jest niezbędna do prowadzenia sformalizowanych procedur administracyjnych kończących się wydaniem decyzji administracyjnych. Muszą oni umieć prowadzić działania i podejmować decyzje na zasadach - oczywiście z uwzględnieniem specyfiki i różnic - właściwych podmiotom działających w sferze komercyjnej.
W niniejszym opracowaniu przedstawię podstawowe założenia i reguły, jakie powinny być brane po uwagę przez administrację samorządową zarządzającą strategicznie daną jednostką samorządu terytorialnego. Omówieniu zostaną poddane także podstawowe instrumenty zarządzania strategicznego oraz etapy jego wdrożenia i prowadzenia.
Istota zarządzania strategicznego
Nie ulega wątpliwości, że przedmiotem zarządzania jest proces zarządzania i organizacji. Funkcje zarządzania to:
- działania, przez które rozumie się podejmowanie decyzji, a nawet ciągów decyzji,
- sprawowanie władzy, której źródłem jest wiedza, bogactwo i przemoc. Zarządzanie w tym ujęciu jest procesem kolektywnej akceptacji instytucji, więzów i relacji zachodzących wewnątrz organizacji jako całości i pomiędzy takimi elementami jak: stanowiska pracy, kierownicy, struktura organizacyjna, przywództwo, wzory kulturowe i strategie,
- dysponowanie zasobami organizacji, które pierwotnie znajdują się w otoczeniu i stamtąd sąasymilowane, następnie przekształcane i unikatowo konfigurowane przez organizację1.
Peter. F. Drucker sformułował następujące tezy definiujące zarządzanie:
- zarządzanie nie odnosi się jedynie do istoty i zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa, ale jest specyficzną i wyróżniającą cechą każdej - w tym także publicznej organizacji,
- nie istnieje jeden uniwersalny model organizacji, stąd struktura organizacyjna musi być każdorazowo dostosowana do zakresu zadań, warunków i czasu w jakich są one podejmowane,
- nie ma jednego właściwego sposobu kierowania ludźmi, gdyż zadaniem organizacji jest przewodzenie ludziom, a nie kierowanie nimi, a jej głównym celem - wykorzystanie specyficznych umiejętności oraz wiedzy poszczególnych pracowników,
- punktem wyjścia do tworzenia polityki i strategii zarządzania powinna być informacja o wartościach i potrzebach potencjalnych klientów,
- zakres zarządzania jest nieokreślony prawnie, za to w zróżnicowanym stopniu uwarunkowany politycznie,
- domena zarządzania nie jest wyłącznie wnętrze organizacji, gdyż efekty działania każdej instytucji są widoczne jedynie z zewnątrz3.
Ł. Sułkowski, Epistemologia w naukach o zarządzaniu, PWE, Warszawa 2005, s. 20-23.