Technika smarowania4
Smarowanie jest dokonywane przez wprowadzenie między współpracujące powierzchnie ciała trzeciego (cieczy smarnej) o bardzo małym tarciu wewnętrznym, w celu zmniejszenia współczynnika tarcia. Smarowanie zmniejsza więc straty energii na pokonanie tarcia i zapobiega wczesnemu zużyciu części. Smarowanie spełnia również inne zadania, do których należą:
■ częściowe zabezpieczenie przed korozją powierzchni metalowych,
■ chłodzenie części oraz odprowadzanie ciepła spomiędzy współpracujących powierzchni,
■ przyspieszenie procesu docierania,
■ odprowadzenie z obszaru współpracy części zużytych cząstek materiałów.
Do smarowania maszyn i urządzeń używa się różnych gatunków olejów maszynowych i smarów stałych. Są one następujące:
■ olej maszynowy 4 - do smarowania lekko obciążonych łożysk ślizgowych, pracujących przy dużych prędkościach obrotowych,
■ olej maszynowy 8 - do smarowania lekko obciążonych łożysk ślizgowych i tocznych, pracujących przy dużych prędkościach obrotowych,
■ olej maszynowy 10 - ma podobne zastosowanie jak olej maszynowy 8 oraz służy do smarowania wrzecion o prędkości obrotowej 4000 do 7000 obr/min,
■ olej maszynowy 16 - do smarowania łożysk ślizgowych,
■ olej maszynowy 26 - do smarowania lekko obciążonych łożysk ślizgowych i przekładni zębatych,
■ olej maszynowy 40 - do smarowania średnio obciążonych łożysk ślizgowych i tocznych oraz przekładni zębatych i prowadnic,
■ olej maszynowy 65 - ma podobne zastosowanie jak olej maszynowy 40, lecz przy większych obciążeniach i w podwyższonej temperaturze,
■ olej maszynowy nisko krzepnący 4Z (temperatura krzepnięcia-25°C) - do smarowania łożysk ślizgowych i tocznych przy prędkości obrotowej ponad 800 obr/min,
■ olej maszynowy nisko krzepnący 10Z (temperatura krzepnięcia - 45°C) - do smarowania lekko obciążonych szybkoobrotowych łożysk tocznych i ślizgowych oraz wrzecion o prędkości obrotowej 4000-7000 obr/min,
■ olej maszynowy nisko krzepnący 16 Z (temperatura krzepnięcia - 30°C) - do smarowania łożysk ślizgowych,
■ olej maszynowy nisko krzepnący 26 Z (temperatura krzepnięcia - 25°C) - do smarowania lekko obciążonych łożysk ślizgowych i przekładni zębatych,
■ olej maszynowy nisko krzepnący 40 Z (temperatura krzepnięcia - 20°C) - do smarowania średnio obciążonych łożysk ślizgowych oraz przekładni zębatych,
■ smar maszynowy 1 - do smarowania lekko obciążonych powierzchni ślizgowych o temperaturze pracy do 50°C,
■ smar maszynowy 2 - do smarowania średnio obciążonych powierzchni ślizgowych
o temperaturze pracy do 60°C,
■ smar maszynowy SŁG-3 - do smarowania silnie obciążonych łożysk ślizgowych o temperaturze pracy do 140°C,
■ smar maszynowy ŁT-1, ŁT-2, ŁT-3, ŁT-4S, ŁT-5, ŁT-1-13 - do smarowania łożysk tocznych w zależności od obciążenia łożyska, temperatury i warunków jego pracy.
Oleje nisko krzepnące stosuje się do smarowania maszyn i urządzeń pracujących
w niskich temperaturach otoczenia. Pozostałe oleje mają temperaturę krzepnięcia +5°C i mogą być stosowane w maszynach pracujących w temperaturze pokojowej.
4 Górecki A.. Grzegórski Z.: Montaż, naprawa i eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłowych WSiP. Warszawa 1996
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
12