Blok 2
Zasady postępowania i wnioskowania diagnostycznego w odniesieniu do dziecka i rodziny
Obserwacja psychologiczna dziecka
Rok akademicki 2009/10, semestr zimowy Wykład 8 godz., seminarium 8 godz.
Prowadzący prof. dr hab. Marina Zalewska
Cel:
Celem zajęć jest przedstawienie teoretycznych (psychologicznych i filozoficznych) podstaw obserwacji dziecka jako metody zmierzającej do rozumienia jego życia psychicznego, oraz szkolenie w stosowaniu obserwacji dziecka i wykorzystywania danych obserwacyjnych na użytek diagnozy klinicznej. Szczególny nacisk zostanie położony na umiejętność korzystania z wiedzy psychologicznej przy formułowaniu wniosków diagnostycznych. Materiał będą stanowiły obserwacje dzieci przygotowane przez osobę prowadzącą i osoby uczestniczące w szkoleniu.
Zagadnienia:
1. Hermeneutyka, metody i konteksty stosowania obserwacji psychologicznej, obserwowany i obserwator,
2. Rozumienie vs. wyjaśnianie zachowania, sposoby wnioskowania diagnostycznego,
3. Obserwacja dziecka w kontakcie z przedmiotami, w kontakcie z matką i w kontakcie z osobą obcą (psychologiem),
4. Teoretyczna wiedza psychologiczna a sposób nadawania znaczeń zachowaniu dziecka,
5. Wykorzystanie obserwacji zachowania dziecka dla celów diagnozy i postępowania terapeutycznego,
6. Analiza obserwacji dziecka podczas aktywności na przedmiotach - fakty obserwacyjne vs interpretacyjne, kryteria poprawnej obserwacji, płaszczyzny odniesienia danych, wykorzystanie teorii, analiza błędów w nadawaniu znaczeń,
7. Analiza obserwacji dziecka podczas interakcji z matką - fakty obserwacyjne i nadawanie znaczeń w terminach relacji matka - dziecko, wykorzystanie teorii, różne płaszczyzny odniesienia danych,
8. Analiza obserwacji dziecka podczas swobodnej interakcji z psychologiem -odniesienie danych do teorii więzi, analiza danych z autoobserwacji psychologa, analiza obserwacji dziecka w sytuacji zadaniowej,
9. Podsumowanie: zalety i ograniczenia obserwacji psychologicznej.
Literatura:
16