5673056531

2.3.2 Model świata i baza wiedzy w logice opisowej

Formalizm reprezentacji wiedzy w logice opisowej zakłada, że opisujemy pewną dziedzinę zainteresowań - inaczej zwaną uniwersum. Uniwersum składa się z indywidualnych obiektów zwanych osobnikami. Osobniki mogą pozostawać ze sobą w relacjach binarnych.

Dzięki możliwości nazywania poszczególnych elementów tego świata wprowadzamy do niego pewien porządek. Pojedyncze osobniki możemy określać nazwami osobników (nazwami indywidualnymi). Możemy także tworzyć nazwy obejmujące swoim zakresem zbiory elementów naszego uniwersum. W ten sposób elementy uniwersum są przypisywane do pewnych pojęć, zwanych w logice opisowej konceptami^{1 2}. Podobnie grupę związków pomiędzy parami osobników możemy określić pewną nazwą. W ten sposób przypisujemy pary obiektów do pewnej relacji, zwanej w logice opisowej rolą (ang. role). Koncepty i role łącznie określać będziemy jako terminy.

Przykładem konceptu prostego może być dowolna nazwa pisana wedle konwencji wielką literą: Człowiek, Kobieta, Mężczyzna, ObywatelPolski itp. Role proste również oznaczamy wyrazami bądź grupami wyrazów pisanych konwencjonalnie małą literą, np.: kocha, lubi, szanuje, maOjca. Tak samo oznaczamy nazwy osobników, a piszemy je, dla odróżnienia, kapitalikami: ewa, marekNowak, gruchot.

Podobnie jak w poprzednim podrozdziale, semantykę poszczególnym terminom nadaje interpretacja. Interpretacja I - (A⁷, -⁷) określa dziedzinę zainteresowań (zbiór A⁷ osobników, na których operujemy) oraz zakresy terminów, przypisując (za pomocą funkcji • ) konceptom zbiory osobników, rolom — zbiory par osobników, a nazwom osobników — elementy dziedziny.

Przykład 2.2: Przykładowa interpretacja terminów w logice opisowej. Podobnie jak w przykładzie 1.1, symbole pisane czcionką maszynową reprezentują rzeczywistych ludzi.

A⁷= {Ewa_Kowalska, Jan_Kowalski, Danielle_Smith}

Człowiek¹ = {Ewa_Kowalska, Jan_Kowalski, Danielle_Smith}

Kobieta¹ = {Ewa_Kowalska}

Mężczyzna¹ = {Jan_Kowalski, Danielle_Smith}    (2.6)

ObywatelPolski¹ = {Ewa_Kowalska, Jan_Kowalski} kocha⁷ = {(Ewa_Kowalska, Jan_Kowalski),

(Jan_Kowalski, Ewa_Kowalska)}

EWA¹ = Ewa_Kowalska JAN¹ = Jan_Kowalski DANIELLE^J = Danielle_Smith

W bazie wiedzy budowanej za pomocą logiki opisowej obok terminów prostych (zwanych też atomowymi, ang. atomie) pojawiają się terminy złożone. Terminy złożone budowane są z prostych za pomocą specjalnych operatorów logiki opisowej. Przykładem konceptu złożonego jest przecięcie konceptów.

Mężczyzna fi ObywatelPolski    (2.7)

18

1

Na takie tłumaczenie angielskiego słowa concept zdecydowano się, aby podkreślić sformalizowany

2

charakter terminu „koncept”, jednocześnie nawiązując do łac. conceptus = pojęcie.