WY0ORY - wyłanianie swoich przedstawicieli na ważne funkcje publiczne
MANDAT - uprawnienie (pełnomocnictwo) do sprawowania funkcji publicznych w naszym imieniu
KAOENCJA - czas, na jaki wybrani przedstawiciele otrzymują mandat
OROYNACJA WYBORCZA - ustawa określająca sposób wyboru przedstawicieli oraz sposób liczenia głosów LEGISLATYWA - organ władzy ustawodawczej LEGtSLATURA - wszystkie organy ustawodawcze
W POLSCE OBOWIĄZUJE SYSTEM PARLAMENTARNY:
• Władza wykonawcza (rząd) zostaje powołana za zgodą parlamentu
• Sejm sprawuje kontrolę nad rządem
WYBORY 00 SEJMU (IZBY NlZSZEJ):
• 460 postów / 4 letnia kadencja
• Czynne prawo wyborcze -18 lat / bierne prawo wyborcze - 21 lat
• S tys. podpisów pod kandydaturą posła /100 tys. podpisów pod l<stą partyjną
• 41 okręgów wyborczych (okręgi wielomandatowe), które wybierają od 7 do 20 posłów
• Kandydat musi być obywatelem Polski, posiadającym pełnie praw wyborczych
• .Wybory do Sejmu i Senatu zarządza Prezydent Rzeczypospolitej nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu, wyznaczając wybory na dziert wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu'
• W przypadku utraty mandatu przez posła wolne miejsce obejmuje osoba, która w poprzednich wyborach uzyskała najwięcej głosów na tej samej liśoe wyborczej. Dzieje się tak w przypadku
o śmierci posła o Zrzeczenia się mandatu
o Pozbawienia mandatu prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu o Odmowy złożenia ślubowania
o Powołania na stanowisko, którego me można łączyć ze sprawowaniem mandatu fitrooa n 9)
Wyboru w toku kadencji na posła do Parlamentu Europejskiego
• Ważność wyborów stwierdza Sąd Najwyższy
WYBORY PIĘCIOPRZYMIOTNIKOWE:
• Powszechne
o Odbywają się na terenie całego kraju o Mogą glosować wszyscy obywatele posiadający prawo wyborcze o Trzeba posiadać Polskie obywatelstwo
Nie można być ubezwłasnowolnionym prawomocnym wyrokiem sądu o Nie można być pozbawionym praw wyborczych prawomocnym wyrokiem sądu
Baba uprawnionym
o Każdy głos ma taką samą wartość
Norma przedstawicielska = liczba ludności danego okręgu, wybierająca jednego posła =
• Bezpośrednie
o Glosowanie samodzielne
• Głosowanie przez pełnomocnika \ . ....
... - . . . , , . , >— ordynacja z 2011 r.
• Głosowanie korespondencyjne (potoma)
o Anonimowy głos Anonimowa karta o Pomieszczenie za zasłoną o Zapieczętowana urna