- Zarządzenia, to instrumenty bezpośrednio obowiązujące wszystkie kraje
- Dyrektywy - to instrumenty obligatoryjne dla wszystkich krajów wspólnoty, ale obowiązują w przyjętym horyzoncie czasowym,
- Decyzje - wydawane są indywidualnie dla określonych podmiotów prawnych: władz regionalnych, przedsiębiorstw,
- Rekomendacje, opinie - to forma interpretacji, traktatów zarządzeń.
Wszelkie spory rozstrzyga Trybunał Sprawiedliwości.
W unijnym prawie środowiskowym stosuje się następujący podział przedmiotowy:
- Ochrona powietrza,
- Ochrona zasobów wód powierzchniowych i gruntowych wraz z całym kompleksem gospodarki wodno ściekowej,
- Ochrona ziemi i gruntów rolnych,
- Ochrona przyrody (fauny flory z naturalnymi siedliskami i ekosystemami),
- Gospodarka odpadami stałymi,
- Gospodarka odpadami toksycznymi i niebezpiecznymi,
- Zarządzanie ryzykiem środowiskowym.
Prawo unijne stosowane jest przez programy środowiskowe, które realizują wszystkie państwa Wspólnoty.
Dotychczas obowiązywało 5 programów, obecnie obowiązuje VI Program.
Program I - przyjęty do realizacji w latach 1973-1975.Obejmował zagadnienia korzystania zwody dla ludności, a także przemysłu i rolnictwa. Ustalono normy - standardy jakości wody.
Program II - obejmował lata 1976-1981. Dotyczył zagadnień redukcji zanieczyszczeń i poprawy stanu środowiska. Zwrócono uwagę na ochronę flory i fauny oraz problem uciążliwości hałasu.
Program III - obejmował lata 1982-1986. Określono wówczas wartości dopuszczalnych substancji wprowadzanych do środowiska zarówno dla źródeł stacjonarnych ruchomych, jak i stacjonarnych. Program odwoływał się do pierwszej globalnej strategii na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Program IV - realizowano w latach 1987-1991. Opracowano wówczas nowe bardziej restrykcyjne standardy emisji/imisji dla poszczególnych komponentów środowiska. Za priorytetowe uznano zwalczanie zanieczyszczeń powietrza, wód. Podkreślano działania sektorowe oraz zapoczątkowano pracę nad przeglądami ekologicznymi i metodami ekologizacji zarządzania przedsiębiorstwami.
Program V - obowiązywał w latach 1993 -2000. Miał hasło „W stronę zrównoważonego rozwoju” Jako priorytetowe działania uznano:
- zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi,
- zintegrowane zwalczanie zanieczyszczeń i zapobieganie powstawaniu odpadów,
- poprawę jakości środowiska na obszarach miejskich,
- zmniejszanie zużycia energii.
Podkreślono również potrzebę zbudowania systemu edukacji środowiskowej.
Program VI — „Środowisko 2010: Nasza przyszłość zależy od naszego wyboru”
obowiązuje w latach 2001-2010. Program kładzie nacisk na aktywne włączenie w działania na rzecz środowiska lokalnych społeczności, konsumentów i przedsiębiorców. Przewiduje się następujące priorytety:
- Zmiany klimatyczne - ochrona warstwy ozonowej przez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Propozycja zredukowania emisji gazów cieplarnianych o 8% do 2008 roku w porównaniu do roku 1990 (Protokół z Kioto,1997), natomiast o 20-40% do roku 2020 docelowo do 70%.
..Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"