Wprowadzenie
Alergia pokarmowa jest uznawana przez WHO jako 4 najważniejszy problem zdrowotny w uprzemysłowionych krajach na świecie. Szacuje się, że schorzenia te dotykają 2% populacji osób dorosłych i około 4-8% dzieci. Spożycie alergennej żywności przez osobę uczuloną może wywołać objawy ze strony skóry, układu pokarmowego, oddechowego, krążenia, takie jak: pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, atopowe zapalenie skóry/egzema, astma, nieżyt nosa, wymioty, biegunka, skurcze, podciśnienie, obrzęk łącznie z zagrażającym życiu wstrząsem anafilaktycznym. W przeciągu ostatnich kilku dekad częstość występowania alergii wzrosła stwarzając ważne wyzwanie dla alergologii klinicznej i przemysłu spożywczego.
Dyrektywa 2003/89/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z 10 listopada 2003 r. wymaga, aby każdy z alergennych składników wymienionych na liście był etykietowany nawet jeśli stanowi mniej niż 25% produktu żywnościowego. Lista ta obejmuje 14 następujących produktów: mleko krowie, jaja, ryby, skorupiaki, zboża zawierające gluten (pszenica, owies, jęczmień, żyto), orzechy drzewne (laskowe, włoskie, nerkowca, makadamia, pekan, pistacjowe, brazylijskie, migdały), orzechy ziemne, soja, seler zwyczajny, sezam, gorczyca i produkty pochodne, łubin, mięczaki oraz siarczyny (w stężeniu przynajmniej 10 mg/kg).
Przyczyną pojawienia się objawów klinicznych może być każdy alergen pokarmowy, w wieku niemowlęcym dominującym alergenem jest mleko krowie, w starszych grupach wiekowych objawy kliniczne uwarunkowane nadwrażliwością alergiczną najczęściej występują po spożyciu mleka krowiego, jaj kurzych, orzechów drzewnych i ziemnych, soi, pszenicy, ryb. Alergeny to antygeny wywołujące nadwrażliwość mediowaną przez mechanizmy immunologiczne. Pod względem chemicznym są to glikoproteiny o masie cząsteczkowej od 10 do 70 kDa.
Alergia na krowie mleko (Cow’s Milk Allergy - CM A) występuje powszechnie w dzieciństwie, z tego typu alergii zazwyczaj wyrasta się w ciągu 1 roku życia, jednakże 15% dzieci pozostaje alergikami na całe życie. Krowie mleko zawiera 3-3.5% białek, które można podzielić na 2 klasy: kazeiny (80%) i białka serwatki (20%). Serwatka to odciek pozostający po strąceniu kazein z chudego mleka, jest mieszaniną czterech głównych składników stanowiących około 80% frakcji (a -laktoglobuliny, p -laktoglobuliny, immunoglobulin i albumin osocza) oraz wielu innych występujących w małych ilościach, w tym dużej liczby enzymów. Badania dużych populacji alergików wykazały, że głównymi alergenami są białka występujące najobficiej w krowim mleku takie jak: laktoglobuliny (P-LG), kazeiny (CN) i a- laktoalbuminy (ALA); białka obecne w mleku w mniejszych ilościach takie jak albumina bydlęca (BSA), laktoferyna (LF) i immunoglobuliny (Ig) także odgrywają ważną rolę w wywoływaniu alergii na mleko. Podczas