wszystkim: dwutlenek węgla, metan, ozon stratosferyczny oraz większość syntetycznych czynników chłodniczych.
Dla określenia wpływu czynników chłodniczych na tworzenie efektu cieplarnianego wprowadzono wskaźnik GWP. Poziomem odniesienia są odpowiednie skutki powodowane przez dwutlenek węgla, któremu przypisano wartość GWP równą 1,0 [2, 10], Należy zauważyć, że pomimo małej wartości wskaźnika GWP dla dwutlenku węgla, ze względu na bardzo dużą emisję tego gazu do atmosfery ocenia się, że jest on odpowiedzialny za powstawanie efektu cieplarnianego aż w 50%. Choć czynniki chłodnicze należące do grup CFC, CHFC i HFC w porównaniu do całkowitej masy atmosfery występują w ilościach śladowych, to mając o kilka tysięcy razy większy wskaźnik GWP, przyczyniają się aż w około 20% do powstawania zjawiska efektu cieplarnianego.
Obecnie wymagane jest, aby stosowane czynniki chłodnicze cechował wskaźnik ODP=0. Oprócz tego wskazane jest, aby czynniki posiadały jak najniższą wartość wskaźnika GWP (najlepiej poniżej 150) [11].
Istnieje znacząca grupa czynników chłodniczych cechująca się wartością wskaźnika ODP=0 (bezchlorowe czynniki jednorodne oraz mieszaniny z grupy HFC oraz czynniki bezfluorowe), natomiast tylko niewielka grupa czynników chłodniczych odznacza się wartością wskaźnika GWP poniżej 150 (głównie czynniki bezfluorowe).
Zmiany tendencji produkcji czynników chłodniczych zostały ukierunkowane poprzez regulacje prawne w zakresie substancji zubożających warstwę ozonową. Polskie i światowe przepisy w tym zakresie oparte są o poniższe dokumenty [10]:
- Konwencja Wiedeńska w sprawie ochrony warstwy ozonowej z dnia 22 marca 1985 roku,
- Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową z dnia 16 września 1987 roku,
- Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu podpisana w Rio de Janerio dnia 5 czerwca 1992 roku.
Celem Konwencji Wiedeńskiej jest ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska przed negatywnymi skutkami wynikającymi z działalności mogącej doprowadzić do zubożenia warstwy ozonowej. Realizację tego celu ma umożliwić regularne prowadzenie pomiarów zawartości ozonu w atmosferze, pomiarów promieniowania ultrafioletowego (zakresu UV-B) oraz badania skutków osłabienia warstwy ozonowej w środowisku [12].
Podstawowym zaleceniem Protokołu Montrealskiego jest redukcja substancji kontrolowanych prowadząca do całkowitej ich eliminacji w odniesieniu do produkcji i zużycia. Protokół Montrealski zdecydowanie stawia kwestię eliminacji z zastosowań
15