plik


ÿþRozdziaB IV Posta trygonometryczna kwaternionów § 1. Cz[ rzeczywista i cz[ urojona kwaternionu W ostatnim rozdziale tej pracy, kwaternion q = a + bi + cj + dk bdziemy przedstawia w postaci sumy q = ±(q)+ ²(q), gdzie ±(q)= a , ²(q)= bi + cj + dk oraz ±(q), ²(q)" H . Definicja 17. [8] Wyra|enie Req = ±(q) bdziemy nazywa skalarem lub cz[ci rzeczywist, a wyra|enie Imq = ²(q) wektorem lub cz[ci urojon kwaternionu q " H . Wniosek 81. [8] Dla ka|dego kwaternionu q = a + bi + cj + dk mamy Req d" q , Imq d" q . Dowód. 2 Req = a d" a d" a2 + b2 + c2 + d = q , 2 2 Imq = b2 + c2 + d d" a2 + b2 + c2 + d = q [8] Twierdzenie 82. Je|eli q1 = a + bi + cj + dk , q2 = e + fi + gj + hk , to Re(q1 + q2)= Req1 + Re q2 , Im(q1 + q2)= Imq1 + Imq2 . Dowód. Zgodnie z zaBo|eniem twierdzenia otrzymujemy http://chomikuj.pl/aligatorro 44 Re(q1 + q2 )= Re(a + bi + cj + dk + e + fi + gj + hk)= = Re((a + e) + (bi + cj + dk + fi + gj + hk))= a + e = Req1 + Re q2 ; Im(q1 + q2)= Im(a + bi + cj + dk + e + fi + gj + hk)= = Im((a + e) + (bi + cj + dk + fi + gj + hk))= bi + cj + dk + fi + gj + hk = = (bi + cj + dk)+ ( fi + gj + hk)= Imq1 + Imq2 . Mo|emy teraz udowodni twierdzenie 54 w inny sposób. Twierdzenie 83. Dla dowolnych kwaternionów q1, q2 mamy q1 + q2 e" q1 + q2 . Dowód. Mo|emy zaBo|y, |e q1 + q2 `" 0 . q1 + q2 q1 q2 Wtedy 1 = = + , wic zgodnie z twierdzeniem 82 q1 + q2 q1 + q2 q1 + q2 ëø öø ëø öø ëø öø q1 q2 q1 q2 ìø = Reìø + Reìø 1 = Reìø + ÷ø ìø ÷ø ìø ÷ø q1 + q2 q1 + q2 ÷ø íø q1 + q2 ÷ø íø q1 + q2 ÷ø íø øø øø øø ëø öø ëø öø q1 q2 ìø + Reìø i na mocy wniosku 81 Reìø ÷ø ìø ÷ø d" q1 + q2 ÷ø íø q1 + q2 ÷ø íø øø øø q1 q2 q1 q2 d" + = + , q1 + q2 q1 + q2 q1 + q2 q1 + q2 q1 q2 1d" + , q1 + q2 q1 + q2 q1 + q2 d" q1 + q2 . http://chomikuj.pl/aligatorro 45 § 2. Czyste kwaterniony, wersor i o[ kwaternionu Definicja 18. [8] Kwaterniony, których skalar jest zerem, nazywamy czystymi kwaternionami. Definicja 19. [8] q Wersorem kwaternionu q `" 0 nazywamy kwaternion U(q)= . q Definicja 20. Dla dowolnego kwaternionu q = a + bi + cj + dk , kwaternion ²(q) bi + cj + dk ¹ = = nazywamy osi kwaternionu q dla ²(q)`" 0. 2 ²(q) b2 + c2 + d Uwaga. W przypadku, gdy q " R przyjmujemy, |e ¹ = i . [8] Twierdzenie 84. Dla dowolnego kwaternionu q , ¹2 = -1. Dowód. Niech q = a + bi + cj + dk . Dla q " R , ¹2 = i2 = -1, w przeciwnym przypadku 2 ëø öø bi + cj + dk (bi + cj + dk)(bi + cj + dk) ìø ÷ø ¹2 = = = 2 ìø ÷ø 2 b2 + c2 + d b2 + c2 + d íø øø 2 - (b2 + c2 + d )= -1. = 2 b2 + c2 + d http://chomikuj.pl/aligatorro 46 a Mo|emy zauwa|y, |e dla 0 `" q " H mamy d"1, a = Req . Istnieje q wic dokBadnie jeden kt Õ " 0,À , taki |e a (XI) = cosÕ . q Definicja 21. [8] Kt Õ , w oznaczeniu (XI), nazywamy argumentem kwaternionu q . § 3. Wzory postaci trygonometrycznej kwaternionu Dla Õ " 0,À , sinÕ e" 0 oraz q = a + bi + cj + dk wynikaj poni|sze równo[ci: 2 2 2 b2 + c2 + d a2 + b2 + c2 + d - a2 a2 + b2 + c2 + d - a2 = = = 2 2 q a2 + b2 + c2 + d a2 + b2 + c2 + d 2 2 ëø öø ëø öø a2 + b2 + c2 + d a2 a2 a ìø ÷ø ìø ÷ø = - = 1 - = 1 - = 2 2 2 ìø ÷ø ìø ÷ø q a2 + b2 + c2 + d a2 + b2 + c2 + d q íø øø íø øø = 1 - cos2 Õ = sinÕ , 2 (XII) ²(q)= bi + cj + dk = b2 + c2 + d ¹ = q¹ sinÕ , (XIII) ±(q)= a = q cosÕ . Ostatecznie otrzymamy równanie (XIV) q =±(q)+ ²(q)= q cosÕ + q¹ sinÕ = q (cosÕ + ¹ sinÕ). Definicja 22. [8] Wzór (XIV) nazywamy postaci trygonometryczn kwaternionu q . http://chomikuj.pl/aligatorro 47 § 4. N-ta potga kwaternionu Bdziemy korzysta z nastpujcych wzorów: (XV) sin(n + 1)Õ = sin(nÕ + Õ)= cosnÕ sinÕ + sin nÕ cosÕ ; (XVI) cos(n + 1)Õ = cos(nÕ + Õ)= cosnÕ cosÕ - sin nÕ sinÕ . Podobnie, jak dla liczb zespolonych prawdziwe s wzory Moivre a, tak dla kwaternionów prawdziwe jest [8] Twierdzenie 85. n Je[li q = q (cosÕ + ¹ sinÕ) oraz n" N , to qn = q (cosnÕ + ¹ sin nÕ). Dowód. 0 Dla n = 0 mamy q0 =1, q (cos 0Õ + ¹ sin 0Õ)=1o (1 + 0)=1. Natomiast gdy n =1, to wzór jest prawdziwy zgodnie z (XIV). ZaBó|my teraz indukcyjnie, |e wzór jest prawdziwy dla pewnego n . Sprawdzimy, czy teza twierdzenia, jest prawdziwa dla n + 1. Korzystajc z wzorów (XV) i (XVI), otrzymujemy n qn+1 = qnq = q (cosnÕ + ¹ sin nÕ) q (cosÕ + ¹ sinÕ)= n+1 = q (cosnÕ cosÕ + ¹ cosnÕ sinÕ + ¹ sin nÕ cosÕ - sin nÕ sinÕ)= n+1 = q ((cosnÕ cosÕ - sin nÕ sinÕ) + ¹(cosnÕ sinÕ + sin nÕ cosÕ))= n+1 = q (cos(n + 1)Õ + ¹ sin(n + 1)Õ). Na mocy zasady indukcji zupeBnej wnioskujemy, |e wzór zachodzi dla dowolnego n . http://chomikuj.pl/aligatorro 48 § 5. Norma kwaternionu Definicja 23. [8] Norm kwaternionu q nazywamy wyra|enie postaci N(q)= qq . [8] Twierdzenie 86. Je|eli q,q1 " H , to prawdziwe s nastpujce wBasno[ci: 1. N(qq1)= N(q)N(q1); 2. N(q)= N(q)= qq ; 2 3. je[li q = a + bi + cj + dk , to N(q)= a2 + b2 + c2 + d " R ; 4. N(q)= 0 wtedy i tylko wtedy, gdy q = 0. Dowód. 2 Zauwa|my, |e zgodnie z twierdzeniem 57 N(q)= qq = qq = q oraz na mocy twierdzeD 50 i 52 otrzymujemy: 2 2 2 1. N(qq1)= qq1 = q q1 = N(q)N(q1); 2 2 2. N(q)= q = qq = q = N(q); 2 2 3. niech q = a + bi + cj + dk , wtedy N(q)= q = a2 + b2 + c2 + d ; 4. na mocy twierdzenia 45 tylko, gdy 0 = q " H , 0 = qq = N(q). [3] Twierdzenie 87. 1 Dla dowolnego q " H prawdziwe jest równanie q-1 = N(q)q . Dowód. 1 1 Wiemy, |e N(q)= qq . Std otrzymujemy q = (qq)-1q . N(q)q = qq http://chomikuj.pl/aligatorro 49 Zgodnie z prawem Bczno[ci mno|enia i zasadami dzielenia lewostronnego dla kwaternionów (twierdzenie 35 i definicja 13), ostatecznie mo|emy zapisa -1 (qq) q = q-1(q)-1q = q-1((q)-1q)= q-1 o1 = q-1. http://chomikuj.pl/aligatorro 50

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
08 Rozdział 08
Rozdzia IV Dochody
Meredith Pierce historia napisana przeze mnie Rozdział IV
Meredith Pierce Nieopisana historia Rozdział IV
08 Rozdział 07
08 Rozdzial 25 26
Rozdział IV
rozdzial IV
08 rozdzielczoscmat1b
11 03 08 sem IV
Rozdzial IV
08 rozdział 07 25boqjqcci3oocvb5vj3oy3rc5cxkdjkgvmc4tq

więcej podobnych podstron