Transformacje Prawa Prywatnego 1/2012
W przypadku dalszych typów umów można wprawdzie doszukiwać się różnych sposobów systematyzacji, którymi kierował się polski ustawodawca, jednak jest to już dobór stosunkowo swobodny i odczytanie ogólniejszej koncepcji nie jest łatwe. Umowy związane z zarządzaniem ryzykiem, jak umowa spółki, występują obok umów o nieodpłatne przeniesienie praw, takich jak umowa darowizny lub dodana ostatnio umowa o nieodpłatne przekazanie nieruchomości. Umowa poręczenia znajduje się między umową spółki a umową darowizny. Ugoda, która służy między innymi ustaleniu praw i rozwiązaniu sporów między stronami, znajduje się między umową dożywocia a przyrzeczeniem publicznym. W tych w ypadkach ustawodawca kierował się wyłącznie metodą dodaw'ania poszczególnych typów umownych (lub innych stosunków- prawnych) bez próby podporządkowania ich ogólniejszej strukturze.
Obecnie istniejąca struktura części szczegółowej zobowiązań stanow i rozwiązanie dość przypadkowe, nieuwzględniające wymogów nowoczesnego rynku. Nowa kodyfikacja powinna zreformować sposób uregulowania tej części kodeksu.
Struktura kodeksu zobowiązań20 była zorganizow ana w sposób bardziej systematyczny. Znacznie wyraźniej wyodrębniono grupy umów:
- umowy o przeniesienie praw (grupa ta obejmowała sprzedaż21, zamianę22, darowiznę23);
- umowy o używanie cudzych rzeczy i kapitałów (grupa ta obejmowała najem24, dzierżawę25, użyczenie26 i pożyczkę27);
- umowy o świadczenie usług (obejmujące umowę o pracę28, umowę o naukę29, umowę o dzieło30, umowę zlecenia31, umowę pośrednictwa32, umowę przechowania33, odpowiedzialność utrzymujących hotele34);
20 Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz.U. R.P. Nr 82, poz. 599 ze zm.).
21 Art. 294-353 k.z.
22 Art. 353-353 k.z.
23 Art. 354-369 k.z.
24 Art. 370-401 k.z.
25 Art. 402-418 k.z.
26 Art. 419-429 k.z.
27 Art. 430-440 k.z.
28 Art. 441-476 k.z.
29 Art. 477 k.z.
30 Art. 478-496 k.z.
31 Art. 498-516 k.z.
32 Art. 517-522 k.z.
33 Art. 523-537 k.z.
34 Art. 538-544 k.z.
30