plik


ÿþTOWAROZNASTWO {YWNOZCI Towaroznawstwo to nauka o towarze. Towaroznawstwo to rozlegBa dziedzina wiedzy której przedmiotem poznania jest towar- Mysona Towaroznawstwo to nuka o wBa[ciwo[ciach towarów, metodach ich badania i oceny czynników, zjawiskach i procesów rzutujcych na ich jako[d i warto[d u|ytkow w sferach przedprodukcyjnej, produkcji, po produkcji.  mysona Towaroznawstwo jest nauka o wBa[ciwo[ciach, pozyskiwaniu, badaniu oraz znaczeniu gospodarczym towarów.- Backmamn Towaroznawstwo- nauka przyrodniczo-techniczna, która zajmuje si ogóBem wiadomo[ci o towarach, zwBaszcza cech [ci[le zwizanych z zaspokajaniem potrzeb |yciowych czBowieka. Towaroznawstwo spo|ywcze- dziaB towaroznawstwa którego przedmiotem poznania s artykuBy spo|ywcze. W szczególno[ci dotyczy poznania caBoksztaBtu wiadomo[ci z zakresu: ·ð Ich skBadu chemicznego i budowy fizycznej ·ð Procesów pozyskiwania i przetwarzania ·ð Zmian zachodzcych w czasie przechowywania ·ð WpBywu na organizm ludzki ·ð Badanie i oceny ich jako[ci ·ð WpBywu czynniku na ich jako[d Towar- jest to produkt pracy ludzkiej przeznaczony do sprzeda|y. Dziki swym wBa[ciwo[ci jest u|yteczny gdy| zaspakaja potrzeby materiale i niematerialne czBowieka. Towar musi mied odpowiednia postad handlow i cenne, posiadad warto[d u|ytkow. Towar zaspokaja potrzeby Øð Materialne Øð Kulturalne Øð Duchowe 1. Towar ma warto[d u|ytkowa i wymienna 2. Towar to produkt bdcy zamierzona dziaBalno[ci czBowieka i podlegajcy wymianie 3. Towar traci warto[d gdy si przeterminuje Atrybuty towaru: Øð Warto[d u|ytkowa czyli zdolno[d do zaspokajania potrzeb. Øð Warto[d wymienna czyli cena traci u|ytkowo[d gdy miso si zepsuje, talerz si rozbije. Øð Warto[ci u|ytkowe w du|ym stopniu s równie| reprezentantami warto[ci wymiennej. Je|eli towar pozbawid u|ytkowo[ci traci on równie| bardzo czsto caBkowicie swoja warto[d np. zepsute miso. Øð Na warto[d towaru oprócz warto[ci u|ytkowej maj czsto wpByw równie| inne jego wBa[ciwo[ci jak np. estetyka, warto[d kolekcjonerska, szczególne upodobnienia, a nawet podatno[d do recyklingu czy mo|liwo[d wykorzystania go w przyszBo[ci DOBRO Dobrem nazywa si w zasadzie wszystkie [rodki majce zdolno[d zaspokajania potrzeb ludzkich. Ró|ni si: ·ð Dobra wolne- s dane czBowiekowi w postaci naturalnej, nie tkwi w nich |adna praca ludzka np. powietrze ·ð Dobra zagospodarowane czyli produkty w których tkwi ju| praca ludzka np. wada wodocigowa ·ð Dobro wytworzone przez czBowieka np. chleb, oBówek, energia, usBugi Dobra mog mied charakter materialny lub niematerialny. Jedne i drugie mog wystpowad w ró|nych postaciach. Wyró|nia si ponadto: ·ð Dobro komplementarne- produkty które si uzupeBniaj np. samochód-benzyna ·ð Dobra substytucje- produkty posiadajce zdolno[d do zaspokajania potrzeb w równym lub przybli|onym stopniu np. pBaszcz-kurtka, masBo-margaryna ·ð Dobra powszechnego u|ytku- nabywane czsto, zazwyczaj pod nawykiem lub impulsem np. cukier, kosmetyki ·ð Dobra trwaBego u|ytku- produkty które mog byd u|ywane wielokrotnie posiadajce wysok cen, s rzadko kupowane np. samochód Dobra i ich powizania z towarami: ·ð Produktami nazywa si efekty wszelkiego rodzaju dziaBalno[ci. Odnosi si zarówno do produkcji towarowej jak i efektów wszelkiej dziaBalno[ci (rzecz fizyczna, usBugi, pomysBy technologiczne i organizacyjne) ·ð Pojcie produktu jest szersze ni| towar. Ka|dy towar jest produktem lecz nie ka|dy produkt jest towarem w [cisBym tego sBowa znaczeniu. Wyró|nia si: ·ð Produkty konsumpcyjne- dobra (i usBugi) przeznaczone dla finalnego konsumenta, do u|ytkowania osobistego bdz u|ytkowania w gospodarstwie domowym. ·ð Produkty wybieralne- kupowane po gBbokim zastanowieniu np. wybierane z kilku rzeczy ·ð Produkty luksusowe- ich warto[d u|ytkowa sBu|y zaspokajaniu potrzeb wy|szego rzdu np. potrzeb presti|u. Charakteryzuje je wysoka jako[d i wysoka cena jednostkowa. Wyrób- koocowy efekt okre[lonego procesu produkcyjnego. Posiada okre[lona postad, stan fizyczny. Dla odbiorcy mo|e byd materiaBem podlegajcym do monta|u lub mo|e sBu|yd bezpo[rednio do zaspokajania okre[lonej potrzeby, s nimi tak|e póBprodukty produkowane na sprzeda|. Wyrób gotowy- to wyrób finalny caBkowicie wykooczony, przyjty *od wzgldem wymagao jako[ciowych, odpowiadajcy warunkom umowy i norm, warunkom technicznym, przeznaczony i gotowy do spo|ycia. Wyrób nowy- wyrób dotyczy nieprodukowanych, zaspakajajcy nowe potrzeby lub dotychczasowe sposób znacznie lepszy. Wyrób zmodernizowany- to wyrób ju| produkowany który na wskutek innowacji, zmian konstrukcyjnych lub technologicznych lepiej zaspokaja potrzeby i wymagania konsumentów. ArtykuB- okre[lenie stosowane w odniesieniu do towarów wskazujcych na ich rodzaj, typ. METODY ORGANOLEPTYCZNE ·ð Metody szybkie, proste ·ð Sposoby dokonywania oceny Øð Ocena organoleptyczna (za pomoc zmysBów) konsumenci Øð Analiza sensoryczna  (zmysBy) ocena z zastosowaniem metod i warunków zapewniajcych dokBadno[d przez zespóB osób o uprzednio sprawdzonej du|ej wra|liwo[ci sensorycznej vð Wra|liwo[d sensoryczna- zdolno[d odczuwania bodzców zewntrznych vð Próg wra|liwo[ci sensorycznej- najmniejsze dostrzeganie wra|enia zmysBowe wywoBane bardzo sBabym bodzcem. vð Metody organoleptyczne oceny konsumentów: Øð Badanie okazjonalne( supermarket, sklepy, bary) degustacje +wypeBnianie ankiet, cel: stopieo akceptacji wprowadzonych nowo produktów na rynek Øð Badanie stacjonarne (pracownie organoleptyczne, szkoBy) 30-40 osób, 5-6 produktów Øð Badanie w warunkach domowych, dobór reprezentantów, wiarygodne, dane do badania kosztowne. Ocena na podstawie wra|eo zmysBowych: wzrokowych, wchowych itp. vð Wzrok- wygld , wyroby, barwa, poBysk, ksztaBt, opakowanie. Wady: uszkodzenia mechaniczne, deformacje, wypeBnienie, zanieczyszczenia, wady konsystencji. vð Wch- rodzaj zapachu, jego nat|enie (du|a wra|liwo[d czBowieka na bodzce zapachowe) zapachy: przyjemny, obojtny, nieprzyjemny, 6 zasadniczych zapachów: korzenny, |ywiczy, owocowy, kwiatowy, przypalony, zgniBy( kwa[ny, stchBy, rybi, mydlany). vð Dotyk- ruch, ciepBota, ból, wibracje, okre[la si: twardo[d, konsystencje, zwizBo[d, gBadko[d. vð SBuch: inny dzwik, gdy naczynie porcelanowe, krysztaBowe s pknite, poziom napeBnienia, sucho[d nasion, telewizory aparaty radiowe, jako[d sprztu elektrotechnicznego. vð Smak to próba doustna; wyró|niamy 4 rodzaje smaków: sBodki, sBony, kwa[ny, gorzki. Smakowanie, degustacja- wra|enia zmysBowe. ZESPÓA SENSORYCZNY Analiza sensoryczna przyjmuje |e narzdziem lub aparatem pomiarowym jest zespól ludzi wybranych i przygotowanych wedBug ustalonych krytyków, a nastpnie systematycznie kontrolowanych w celu zapewnienia poprawno[ci uzyskanych za jego po[rednictwem wyników. Cechy organoleptyczne zespóB cech obejmujcych smak, zapach, wygld, w tym barw i konsystencje [rodków spo|ywczych które mo|na wyodrbnid przy pomocy zmysBów czBowieka. Analiza sensoryczna to ocena jako[ci dokonywana za pomoc jednej lub kilku zmysBów (wzroku, dotyku, czucia,wchu). Z zastosowaniem odpowiednich metod i warunków zapewniajcych dokBadno[d i prawidBowo[d wyników, wyró|nione przez osoby o uprzednio sprawdzonej wra|liwo[ci sensorycznej. Musi by[ wykonana przez 2 osoby. Rola oceny sensorycznej Ocena sensoryczna odgrywa bardzo wa|na role w przemy[le spo|ywczym i produkcji gastronomicznej. Warunkuje utrzymanie produkcji na wBa[ciwym poziomie i jest czynnikiem staBej. Warunki przeprowadzania obiektywnej oceny sensorycznej: vð Mus byd osobne pomieszczenie do przygotowania próbek. vð Musi byd odpowiednia tem.18-20, oraz wilgotno[d 70-80% w powietrzu. vð Powinno byd pozbawione obcych zapachów. vð Dobrze wentylowane vð Oddalone od chaosu vð Brak rozproszenia vð Odpowiednie o[wietlenie, [wiatBo naturalne lub specjalnie przystosowane [wiatBo sztuczne. vð Musi byd odpowiednia ilo[d stanowisk dostosowane do wykonywanych zadao PRZYGOTOWANIE PRUBEK: vð Próbki zawsze kodujemy kodami 3-cyfrowymi. Numery losowo wybrane vð Powinny byd przygotowane w odpowiednich pojemnikach: zapach-kolby, spo|ywanie- jednorazowe talerzyki, kubki. Wielko[d dostosowana vð W ka|dej próbce tyle samo produktu vð Próbki zawsze oceniamy od lewej do prawej. METODY BADAWCZE: vð Metody oceny porównawczych: porównujemy badane próbki ze standardem(metoda duotro) 2 próbki zakodowane jedna standard vð Metoda kolejno[ci uszeregowao wedBug cech np. wzrastajcy aromat. vð Metoda skalowania ETAPY PROCESU WYBORU, SELEKCJI I SZKOLENIA ORAZ MONITOROWANIA CZAONKÓW ZESPOAU OCENIAJCEGO 1. Rekrutacja wstpna mo|e odbywad si przez tel, ankieta, na miejscu 2. Wstpna selekcja podstawowe testy 3. Szkolenie w okresie ogólnych zasad, ocen i ró|nych badao materiaBami 4. Szkolenie kierunkowe 5. Przygotowanie do danych 6. Monitoring, sprawdzenie zespoBu 7. Ewentualne rozszerzenie szkoleo i treningów, zespóB do zadao specjalnych. NABÓR(rekrutacja kandydatów)- liczba kandydatów powinna byd 2 lub 3 razy wiksza ni| docelowa liczba czBonków zespoBu oceniajcego. Dwa rodzaje naborów vð Wewntrzny vð Zewntrzny Nabór wewntrzny- spo[ród pracowników danej firmy. Zalety: kandydaci s na miejscu. Wady: problem z dyspozycyjno[ci. Przy wyborze kandydatów z firmy nale|y uwzgldnid: vð Aspekty psychologiczne i emocjonalne. vð Pracownicy danej firmy Batwo rozpoznaj produkty swojej firmy nawet po zakodowaniu próbki i maja do nich pod[wiadomy emocjonalny stosunek poleca si by osoby z dziaBu produkcji zastpid innymi. Nabór zewntrzny- osoby z poza danej instytucji. vð Dyspozycyjno[d czBonków zespoBu vð Rekrutacje przeprowadza si poprzez ogBoszenie vð Wstpny nabór na podstawie ankiety vð Zainteresowanie uczestnika vð Stan zdrowie (cukrzyca, alergia) vð Sprawdzenie czy kandydat wykazuje awersje do pewnych produktów |ywno[ciowych i napojów vð Palenie tytoniu, stosowanie leków, suplementy diety. Wstpna selekcja: vð Dyspozycyjno[d vð Zainteresowanie uczestnika vð PBed vð Stan zdrowia vð Sprawdzenie czy kandydat wykazuje awersje vð Palenie tytoniu vð Poziom wra|liwo[ci vð Wykrycie osób wykazujcych brak zdolno[ci rozró|niajce podstawowe smaki oraz popularne zapachy vð Sprawdzenie wra|liwo[ci sensorycznej w zakresie smak i zapach vð Ocena zdolno[ci kandydatów do sBownego opisu odczuwalnych wra|eo ZESPÓA DO ZADAO SPECJALNYCH Wybieramy osoby szczególnie uwra|liwione na okre[lone substancje np. do wykrywania st|eo, zapachowo-smakowych produktów takich jak: nietypowe zapachy, smak spowodowany wpBywem opakowania przenikanie obcych substancji zapachowych obecnych w pomieszczeniach gdzie produkt jest skBadany. PODSTAWOWE TESTY SPRAWDZAJCE STOSOWANE PRZY SELECJI KANDYDATÓW: Metoda przyporzdkowywania: Próbki substancji smakowych lub zapachowych powinny byd przygotowane w st|eniach znacznie ponadprogramowych (ale nie intensywne) np. znane substancje smakowe w roztworze wodnym lub popularne aromaty. Za pozytywny wynik testu przyjmuje si nie mniej ni| 80% poprawnych przyporzdkowao. Testy ró|nicowe: Zdolno[d wykrywania ró|nic miedzy próbkami dotyczcych okre[lonego bodzca. W tym celu stosuje si najcz[ciej metod trójktn lub metod duo-trio. Substancje które mo|na zastosowad w tego typu testach np. kofeina, kwas cytrynowy. Inna metod okre[lajc zdolno[d wykrywania ró|nic jest metoda szeregowanie (okre[lenie ró|nic w intensywno[ci bodzców smakowych, zapachowych, tekstury). Okre[lenie zdolno[ci sBownego opisania odczuwanych wra|eo: Test zapachowy: kandydat otrzymuje do5 do 10 próbek zapachowych (zapach powienienn byd zwizany z produktem lub produktami które maj byd nastpnie podane ocenie). St|enie zapachowe powinno byd wiksze ni| próg rozpoznania ale nie powinno przekraczad znacznie poziomu spotykanego w produktach. Przeprowadzenie testu zapachowego: Wchanie substancji zapachowych naniesionych na bezwonna wat i umieszczonych w zamknitych bezwonnych pojemnikach lub wchanie specjalnych pasków zapachowych. Kandydat powinien uzyskad przynajmniej 65% punktów. Skala: 3pkt. CaBkowita prawidBowa odp. 2pkt. Bliskie skojarzenie. 1pkt. Skojarzenie ogólne zapachu 0pkt. BBdne skojarzenie. Typy zespoBów a selekcja kandydatów: Procedury stosowane przy selekcji kandydatów zale| od rodzaju zespoBu 1. Zespól do kontroli jako[ci który bdzie stosowaB tylko testy ró|nicowe proces selekcji jest stosunkowo prosty. 2. ZespóB do wykonywania analizy opisowej np. stosowane przy opracowaniu nowych produktów, wymaga dBu|szego czasu wikszej uwagi oraz bardziej wszechstronnych kryteriów oceny. Specjalne wymagania (do oceny analizy opisowej) vð Zdolno[d sBownego opisu wra|eo, odbieranych jednostkowych wra|eo sensorycznych- test ró|nicowania i definiowania zapachów oraz test opisowy tekstury. METODA KOLEJNOZCI Polega na uporzdkowaniu badanych próbek na podstawie pewnej cechy np. wedBug rosncego aromatu. METODA SKALOWANIA Ocena jako[ci produktu, któr okre[li zespóB przeprowadzajcy analiz, zostaje przyporzadkowana odpowiedniemu miejscu lub znajdujcemu si na skali. Jest to ocena pewnej cechy produktu przy pomocy skali na której zaznaczamy stopnie intensywno[ci danej cechy. METODA WIELOKROTNYCH PORÓWNAO Porównywanie ilo[ci cechy badanej próbki z próbk standardow. METODA OCENY PUNKTOWEJ Oceniaj próbk kompleksowo. U|ywamy wzroku, zapachu, smaku. METODY RÓZNICOWE vð PARZYSTA vð TRÓJKTOWA vð DUO-TRIO METODA PARZYSTA Porównanie dwóch próbek. Trzeba wskazad która jest np. smaczniejsza. Metoda pozwala znalezd minimalne ró|nice midzy nimi. METODA TRÓJKTOWA Trzy próbki dwie takie same jedna inna trzeba wskazad próbk inn od pozostaBych. METODA DUO-TRIO Porównanie trzech próbek nale|cych do trójktnego dwie zakodowane jedna to standard musi znalezd próbk taka sam jak standard. METODA KONSUMENCKA Zaliczona do metod hedonicznych ma na celu okre[lenie reakcji konsumenta na dany towar. Okre[la preferencje np. akceptacje, odrzucenie.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
36 Wykonywanie towaroznawczych badań żywności
Escherichia coli charakterystyka i wykrywanie w zywności Cz I
Dz U 2002 199 1671 o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych
codex alimentarius kodeks zywnosciowy samobojstwo zachodniego swiata eioba
logistyka opakowania i znakowanie towarow (5 stron)
Chemia żywnosciCwiczenie laboratoryjne nr 1 wyodrebnianie i badanie własciwosci fizykochemicznych b
Wybrane niekonwencjonalne metody utrwalania żywności
notatek pl charakterystyka metod stosowanych w analizie zywnosci
477 Obniżka cen towarów w księgach rachunkowych
OBECNOŚĆ MUTAGENÓW I KANCEROGENÓW W ŻYWNOŚCI
Staphylococcus aureus w żywnosci charakterystyka, detekcja, zwalczanie

więcej podobnych podstron