276061864

dekodowania złożonego sygnału stereofonicznego, który występuje przy odtwarzaniu audycji stereofonicznych, opisano w rozdz. 7 i 8.

Podczas odbioru stacji z zakresu fal krótkich, średnich lub długich sygnały w.cz. odbierane przez antenę AM są podawane na wejście głowicy AM, w której, podobnie jak w głowicy UKF. następuje wydzielenie sygnału użytecznego w.cz. wybranej stacji radiowej, wzmocnienie i przemiana częstotliwości tego sygnału na częstotliwość pośrednią (f_pa, ), której wartość jest stała i dla zakresu AM wynosi f_p._a. = 465 kHz. Należy przy tym podkreślić, że zarówno układ elektryczny, jak i zasada działania głowicy AM są takie same, jak głowicy UKF, z tą różnicą, że głowica AM pracuje przy znacznie niższych częstotliwościach niż głow ica UKF.

Jeżeli głowica AM jest poprawnie dostrojona do częstotliwości wybranej stacji radiowej, to na jej wyjściu otrzymuje się stabilny sygnał o częstotliwości pośredniej f_pc2. = 465 kHz, który jest następnie wzmacniany selektywnie przez wzmacniacz pośredniej częstotliwości w torze AM. Wzmocnienie wzmacniacza p.cz. musi być tak dobrane, aby detekcja amplitudowa sygnału p.cz. była liniowa. Odpowiednio wzmocniony i ukształtowany w paśmie sygnał p.cz. jest następnie podawany do detektora amplitudowego, w którym następuje wydzielenie z sygnału zmodulowanego p.cz. sygnału malej częstotliwości, tj. sygnału fonicznego. Do detekcji amplitudowej sygnału w torze AM najczęściej stosuje się proste układy z diodą detekcyjną, np. szeregowy detektor diodowy.

Sygnał foniczny otrzymany w wyniku detekcji AM jest podawany bezpośrednio do wejścia wzmacniacza m.cz. i po odpowiednim wzmocnieniu przez wzmacniacz mocy steruje głośnikami odbiornika.

Prawidłową pracę tom AM zapewnia układ automatycznej regulacji wzmocnienia, który utrzymuje stały poziom sygnału m.cz. na wejściu wzmacniacza m.cz., niezależnie od zmian poziomu sygnału w.cz. na wejściu głowicy AM.

5. Podstawowe parametry odbiorników radiowych

5.1. Czułość i selektywność

Właściwości każdego odbiornika radiowego opisuje się przez określenie jego czułości, selektywności i wierności odtwarzania.

Czułość odbiornika jest to zdolność do odbierania możliwie słabych sygnałów radiowych wysokiej częstotliwości. Miarą tej czułości jest poziom sygnału na wejściu antenowym odbiornika (napięcie w.cz.) lub natężenie pola elektromagnetycznego w miejscu odbioru. Natężenie to zapewnia uzyskanie takich żądanych parametrów^ na wyjściu głośnikowym, jak moc wyjściowa P i stosunek sygnału do szumu (S/N). W praktyce określa się tzw. czułość użytkową odbiornika. Czułość użytkowa jest to taki najmniejszy poziom sygnału w.cz. na wejściu antenowym, który na wyjściu odbiornika daje moc wyjściową-P = 500 mW, a stosunek S/N wynosi 20 dB dla zakresu AM i 26 dB dla zakresu FM. Przy pomiarze czułości użytkowej na wejście antenowe podaje się sygnał zmodulowany w.cz. o następujących parametrach:

■    dla zakresu AM: modulacja amplitudy z głębokością 30% (m = 30%), sygnał modulujący m.cz. o częstotliwości 1

kHz (f_mod= 1 kHz),

■    dla zakresu FM:    modulacja

częstotliw ości z dew iacją A/= 15 kHz, sygnał modulujący m.cz. o częstotliwości 1 kFIz f_mod = 1 kHz).

Pomiaru czułości użytkowej metodą przybliżoną dokonuje się w układzie pomiarowym przedstawionym na rysunku 13.

Pomiar czułości użytkowej na zakresie AM metodą przybliżoną

Przez antenę sztuczną podajemy na wejście antenowe odbiornika sygnał w.cz. z generatora sygnałowego z zakresu np. fal średnich, o częstotliwości f_mod = I MHz, zmodulow'any amplitudowo sygnałem m.cz. o częstotliwości f_mod = 1 kHz z głębokością modulacjim = 30%. Ustawiając poziom sygnału zmodulowanego z generatora na wartość U~ 100 mV, dostrajamy odbiornik na zakresie fal średnich do częstotliwości sygnału