3475916106

Makroekonomia    dr Adrian Hor/yk ([e-mail])    Wykład

Stopa rezerw obowiązkowych określa jaką część depozytów banki muszą zatrzymać w

skarbcach jako rezerwę obowiązkową.

Bank centralny a polityka monetarna

Polityka monetarna (pieniężna) jest rodzajem polityki gospodarczej, a polega na

kształtowaniu podaży pieniądza w gospodarce.

Bank centralny (BC) - decyduje o wielkości podaży pieniądza w gospodarce, oddziałując

na wielkość produkcji, zatrudnienia i inflacji. W Polsce rolę banku centralnego pełni NBP.

Funkcje banku centralnego:

1.    Emitowanie banknotów - czyli BC jest tzw. bankiem emisyjnym, który reguluje ilość pieniądza w obiegu rynkowym.

2.    Pełnienie roli banku banków - ponieważ prowadzi rachunki innych banków i udziela im pożyczek.

3.    Obsługuje skarb państwa - prowadzi rachunki rządowe i przeprowadza w imieniu rządu operacje finansowe w kraju i za granicą, udziela rządowi pożyczek.

4.    Rola centrum walutowego kraju - decyduje o zapasach złota i walut zagranicznych, przeprowadza operacje interwencyjne w obronie kursu waluty krajowej.

5.    Wykonywanie pewnych czynności administracyjnych - np. kontrola banków.

Narzędzia polityki monetarnej:

1.    Operacje otwartego rynku - polegają na zakupie i sprzedaży papierów wartościowych bankom i szerokiej publiczności. Kupując na otwartym rynku papiery wartościowe BC przyczynia się do zwiększenia rezerw w bankach i ilości pieniądza w obiegu, gdyż za ściągnięte z rynku papiery wartościowe bank płaci pieniądzem, co prowadzi do wzrostu udzielanych kredytów przez banki, czyli do wzrostu podaży pieniądza, obniżając jednocześnie stopę procentową. Sprzedaż na otwartym rynku papierów wartościowych prowadzi do odwrotnych rezultatów: banki i ludzie płacą pieniędzmi za papiery wartościowe, a więc udzielanie kredytów przez banki ulega ograniczeniom, prowadzi to do zmniejszenia podaży pieniądza i podwyższenie stopy procentowej.

2.    Wyznaczenie stopy i rezerw obowiązujących - determinuje wielkość kredytów udzielanych przez banki. Jeśli stopa rośnie, to większa część depozytów musi pozostawać w skarbcu jako rezerwa obowiązkowa. Pozostaje wtedy mniej środków do udzielania kredytów, co prowadzi do ograniczenia podaży pieniądza. Obniżenie stopy rezerw obowiązkowych zwiększa ilość kredytów udzielanych przez banki, co sprawia, że podaż pieniądza rośnie.

3.    Określenie stopy redyskontowej - Ceną za kredyty zaciągane w banku centralnym jest stopa procentowa, zwana stopą redyskontową, której wysokość wpływa na wielkość kredytów udzielanych przez banki: Niższa stopa redyskontowa - łatwiejsze zaciąganie kredytów przez banki, czyli prowadzi do wzrostu ich rezerw i zwiększenia udzielanych przez nie kredytów. Prowadzi to do wzrostu podaży pieniądza. Podwyższeniu stopy redyskontowej towarzyszy zmniejszenie podaży pieniądza.

ll