Teoretyczne podstawy rachunkowości
Zasada PODMIOTOWOŚCI EKONOMICZNEJ. Ekonomia jest nauką o gospodarowaniu w warunkach ograniczonych zasobów i nieograniczonych potrzeb. Ekonomia może dotyczyć jednostek, a więc poszczególnych podmiotów gospodarujących, oraz całego społeczeństwa, czyli ogółu podmiotów. Ekonomię można więc podzielić na prywatną oraz publiczni}. Podział ten odwołuje się do kategorii „interesu”, to znaczy, korzyści realizowanych przez określony podmiot lub przez zbiorowość podmiotów. Ekonomia prywatna ma zatem na celu korzyść indywidualną, a ekonomia publiczna zorientowana jest na realizację korzyści ogólnospołecznej - tablica 1.
Tablica 1. Główne klasy podmiotów ekonomicznych
podmioty prywatne |
podmioty publiczne |
- gospodarstwo domowe - przedsiębiorstwo - bank - zakład ubezpieczeń |
- państwo - jednostka samorządu terytorialnego |
Źródło: opracowanie własne
Grupy podmiotów występujące w gospodarce różnią się od siebie w sposób zasadniczy, albowiem zorientowane są na realizację odmiennych celów. Łączą je jednak bardzo istotne cechy wspólne. Po pierwsze, wszystkie te podmioty są tworzone przez ludzi i dla ludzi. Po drugie, wszystkie te podmioty posługują się tym samym pieniądzem. Pieniądz w gospodarce jest powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym oraz wspólną dla wszystkich jednostką obrachunkową (kalkulacyjną). Ma to ogromne znaczenie z punktu widzenia popytu na pieniądz, a zarazem sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych. W zależności od tego, jaki podmiot sprawuje zarząd pieniądzem, zazwyczaj robi z niego różny użytek.
Domeną ekonomii prywatnej jest rynek oraz jego prawa. Główne siły rynkowe to podaż i popyt. Podaż polega na oferowaniu i sprzedawaniu dóbr zaspokajających różnorakie potrzeby. Popyt wiąże się z ich nabywaniem i konsumpcją. Kołem zamachowym gospodarki narodowej są gospodarstwa domowe. To one w ostatecznym roz-