plik


ÿþCHARAKTERYSTYKA PRTKÓW GRUyLICY I CZYNNIKI ZJADLIWOZCI WYTWARZANE PRZEZ TE DROBNOUSTROJE Prtek gruzlicy Mycobacterium tuberculosis to kwasooporna (barwienie metod Ziehla-Neelsena), sBabo Gram-dodatnia bakteria, która jest czynnikiem etiologicznym groznej choroby zakaznej  gruzlicy. Nale|y do rodziny Mycobacteriaceae i wchodzi w skBad grupy prtków gruzliczych. Po raz pierwszy bakteria ta zostaBa wyodrbniona przez niemieckiego uczonego Roberta Kocha. Drogi zaka|enia (najcz[ciej od osoby chorej, tj. prtkujcej): " ukBad oddechowy  zaka|enie drog kropelkow (najczstsza), " ukBad pokarmowy, " skóra. Po dostaniu si do pBuc prtki s pochBaniane przez makrofagi pcherzyków pBucnych. Lecz ze wzgldu na specyficzn dla prtków kwasoopornych wBa[ciwo[ s one zdolne prze|ywa w tych komórkach. Jakkolwiek czynniki zjadliwo[ci nie s w peBni poznane, to wiadomo, |e prtki te mog egzystowa wewntrz fagosomów, nie dopuszczajc do zlewania si ich z lizosomami, a tym samym, zapewniajc sobie habitat. Zaka|enie nie jest jednoznaczne z chorob. Objawy chorobowe wystpuj u zaledwie 5-10% zaka|onych prtkiem gruzlicy, u pozostaBych zaka|enie zostaje zwalczone lub przechodzi w faz latentn. U wikszo[ci osób rozwija si odorno[ typu komórkowego, sprawiajc ze zaka|enie ogranicza si i przebiega bezobjawowo zaka|enie pierwotne obejmuje tylko ewien obszar pBuc oraz ssiednie wzBy chBonne.po zespole pierwotnym powstaje blizna, która mo|e by widoczna na zdjciu RTG.bakterie w miejscu pierwotnego zaka|enia obumieraj. Genom prtka gruzlicy " W 1998 roku ogBoszono zsekwencjonowanie genomu szczepu H37Rv Mycobacterium tuberculosis. " Zawiera on 4 mln par zasad oraz 3959 genów. " W genomie tym stwierdzono tak|e obecno[ 6 pseudogenów. " Dla 40% z tych genów scharakteryzowano ich funkcj, dla 44% istniej przypuszczenia co do ich funkcji. " 250 genów zwizanych jest z metabolizmem kwasów tBuszczowych. " 39 bezpo[rednio zwizane z tworzeniem lipidowej budowy [ciany komórkowej prtka. Tak znaczna ilo[ konserwatywnych genów [wiadczy o ewolucyjnym znaczeniu lipidowego skBadnika dla przetrwania tego drobnoustroju. " 10% materiaBu genetycznego obejmowane jest przez 2 rodziny genów, w których zapisana jest informacja genetyczna kwasowych biaBek o du|ej zawarto[ci aminokwasu glicyny. W tych biaBkach znajduje si N-terminalny motyw, którego usunicie upo[ledza wzrost M. tuberculosis w makrofagach i gruzeBkach zródBo zaka|enia: yródBem zaka|enia jest najcz[ciej czBowiek chory na gruzlic otwart (prtkujc) pBuc, ale zródBem zaka|enia mo|e by te| zwierze domowe np. krowa, owca, [winie. CzBowiek zaka|a si najcz[ciej drog kropelkow, rzadziej pyBow (drogi oddechowe), jeszcze rzadziej drog pokarmow (mleko od chorych krów) i przez skór. Po wnikniciu zjadliwy prtek mo|e zosta zniszczony przez mechanizmy obronne, zosta wydalony na zewntrz (kaszel), lub mo|e wywoBa reakcj zapaln prowadzc do powstania ogniska pierwotnego. Ognisko powiksza si, prtki namna|aj si i droga naczyD chBonnych zapalenie szerzy si do najbli|szej stacji wzBów limfatycznych i w ten sposób powstaje gruzliczy zespóB pierwotny. Etapy gruzlicy pierwotnej: -w narzdach objtych gruzlica powstaja guzkowate twory tzw. gruzliczki ,które zawieraj martwicze komórki o serowatym wygldzie-guziczki ulegaja rozpadowi i nastepuje szrzenie si infekkcji -poBykana przezchorego wydzielina z oskrzeli mo|e powodowa zak|enia |oBdka i jelit. Zaka|enie pierwotne pozostawia zmienion odczynowo[ organizmu w stosunku do nowych zaka|eD gruzlic, tzw. alergi gruzlicz, która stanowi podstaw ró|nych odmian gruzlicy w ró|nych narzdach. W okresie obni|onej odporno[ci organizmu, przy wspóBistniejcych niekorzystnych warunkach i du|ej zjadliwo[ci prtków, ognisko pierwotne oraz zaatakowane wzBy chBonne ulegaj charakterystycznej dla gruzlicy odmianie martwicy - serowaceniu. Masy serowate zBo|one s ze zniszczonych tkanek i prtków, stopniowo powikszajc si ogarniaj najbli|sze otoczenie. Przy zajtych pBucach mo|e doj[ do zajcia [wiatBa oskrzela i t drog do zajcia innych obszarów pBuc. Inn alternatyw jest uszkodzenie przez masy serowate [ciany naczyD krwiono[nych i przedostanie si prtków do krwi i z ni do rozsiania po caBym organizmie. Ta ostatnia posta gruzlicy nazywa si gruzlic krwiopochodn i powoduje ona z kolei inne postacie np. bardzo ci|k gruzlic prosówkow. Na podstawie symptomów klinicznych nie mo|na rozpozna choroby, w przypadku gruzlicy pBucnej nasuwaj one tylko podejrzenie schorzenia. Podobnie diagnostyka radiologiczna (RTG klatki piersiowej) gruzlicy pBuc nie mo|e stanowi definitywnego rozpoznania (nie zawsze da si odró|ni obraz gruzlicy od podobnych zmian chorobowych w pBucach). Przy stosowaniu prób tuberkulinowych nale|y wzi pod uwag wystpowanie wyników zarówno faBszywie dodatnich, jak i ujemnych. Ostatecznym potwierdzeniem rozpoznania gruzlicy jest diagnostyka mikrobiologiczna, np. preparat bezpo[redni plwociny (bakterioskopia bezpo[rednia  BK) i hodowla na po|ywkach. PeBna diagnostyka wymaga Bcznie ok. 2 4 miesicy (hodowla + identyfikacja gatunkowa + badanie lekowra|liwo[ci). MateriaBem do badania jest plwocina pacjenta, a u dzieci popBuczyny |oBdkowe. Przy problemach z wykrztuszaniem stosuje si bronchofiberoskopi z pobraniem wydzieliny oskrzelowej, z pBukaniem oskrzelowo-pcherzykowym lub biopsj przezoskrzelow. W gruzlicy pozapBucnej materiaBem mog by np. pByn mózgowo-rdzeniowy, mocz czy próbki tkanek. Badanie mikroskopowe Preparat najcz[ciej barwi si metod Ziehl-Neelsena. Zalet bakterioskopii bezpo[redniej jest jej szybko[  wynik otrzymuje si ju| w cigu 24 godzin. Hodowla (posiew na po|ywkach) Je[li materiaB od chorego mo|e by skpoprtkowy wykonuje si posiew najcz[ciej u|ywane s: po|ywka jajowa Löwensteina-Jensena, po|ywki agarowe Middlebrook 7H10/7H11 i podBo|a selektywne. Prtki charakteryzuj si wolnym wzrostem i kolonie s widoczne dopiero po 2 4 tygodniach. Szybsz metod wykonywania posiewów mikrobiologicznych jest system BACTEC za pomoc którego wyniki mo|na uzyskiwa ju| po 1 3 tygodniach. Polega ona na hodowaniu pobranego materiaBu na odpowiednim podBo|u pBynnym zawierajcym wgiel radioaktywny C14 w postaci palmitynianu. Czynniki ryzyka Zwikszone ryzyko wystpienia gruzlicy dotyczy: chorych na AIDS, narkomanów, alkoholików, osób z osBabion odporno[ci zale|n od limfocytów T, bezdomnych i niedo|ywionych, imigrantów, osób po 65 roku |ycia. Oprócz tych wszystkich, do reinfekcji predysponuj: dBugotrwaBa immunosupresja, stosowanie terapii kortykosteroidami, cukrzyca, chBoniaki, pylica. Do najwa|niejszych metod zapobiegania gruzlicy zaliczamy: " identyfikacja i leczenie wszystkich osób chorych na gruzlic; " odnajdywanie i ocena stanu osób, które miaBy kontakt z pacjentami chorymi na gruzlic dla okre[lenia, czy przypadkiem nie ulegli infekcji; " prowadzenie badaD w[ród grup wysokiego ryzyka, aby zidentyfikowa kandydatów do leczenia zaka|enia latentnego i zapewni ukoDczenie leczenia; " wa|n metod u ludzi jest równie| prowadzenie akcji szczepieD szczepionk BCG. Szczepionka ta nie daje caBkowitej skuteczno[ci  szacuje si j na ok. 80% i wicej w przypadku ci|kich postaci u dzieci, natomiast skuteczno[ ochrony przed pBucn postaci u dorosBych jest zmienna i mie[ci si w przedziale od 0% do 80%. Efektywno[ szczepionki spada dodatkowo tam, gdzie mykobakterie s sBabiej rozpowszechnione. Z tego powodu w USA nie zaleca si rutynowo wszystkim ludziom szczepienia, z wyjtkiem osób, które speBniaj specyficzne kryteria: " dzieci i noworodki z negatywnymi testami skórnymi, które maj staBy kontakt z osobami nieleczonymi lub leczonymi nieefektywnie albo bd miaBy cigB styczno[ z prtkami lekoopornymi. " pracownicy sBu|by zdrowia (rozwa|ani na indywidualnych podstawach): " majcy kontakt z pacjentami z lekoopornymi postaciami gruzlicy, " gdy przeniesienie szczepów lekoopornych jest bardzo prawdopodobne, " gdy zastosowane kontrolne zabezpieczenia przeciw gruzlicy s nieefektywne. Aby doszBo do zaka|enia u osoby z nieuszkodzonym ukBadem obronnym okres ekspozycji na prtki musi by bardzo dBugi. Zdarza si to u szczepionych dzieci, np. gdy jeden z domowników jest chory na posta gruzlicy. Znaczenie w zapobieganiu ma tak|e przestrzeganie higieny pomieszczeD (wietrzenie, a w placówkach opieki zdrowotnej dodatkowo u|ywanie lamp nadfioletowych). W obszarach tropikalnych czsto[ wystpowania atypowych form mykobakterii jest wysoka i daje to pewien stopieD ochrony przeciw gruzlicy.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Charakterystyka zapaleń gruczołu mlekowego u krów wywoływanych przez odżywnościowe patogeny człowiek
Ocena ekspozycji na pole elektromagnetyczne wytwarzane przez zgrzewarki
Ocena ekspozycji na pole elektromagnetyczne wytwarzane przez zgrzewarki
Jędrecki Sztuka przez pryzmat charakteru
32 CHARAKTERYSTYKA ODPADÓW poliolefin PRZEZ SPEKTROSKOPII FTIR
06 Wytwarzanie i rozprowadzanie pneumatycznego czynnika roboczego
OŚWIADCZENIE o zamiarze podjęcia lub o zmianie charakteru działalności gospodarczej prowadzonej prze
agresja u cz?owieka jej charakter, rola jak? odgrywa w ?yciu i czynniki wp?ywaj?ce na jej poziom
Czynniki charakteryzujące kobiety dokonujące zabójstw
OBLICZANIE PRZEBIEGOWEGO ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SAMOCHÓD NA PODSTAWIE CHARAKTERYSTYKI OGÓLNEJ SILNIKA

więcej podobnych podstron