Wartość globalna (WG) - suma wartości ogółu dóbr i usług materialnych i niematerialnych wytworzonych w gospodarce narodowej w ciągu roku
Produkt globalny (PG) - suma wszystkich dóbr i usług materialnych wytworzonych w ciągu roku w danej gospodarce.
Produkt krajowy brutto (PKB) - część wartości globalnej, jaka pozostaje po odliczeniu dóbr materialnych i usług niematerialnych (bez amortyzacji) zużytych na jej wytworzenie w gospodarce narodowej PKB=C+G+I+NX Produkt krajowy netto (PKN) =PKB-amortyzacja.
Dochód narodowy (DN) - suma dóbr i usług nowo wytworzonych w danym roku w gospodarce narodowej. DN=PKN-podatki pośrednie
Produkt narodowy brutto (PNB) =PKB+dochody netto z zagranicy Produkt narodowy netto (PNN) =PNB-amortyzacja
PKB i PNB w Polsce w lalach 1995-2008(mM zł)
Wyszczególnienie |
1995 |
2000 |
2005 |
2007 |
Produkt krajowy brutto |
337,2 |
744,6 |
983,3 |
1175,3 |
Dochód netto z zagranicy |
-4,86 |
-2,69 |
-18,7 |
-42,4 |
Produkt narodowy brutto |
332,3 |
741,9 |
964,6 |
1132,9 |
Zadanie:
W ciągu jednego roku w kraju X wyprodukowano:
-100 samochodów o wartości 30 umownych jednostek pieniężnych (jp) każdy,
- ubrania o łącznej wartości 70 jp.
- żywność o łącznej wartości 90jp,
W tym samym czasie oddano da użytku dwa mosty o wartości 400jp każdy oraz fragment autostrady - 350jp. Kopalnie wydobyły węgiel który uległ dalszemu przetworzeniu o wartości 500jp. Kapitał wykorzystany przy produkcji wyceniono łącznie na 1500jp. W rozpatrywanym okresie zużył się on w 10%. Z tytułu świadczeń usług czynników produkcji za granicą do kraju wpłynęło 250jp, a cudzoziemcu produkujący w kraju X wywieźli łącznie 150jp.
Oblicz: a.)PKB b.) PKN c.) PNB d)PNN
Prawda - Fałsz
1. Do PKB wlicza się wszystkie produkty finalne i niefinalne.
2. PKB pomniejszony o amortyzację to PNN.
3. Dochody netto z tytułu własności za granicą to suma dochodów cutboziemców pracujących w Polsce.
4. Wadą PKB jako miernika bogactwa jest uwzględnienie tzw. „szarej strefy".
5. SNA to metoda służąca do obliczania PKB.
6. W myśl metody SNA każda praca wliczona jest do PKB.
7. W latach 80-tych w Polsce obliczano dochód narodowy w metodzie MPS.
8. PKN jest równy PKB pomniejszonemu o amortyzację środków trwałych.
9. PNB jest sumą wszystkich finalnych dóbr wytworzonych w kraju w ciągu roku.
l.F 2.F 3.F 4.F 5.P 6.P 7. 8. P 9.F
Test wyboru.
1. Do rachunku PKB nie wlicza się wydatków rządowych związanych z:
a.) emeryturami, b.Jbudową dróg, c.)zasiłkami dla bezrobotnych, d)wynagrodzeniami pracowników administracji państwowej.
2. PNN jest równy:
a.) PNB pomniejszonemu o inwestycję brutto, b.)PNB pomniejszonemu o deficyt bilansu handlowego, c.)PNB pomniejszonemu o amortyzację, d)PNB powiększonemu o amortyzację.
3. W rachunku dochodu narodowego stypendia stu (tentów liczą się jako: a.)wydatki rządowe, b.)płatności transferowe, c.)subsydia, d)wydatki konsumpcyjne.
4. Na produkt krajowy brutto składają się między innymi wyprodukowane w ciągu roku:
a.)komputery, b.Jakwaria i terraria, c.)meble i akcesoria domowe, d)półfabrykaty, z któiych zbudowano domy, e.)tetefony stacjonarne.
5. Amortyzacja potega na:
a.)wypłacie odszkodowań drogowych, b.) podwyższeniu rent i emerytur z powodu inflacji, c.) odtworzeniu zużytego w procesach produkcyjnych kapitału trwałego.
6. W celu wyliczenia PKB należy:
a.)od PKN odjąć amortyzację, b.) do PKB dodać subsydia i odjąć podatki pośrednie, c.)od PNN odliczyć dochody netto z tytułu własności za granicą.
7. W krajach najwyżej rozwiniętych PKB per capita wynosi:
a.)kilka tys. USD. b.)ok. 12tys EUR, c)ponad 20tys USD, d) ok. 15tys EUR.
8. Produkt krajowy brutto oblicza się według metody: a.)KMI, b.)SNA, c.)MPS
l,a,c,d 2.c 3.c 4.a,b,c,d 5. 6. 7.c 8.b