Fizyka skał to nauko o fizyko technicznych własnościach skał i procesach fizycznych przebiegających w skałach wywołanych działalnością budowlaną, górniczą, wiertniczą; współzaleznościach miedzy tymi właściwościami i zasadach ich wykorzystania przy rozwiązywaniu zadań w takich dziedzinach jak górnictwo, bud komunikacyjne wodne i inne.
Zasdania stawiane przed fiz skał to:
1) badanie fizycznych wł skał
2) określenie ich parametrów
3) ustalenie zmian wł fizycznych w warunkach zewnętrznego oddziaływania na skały pozwalających zmienić ich właściwości fiz (podczas ogrzewania, ochładzania, nasycania cieczami, oddziaływań prądów elektrycznych itp.)
4) stworzenie systemów kontroli składu budowy i zachowania się skał w procesach związanych z oddziaływaniem pól fiz na osirodek skalny.
5) Metody badania fizyki skał bliskie sa metoda stosowanym we współczesnej fizyce ciała stałego. W fiz skał stosuje się szeroko zasady teorri prawdopodobieństwa, statystyki mtematycznej wykorzystując zależności uzyskane eksperymentalnie, a zjawisko fizyczne w skałach opisuje się w oparciu o doświadczenie.
FIZYCZNA STRUKTURA GÓROTWORU
GÓR- zewnętrzne warstwy skorupy Ziemskiej, które sa domena działalności góm (szeroko pojetej).
Materie bud górotwór oceniac można w następujących, wyraźnie różniących się skalach sormiarów
1) Skala ultramikroskopowa- skala atomu lub drobiny pierwiastka, o rozmiarze 10A-10 m
2) Skala mikroskopowa- pojedyńczego ziarna mineralnego o rozmiarze od 10A-6 do 10A-1 m
3) Skala mezoskopowa- skala próbki skalnej
- labolatoryjnej o rozmiarze od 10A-2 do 10A-1 m
- naturalnej o rozmiarze od 10A-1 do lOm
4) Skala makroskopowa- skala złoza akalnego o rozm od 10 do 10A2 m
5) Skala megaskopowa- skala masywu skalnego o rozmiarze 10A2 do 10A4 m
W każdej skali wozmiarów wyróżniony został tzw charakterystyczny element strukturakny górotworu, do których zaliczamy:
- Atom pierwiastka
- Ziarno mineralne
- Próbka skalna
- Złoże skalne
- Masyw skalny
Wymienione elementy występują w war naturalnych w stanie nienaruszonym, względnie jako skały rozluzowane w wyniku urabiania
ELEMENTY STRUKTURALNE GÓROWORU
4 elementy strukturalne, tz: atom pierwiastka, ziarno mineralne, złoze skalne, masyw skalny wyodrębniają się z górotworu w sposób naturalny. Jedynie próbka skalna to element struktóry wyodrębnionej z górtworu w sposób sztuczny.
ATOM -zbiór at posiadających te same wł chem nazywamy pierwiastkiem chcem
-ilościowy udział pierwiastków w bud górotworu nie jest równomierny, jak również ich udziała w składzie poszczególnych minerałów i skał
- najbardziej rozpowszechnionych jest 8 pierwiastków: tlen 44,06%, krzem 27,72% glin 8,13% żelazo 5% wapń 3,63% sód 2,83% magnez 2,09% potas 2,59% Następne pierwiastki wchodzą w skład w litosfery w ilości <1%
Ziarno mineralne- Minerały to określone zw chcem stanowiące składniki skorupy ziemskiej
- w war naturalnych występuję ok. 3000 różnych minerałów, w których 40-50 to tzw minerały skałotwórcze (główne). Maja one określone właściwości fiz, chem uwarunkowane ich struktórą krystaliczną/
- minerał odpowiada 3 warunka: 1) powstaje w sposób naturalny, czyli samorzutny w skorupie ziemsjiej
- 2) posiada ściśle określony skład chcem 3) wykazuje ściśle określona strukturę wewnętrzna
- Pod pojęciem struktóry krysztalicznej rozumie się określony pożądek rozmieszczenia cząstem materi. W ciałach stałych, atomy, jony lub molekuły rozmieszczone sa w określonym uporządkowanym układzie powtarzającym się we wszystkich kierunkach. Zbiur jednakowych kom elemntarnych złożonych względem siebie równolegle i ściśle wypełniających przestrzeń stanowi sieć przestrzenna minerału.