Rozwiązanie, a) A = (—3)2 — 4 • 1 • (3 + i) = 9 — 12 — 4i = — 3 — 4i. Szukamy x, y G R takich, że (x + yi)2 — —3 — 4i, czyli (x2 — j/2) + 2xyi = —3 — 4i. Stąd x2 — y2 = —3 oraz 2xy = —4. Zatem xy = —2 oraz x2 — y2 = —3. Poszukując rozwiązań tego układu równań w liczbach całkowitych bez trudu znajdujemy, że np. x = 1, y = —2. Zatem jednym z pierwiastków kwadratowych z liczby A = —3 — 4i jest 1 — 2i. Stąd z\ = 3~^2^ = 1 + i oraz zi = 3+^2^ = 2 — i.
b) A = (1 + 4i)2 + 4(5 + i) = 1 + 8i — 16 + 20 + 4i = 5 -f 12i. Szukamy x, y E R takich, że (x + yi)2 = 5 + 12i, czyli (x2 — y2) + 2xyi = 5 + 12i. Stąd x2 — y2 = 5 oraz 2xy = 12. Zatem xy = 6 oraz x2 — y2 = 5. Poszukując rozwiązań tego układu równań w liczbach całkowitych bez trudu znajdujemy, że np. x = 3, y = 2. Zatem jednym z pierwiastków kwadratowych z liczby A = 5 + 12i jest 3 + 2i. Stąd
— 1—4«—(3+2«) o o- —1—4i+(3+2i) ,
z\ =-2.1' ' = -2 — 3? oraz Z2 =-2'x ' = 1 — *.
_ 2+lli —5?. _ 2+6i _ l+3» _
btąd 21 - 2-(4_3i) - 2-(4—3i) “ 4^3i ~
c) A = (2 + lii)2 + 4(4 - 3i)(5 + i) = 4 + 44i - 121 + 80 + 16i - 60i + 12 = -25. Zatem jednym z pierwiastków kwadratowych z liczby A = —25 jest 5i.
4+3i+32i-24 _ -20+35i _ _4 _|_ 7j
d) A = 4(1 = i)2 - 4 ■ 2i = 4(1 + 2i - 1) - 8i = 0. Zatem zx = z2 = = -1 - i.
e) A = (—5)2—4(4+10i) = 25-16 - 40i = 9-40i. Szukamy x,y e R takich, że (x+yi)2 = 9-40i, czyli (x2 -y2)+2xyi = 9—40i. Stąd x2 — y2 = 9 oraz 2xy — -40. Zatem xy = -20 oraz x2—y2 = 9. Szukając rozwiązań tego układu równań w liczbach całkowitych bez trudu znajdujemy, że np. x = 5 i y — —4. Zatem jednym z pierwiastków kwadratowych z liczby A = 9 — 40i jest 5 — 4i. Stąd z\ = = 2i oraz 22 = 5+(25~4t) =5-2?.
f) Nasze równanie możemy zapisać w postaci (z — l)2 = 2i. Ale 2i — (1 + i)2, więc zx — 1 = 1 + i oraz 22 — 1 = —1 — i. Stąd z\ = 2 + i oraz 22 = —i.
Zadanie 12. Przedstawić w postaci trygonometrycznej (bez pomocy tablic) następujące liczby zespolone:
a) 1, -1, i, -i, b) 1 + i, 1 — i, -1 +i, -1 -i, c) l+ń/3, l-i\/3, -l+iy/3, -1-?V3, d) \/3 + i, VZ-i, -\/3 + », -%/3-i.
Rozwiązanie, a) 1 = 1 • (cosO + isinO), -1 = 1- (cos7r + isin7r), i = 1 ■ (cos § + isin \),
-i = 1 • (cos ^ + isin4f).
b) |1 + i| = Vl2 + l2 = V2, 1 + i = y/2 • (^ + i^), więc l+i = V2-(cosf + isinf).
1 — i = \/2 • (cos^ — isin^), więc 1 — i — \/2 • (cos(—J) + isin(—^)) = \f2 ■ (cos^1 + isin^1). —1+i = (—1)• (1 — ż) = (cos7r + isin7r)(cos(—j)+isin(—^)) = cos(7r — ^) + isin(7r — j), zatem —1+i = 1 • (cos + isin ^p). — 1 — i = (—1) • (1 + i) = (cos7r + isin7r)(cos j + isin f) = cos(7r + j) + isin(7r + j), czyli — 1 — i = 1 ■ (cos ^p + isin ^p).
c) |1 + i\/3| = Jl2 + (y^)2 = \/4 = 2, 1 + i\/3 = 2 • (| + i-^), więc cos<j> = ^ oraz sin<t> = skąd można wziąć (j> = więc 1 + i\/3 = 2 • (cos ^ + isin ^). Stąd 1 — i\/3 = 2 • (cos ^ — isin ^) = 2-(cos(—^)+isin(—§)), więc 1—i^3 = 2-(cos(2tt—^)+isin(27r—^)), więc 1—i\/3 = 2-(cos ^+isin ^). Dalej, —l+i\/3= (—1)-(1—i\/3) = (cos7r+isin7r)(cos(—^)+isin(—?)) = cos(7r — ^)+isin(7r—^), czyli —l+i\/3 = 2• (cos Tp+isin ^). Ponadto — 1 —i\/3 = (—l)-(l+i\/3) = (cos7r-|-isin7r)(cos ^+isin f) = cos(77 + |) + isin(7r + |), czyli —1 — iy/3 = 2 • (cos ^ + isin ^).
d) |\/3 + i| = J(\/3)2 + l2 = \/4 = 2, \/3 + i = 2- (22^2 + il)( więC cos0 = ^ oraz sin<£ = 5, więc
można wziąć 0 = f • Zatem \/3+i = 2• (cos ^-I-isin ^). Stąd \/3—i = 2-(cos ^ —isin ^) = 2-(cos(—^) + isin(—^)), czyli \/3 — i = 2-(cos(27r — ^)+isin(27r — ^)), skąd ostatecznie \/3—i = 2-(cos -I-i sin -^=).
Dalej, —\/3-ł-i = (—1)-('/3—i) = (cos7r+isin7r)(cos(—^)+isin(—§)) = cos(7r —^) + isin(7r —^)), czyli —V^3 + i = 2 • (cos -I-isin ^). W końcu — \/3 — i = (—1) • (\/3-I-i) = (cos7r-I-isin7r)(cos | + isin |) = cos(7r+ |) + isin(7r + !)), czyli -\/3 — i = 2 • (cos ^ + isin ^?).
7