518321680

służby zdrowia [11]. W nowym modelu sytuacja zdrowotna jest determinowana przez różnorodne czynniki, które są poddawane ocenie przez takie zmienne jak: zachorowalność, chorobowość, umieralność, umieralność niemowląt czy długość życia. Przykładem kompleksowego wskaźnika skorelowanego z chorobą jest DAŁY (Disability Adjusted Life Years), który wyraża utratę lat życia (stosowany przez WHO i Bank Światowy). Innym wskaźnikiem jest HDI (Humań Development Index). Jego składowe oceny to długie i zdrowe życie, wykształcenie i dochód na osobę w rodzinie (stosowany przez ONZ). Do oceny zdrowia społeczeństw stosowane są jeszcze dwa inne wskaźniki: QALY (Quality Adjusted Life Years) będący pomiarem wyników interwencji zdrowotnych, oraz HALE (Healthy Adjusted Life Expectency) czyli oczekiwana długość życia w zdrowiu. Innym miernikiem powiązanym ze zmianą definiowania zdrowia jest HQRL (Humań Related Quality of Life) oparty na kwestionariuszu służącym do oceny zdrowia przez pacjenta. Służy on ocenie wpływu, jaki według samego pacjenta ma —* choroba oraz stosowana terapia na jakość jego życia [12].

Badania amerykańskiego badacza Harvey’a Greena wykazały, że zdrowie jako wartość jest powiązana z takimi wartościami jak piękno, witalność narodu czy uczucia —^religijne [13], Nieodłącznym atrybutem ponowoczesnego dyskursu na temat wartości zdrowia jest odniesienie go do indywidualnej odpowiedzialności podmiotu. Brak troski o zdrowie jest oceniany w kategoriach moralnych. Filozofia prozdrowotnego aktywizmu, która cechuje współczesne społeczeństwa jest określana jako —► healthsism. Zdrowy—► styl życia jest kompleksem medycyny prewencyjnej, yogi, dbania o szczupłą sylwetkę, zdrowej diety, unikania nałogów i pozytywnego myślenia). Badacze podkreślają, że dążenie do osiągnięcia zdrowia i ustanowienie go najważniejszą wartością w ludzkiej egzystencji nabiera w dzisiejszej kulturze zachodniej wymiaru porównywalnego do formy życia religijnego czy politycznego Ronald W. [14]. Dworkin podkreśla, że ruch na rzecz zdrowia wypływa z przekonania, że choroba jest czymś, czego można uniknąć właściwie postępując. Przekonanie to ma jednak wymiar iluzoryczny i ideologiczny, które pojawia się wraz z —> medykalizacją życia i redefinicją systemów religijnych, zdrowie i choroba nie są wartościami, które są człowiekowi dane, ale takimi, które on sam może osiągać. Zdrowie z wartości autotelicznej przekształciło się w wartość deklaratywną i realizowaną. „Realizowanie” zdrowia sprawia, że nabiera ono cech zadania do osiągnięcia. Problem ten został poruszony także przez R. Crowforda (Healthism and the medicalization of everyday life). Jednak pejoratywną ocenę

15