posiadania odpowiednich uprawnień niezbędnych do prowadzenia statku po drodze wodnej. Wspomniane w rozdziale dotyczącym podstaw prawnych rekreacji przepisy ściśle regulują sposoby uzyskiwania takich kwalifikacji oraz uprawnienia osób je posiadających. W niniejszym rozdziale przedstawiono warunki uzyskiwania kolejnych stopni żeglarskiego wtajemniczenia (patentów żeglarskich) oraz związane z ich posiadaniem kompetencje.
Dostępność sprzętu żeglarskiego w ostatnim czasie uległa znacznej poprawie. W tym względzie istnieje wiele podmiotów, które udostępniają łodzie w charter indywidualnym oraz zinstytucjonalizowanym użytkownikom. Dla potrzeb grup zorganizowanych zalecane są w szkoleniu jachty klasy „omega", choć egzaminy zdawane są na jachtach kabinowych. W zakresie rekreacji dzieci dużym powodzeniem mogą cieszyć się jednożaglowe łódki typu „optymist".
Żeglowanie jachtem o powierzchni pomiarowej żagla do 10 m2 po wodach śródlądowych lub po wodach morskich w odległości 2 Mm od brzegu (Mm - mila morska) w porze dziennej nie wymaga od prowadzącej go osoby posiadania jakichkolwiek uprawnień żeglarskich. Gdy jednak powierzchnia żagla przekroczy 10 m2, niezbędne jest posiadanie patentu żeglarskiego. Patenty dzielą się na kolejne stopnie, uprawniające jego posiadacza do coraz większego zakresu dostępnych form żeglarstwa. Ustalono następujące patenty żeglarskie:
a) żeglarz jachtowy,
b) sternik jachtowy,
c) jachtowy sternik morski,
d) kapitan jachtowy,
e) sternik lodowy,
f) żeglarz lodowy.
Dwa ostatnie patenty dotyczą żeglarzy, którzy z wykorzystaniem odpowiedniego sprzętu żeglują zimą po zamarzniętych akwenach (ślizgi lodowe). W niniejszym opracowaniu nie zostanie poruszona problematyka związana z żeglarstwem lodowym.
Posiadanie patentu żeglarskiego uprawnia żeglarza do adekwatnych jego stopniowi form żeglarstwa. Uprawnienia dla poszczególnych patentów są następujące:
1. Patent żeglarza jachtowego uprawnia do:
• prowadzenia jachtów żaglowych po wodach śródlądowych,
• prowadzenia jachtów żaglowych niezatapialnych w regatach i na treningu pod nadzorem po wodach morskich.
Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia, mogą realizować te uprawnienia wyłącznie pod nadzorem. Nadzór rozumiany jest tu jako ciągła obserwacja jachtów żeglujących na danym akwenie w porze dziennej. Osoba
122