518322130

72

Ostatnie lata to okres burzliwego rozwoju systemu LTE (Long Term Evolution). Pierwsze sieci komercyjne LTE zostały uruchomione w grudniu 2009 r. a lata 2013 i 2014 przynoszą informacje o skutecznych implementacjach standardu LTE Advanced (z przepływnościami przekraczającymi już 500 Mb/s) System LTE-Advanced został zakwalifikowany przez ITU, jako spełniający kryteria systemu czwartej generacji.

W tym miejscu warto przypomnieć, że sieciami pierwszej generacji określa się systemy analogowe (w naszym kraju — NMT). Po nich nastąpił niespotykany wzrost popularności telefonii komórkowej związany z systemami cyfrowymi drugiej generacji (głównie GSM, ale także cdmaOne). Sieci trzeciej generacji, to z naszej perspektywy przede wszystkim UMTS i jego kolejne wersje: HSDPA (High Speed Downlink Packet Access) i HSPA+ (High-Speed Packet Access).

W odniesieniu do poprzednich systemów podział na generacje był dość jasny. Powstaje pytanie, co jest wyróżnikiem systemów czwartej generacji? Dla użytkowników będzie to przede wszystkim większa szybkość transmisji i bardzo małe opóźnienie przesyłania pakietów (parametr istotny dla niektórych aplikacji). Dla operatorów ważna będzie elastyczność dotycząca dostępnych zasobów widmowych: możliwość wykorzystania zakresów o różnej szerokości oraz możliwość agregacji (łączenia) zasobów z różnych pasm w celu utworzenia wirtualnie jednego kanału transmisyjnego.

Nowości techniczne w systemie LTE to przede wszystkim:

—    zastosowanie w łączu radiowym „w dół” techniki OFDMA (Ortho-gonal Freąuency Division Multiple Access) oraz SC-FDMA (Single Carrier FDMA) w łączu „w górę”,

—    możliwość wykorzystywania (dzięki zastosowaniu technik FDM) kanałów radiowych o różnych szerokościach (od 1,4 do 20 MHz),

—    możliwość jednoczesnego wykorzystania zasobów z różnych pasm częstotliwości,

—    szerokie stosowanie technik wieloantenowych (MIMO),

—    możliwości samoorganizacji sieci.

Na rys. 8 przedstawiono pasma przeznaczone obecnie w Europie do wykorzystania w systemach komórkowych objętych specyfikacją LTE. Zgodnie z Radio Spectrum Policy Programme (RSPP)¹, do roku 2015 na potrzeby „systemów łączności elektronicznej” mają zostać udostępnione zakresy o łącznej szerokości, co najmniej 1200 MHz. Na rysunku pokazano także sytuację w Polsce sprzed 20 lat. W tym czasie działała tylko sieć telefonii komórkowej

1

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dotyczącego polityki w zakresie widma radiowego.