Znając wartości prędkości fal podłużnych i poprzecznych można określić stałe sprężyste badanego ośrodka. Moduł sprężystości podłużnej:
Moduł sprężystości postaciowej:
0‘3iT7)
Moduł sprężystości objętościowej:
Moduł jednostronnego ściskania:
Wyznaczone w ten sposób wartości — wykorzystujące prędkości fal sprężystych — noszą nazwę modułów dynamicznych w odróżnieniu od parametrów sprężystych statycznych wyznaczonych metodami laboratoryjnymi na próbkach skalnych poprzez statyczne obciążanie.
Współczynnik anizotropii prędkości, który jest określony następującym wzorem: *
.9 ..9 • prędkość rozchodzenia się fali podłużnej w kierunku równoległym i prostopadłym do uwarstwienia.
Akustyczna oporność fałowa z — charakteryzuje opór skały przy rozchodzeniu się fali sprężystej. Liczbowo równajest iloczynowi gęstości skały p i prędkości fali podłużnej 9 2 = p.9 ,|*g/(m!.s)
Współczynnik odbicia K„ jest to stosunek energii fali odbitej W„ do energii fali padającej Wp. Przy normalnym (prostopadłym) padaniu fali na powierzchnię graniczną, współczynnik odbicia wyraża się wzorem:
z/ — oporność falowa ośrodka od którego fala się odbija;
Z2 — oporność falowa ośrodka w którym rozchodzi się fala padająca i fala odbita od powierzchni granicznej.
Współczynnik załamania n —jest to współczynnik charakteryzujący zmianę kierunku fali sprężystej przy przejściu z jednego ośrodka do drugiego, ilościowo równy stosunkowi sinusa kąta padania do sinusa kąta załamania:
Współczynnik tłumienia a—jest to współczynnik charakteryzujący stopień zmniejszenia amplitudy drgań sprężystych na jednostkę długości drogi: ^
Maksymalne tłumienie fal sprężystych obserwuje się w gazach, mniejsze w cieczach, a minimalne w ciałach stałych. Ośrodek skalny będąc mało sprężystym, niejednorodnym, porowatym tłumi fale silniej niż ciecz. Dlatego współczynnik tłumienia fali w skałach porowatych w miarę nasycenia ich wodą zmniejsza się.
12. Termiczne własności skał
Procesy fizyczne związane z przewodzeniem i pochłanianiem ciepła oraz jego oddziaływaniem na ośrodek skalny charakteryzowane są, własnościami termicznymi skał.
Ogólnie przepływ energii cieplnej w ośrodku skalnym odbywa się na drodze:
- kondukcji (przewodnictwa cieplnego;
- konwekcji (unoszenia);
- radiacji (promieniowania).
Przekazywanie ciepła w ciałach jednorodnych odbywa się na drodze zmiany energii kinetycznej przy zderzeniach elektronów lub stopniowego przekazywania drgań siatki krystalicznej od jednej części do drugiej.
Pierwszy typ przewodności nosi nazwę elektronowej i jest charakterystyczny dla metali i półprzewodników.
Drugi typ można identyfikować zasadniczo z drganiami części siatki krystalicznej. Fonony to kwanty pola