3
Etyka zawodu inżyniera w świetle wybranych kodeksów i w nauczaniu
gotowy produkt przyniesie dobro społeczeństwu i jego jednostkom, a jeśli nie, to określić co należy uczynić, aby tak się stało i konsekwentnie postępować według określonego kierunku wytyczonego przez normy. Stanowią one dla inżynierów wymagania i powinności, aby poprzez praktykę zawodową dostarczali dobra i minimalizowali szkody społeczne, których ominięcia nie umożliwia system rynkowy, ani sama tylko technika.
2. Rola norm etycznych w praktyce zawodowej inżyniera
Zgodnie ze stanowiskiem personalizmu etycznego, normy etyczne służą za wzorce postępowania na poziomie decyzji indywidualnych i społecznych, jak pokazano na Rys. 1. Na poziomie indywidualnym, poprzez praktykowanie wzorcowych aktów w postaci czynów, wypowiedzi i postaw, osoba inżyniera doskonali się, co zwrotnie oddziałuje na potrzebę formułowania coraz to doskonalszych wzorców zachowań indywidualnych i społecznych. Na poziomie społeczności zawodowej, normy etyki zawodowej regulują sferę moralności zawodowej w postaci powinności wobec społeczności zawodowej i społeczeństwa, których wykonywanie powoduje powstawanie dóbr społecznych zaspokajających określone społeczne potrzeby. Potrzeby specyficznych dóbr społecznych, identyfikowane przez organizacje zrzeszające daną społeczność zawodową inżynierów, umieszczane są w kodeksach, jako powinności etyczne do spełniania. Moralność indywidualna jednostki, wyrażona we wzorcowych aktach, oddziałuje więc na moralność zawodową społeczności i vice versa.
Rysunek 1: Schemat oddziaływań: potrzeb społecznych, zawodowych norm etycznych i moralności zawodowej inżynierów na poziomie społecznym oraz doskonałości osoby, wzorców zachowań i wzorcowych aktów na poziomie indywidualnym.