Rozdział 1
Badanie fizykalne w procesie kształcenia i praktyce pielęgniarskiej w świetle piśmiennictwa
1.1 Badanie fizykalne na świecie
Prekursorem zastosowania badania fizykalnego w pielęgniarstwie są Stany Zjednoczone, gdzie już na przełomie lat 70. i 80. włączono je do programu kształcenia na poziomie wyższym (baccalaureate program). W chwili obecnej realizowany jest w podstawowym cyklu nauczania [19].
W latach 90. w Kanadzie i Australii zagadnienia związane z badaniem fizykalnym poruszano w ramach szkolenia pielęgniarek specjalistek Advanced Practice [20],
Wiele pielęgniarek już wcześnie uznało, że umiejętność wykonania badania fizykalnego stanowi wyraz rozszerzenia roli pielęgniarki w zakresie oceny stanu, a także nadążania za zmianami zachodzącymi w opiece zdrowotnej. Jest też sposobem zapewnienia lepszej i skuteczniejszej opieki, wyrazem poszerzenia zakresu kompetencji i odpowiedzialności w praktyce pielęgniarskiej. Przeciwnicy tych zmian dopatrywali się przenoszenia większej liczby obowiązków wcześniej należących do lekarzy [21],
W Stanach Zjednoczonych umiejętności badania fizykalnego głównie wykorzystują pielęgniarki pracujące z pacjentami wymagającymi hospitalizacji, zarówno w stanie ostrej i przewlekłej choroby oraz w podstawowej opiece zdrowotnej. Umiejętności te są wykorzystywane nie tylko w szpitalu, środowisku domowym, ale też w innych instytucjach po to, by prowadzić badania przesiewowe pod kątem problemów zdrowotnych, identyfikować potrzeby w zakresie edukacji zdrowotnej itp. [22].
Zwrócono przy tym uwagę, że badanie fizykalne wykonywane przez personel pielęgniarski, jako narzędzie do gromadzenia danych o pacjencie, z powodzeniem może być wykorzystywane przez innych członków zespołu terapeutycznego [23],
W Stanach Zjednoczonych badanie fizykalne stanowi podstawową część oceny pielęgniarskiej. Umiejętności, jakie pielęgniarka powinna posiąść do prawidłowego przeprowadzenia badania fizykalnego to: umiejętność przeprowadzenia wywiadu, oglądania, palpacji, opukiwania i osłuchiwania [24],
7