5673850042

odpowiedź „raczej się zgadzam” (42,6%) niż „zdecydowanie się zgadzam” (25%), a 19% osób ujawniło swój ambiwalentny stosunek wobec obiektywizmu wiedzy naukowej. Ten typ odpowiedzi, jak również odpowiedzi typu „trudno powiedzieć” oraz „nie zgadzam się” i „raczej się nie zgadzam” proponuję włączyć do grupy wypowiedzi świadczących o sceptycyzmie wobec obiektywizmu wiedzy naukowej. Gdy zsumujemy te odpowiedzi, wówczas okazuje się, że 32% respondentów podziela raczej sceptyczne poglądy odnośnie do obiektywności nauki. Z wypowiedzi badanych naukowców wynika, że wybór odpowiedzi typu „trudno powiedzieć” nie oznacza braku zdania, ale jest wyrazem dostrzegania przez nich złożoności problemu, co uniemożliwia udzielenie prostej odpowiedzi typu „tak” lub „nie”. Innymi słowy, znaczna część naukowców nie podziela uproszczonej wizji obiektywizmu wiedzy naukowej, który rozumiem tutaj jako stanowisko ideologicznie zabarwione scjentyzmem, dzieje się tak, gdyż praktycy nauki przyjmują inną perspektywę poznawczą, odznaczającą się znajomością praktyki tworzenia wiedzy naukowej „od kuchni”, a więc nie wolnej od błędów. Poza tym naukowcy potencjalnie uczestniczą w grze interesów poznawczych i ekonomicznych w nauce, w której obiektywizm bywa kwestionowany.

Tabela 2

Nauka dostarcza wiedzy obiektywnej	Liczebność	frocent
zdecydowanie się zgadzam	17	25
raczej zgadzam się	29	43
tak i nie	13	19
raczej nie zgadzam się	2	3
nie zgadzam się	2	3
trudno powiedzieć	5	7
N	68	100

Wysoki poziom sceptycyzmu jest spowodowany tym, że respondenci często spotykali się z przypadkami braku obiektywizmu wiedzy naukowej, która wynika z udziału tzw. czynnika ludzkiego w badaniach naukowych:

[...] wynik eksperymentu nie zależy od eksperymentatora. Przeprowadzenie tego samego eksperymentu przez inną osobę powinno dać ten sam wynik. Z kolei interpretacja wyniku zależy od tego, kto go interpretuje. Z tego względu naukę trudno określić jako w pełni obiektywną. Ten sam wynik można zinterpretować na różne sposoby. Wynik nauki zależy od interpretacji [dr, mężczyzna, chemik, 1.31].

[nauka] nie jest w pełni obiektywna — subiektywizm badacza gra rolę, to jest główny powód. Wiedza jest obiektywna, ale w ramach przyjętego zespołu paradygmatów minus ten subiektywizm badacza [dr, mężczyzna, chemik, 1.46].

Z analiz liczebności tabeli, a przede wszystkim na podstawie proporcji udzielonych odpowiedzi, w odpowiednich kategoriach, można odczytać nieznaczne

Forum Socjologiczne 3. 2012 © for this edition by CNS