490574580

W zależności czy użyty do ich syntezy nienasycony kwas tłuszczowy może ulegać takiej reakcji powodując usieciowanie (schnięcie) żywicy - nienasycone żywice alkidowe dzielimy na:

-    schnące - zawierające reszty nienasyconych kwasów tłuszczowych o dużej zawartości wiązań nienasyconych (często sprzężonych), pochodzących z takich olejów roślinnych jak lniany, tungowy itp.,

-    nieschnace - zawierające reszty nienasyconych kwasów tłuszczowych z jednym wiązaniem nienasyconym w cząsteczce, a także nasyconych kwasów tłuszczowych pochodzących z olejów: kokosowego, rycynowego itp.

Żywice alkidowe schnące ulegają (zwłaszcza w cienkich warstwach) atakowi tlenu powietrza, który przyłącza się do allilowego atomu węgla przy wiązaniu podwójnym tworząc wodoronadtlenki i nadtlenki. Te związki nadtlenkowe działają jako inicjatory polimeryzacji przez wiązania podwójne prowadzącej do usieciowania żywicy.

Dla przyspieszenia polimeryzacji w temperaturze pokojowej stosuje się sykatywy -(suszki) - będące aktywatorami wolnorodnikowego rozkładu związków nadtlenkowych. Są to nafteniany, oleiniany, lauryniany, żywiczany Co, Pb, Mn, stosowane w postaci roztworów w rozpuszczalnikach organicznych.

Żywice schnące mogą być stosowane jako główny składnik błonotwórczy powłok lakierniczych. Żywice alkidowe nieschnące mogą stanowić jedynie składnik modyfikujący wyroby lakierowe w kompozycjach z nitrocelulozą lub związkami aminowo-formaldehydowymi. W zależności od ilości kwasów tłuszczowych (wolnych lub w postaci ich tri glicerydów - olejów roślinnych) użytych do syntezy alkidowych żywic poliestrowych można je podzielić na grupy przedstawione w Tabeli 1.

Tabela 1. Klasyfikacja żywic alkidowych w zależności od zawartości kwasów tłuszczowych.

Typ żywicy alkidowej	Zawartość kwasów tłuszczowych w żywicy (% wag.)
bardzo chuda	<35
chuda	35-45
średnia	46-55
tłusta	56-70
b. tłusta	>70

W zależności od ilości kwasów tłuszczowych zmieniają się właściwości żywic i powłok z nich uzyskanych.

6