4742460210

266

Jacek Zabawa

•    Konieczność (chociaż znacznie rzadsza niż w tradycyjnym rachunku kosztów) dokonywania arbitralnych (np. na podstawie struktury materiałów, zatrudnienia) decyzji dotyczących alokowania kosztów.

•    Wysoki koszt prowadzenia pomiarów i analiz w sytuacji mnogości ośrodków działań i czynników kosztotwórczych.

•    Zazwyczaj zakłada się istnienie proporcjonalności między (mierzonymi) czynnikami kosztotwórczymi a kosztami pośrednimi (zwykle jednak zależności są bardziej złożone, co powoduje uśrednianie wielkości kosztów).

•    Istnienie kosztów wspólnych, których nie można przyporządkować do konkretnych działań. Jeśli występują koszty zmienne wspólne (np. wprowadzenie nowej technologii, przezbrojenia) dla grupy produktów to nie można przypisać ich poszczególnym produktom.

•    Wprowadzenie i użytkowanie ABC związane jest z poniesieniem niebagatelnych kosztów operacyjnych (pozwolić sobie na to mogą jedynie niektóre przedsiębiorstwa). Firmy bez znacznego zautomatyzowania systemu wytwórczego i systemu rachunkowości nie są w stanie zebrać i przetworzyć na czas odpowiedniej ilości danych i ograniczają znacząco liczbę wyodrębnionych ośrodków działań (jeden lub dwa) co prowadzi do częściowego systemu rachunku kosztów działań.

•    W przypadku przedsiębiorstw usługowych występują trudności w przypisaniu (identy fikacji usługi absorbującej koszty) kosztów do usługi, za wykonanie której można obciążyć klienta (występują tutaj znaczące koszty stale). Innym problemem jest występowanie wielu czynności jednorazowych, wykony wanych przez człowieka, których nie można zarejestrować w sposób automatyczny (w systemach produkcyjnych można stosować np. kody kreskowe, ułatwiające rejestrowanie każdego etapu poszczególnej operacji).

3. SYMULACYJNY MODEL RACHUNKU KOSZTÓW DZIAŁAŃ

3.1. EXTEND. WPROWADZENIE DO NARZĘDZIA MODELOWANIA

Ze względu na niewielką dostępność literatury w języku polskim przedstawiającej sposób budowy modeli symulacyjnych [Kwaśnicki 2002] i posługiwanie się narzędziami modelowania zdarzeń dyskretnych [Zabawa 2001]. [Korytkowski 2003], [Szuwarzyński 1999], opis modelu będzie połączony z omówieniem zasad obsługi programu Extend oraz prezentacją wyników eksperymentów .

Modelowanie w Extendzie [Krahl 1999] polega na wprowadzaniu na pulpit roboczy ikon oraz ich konfigurowaniu (wpisywaniu wartości parametrów). Ikony stanowią graficzną reprezentację bloków (stanowisk obsługi, kolejek, miejsc podejmowania decyzji itd.), w których odbywa się przetwarzanie informacji i obsługa zdarzeń. Połą-