Błędem systematycznym nazywamy odchylenie wyniku od wartości oczekiwanej. Wielokrotne powtarzanie analizy błędu systematycznego nie zmniejsza i nie informuje o nim. Wykrycie błędu systematycznego możliwe jest jedynie przez porównanie z inną metodą, która z definicji dostarcza wartość oczekiwaną. Wartością oczekiwaną jest średnia otrzymana:
• metodą absolutną,
• metodą referencyjną,
• metodą rutynową z analiz wykonywanych przez laboratoria referencyjne,
• metodą porównań - z analiz wykonywanych przez wiele laboratoriów rutynowych biorących udział w zewnętrznej kontroli jakości (porównaniach międzylaboratoryj nych).