Socjologia - praca jest to każda celowa czynność prowadząca do zaspokojenia dowolnych potrzeb ludzkich
Przy wykonywaniu każdej pracy fizycznej występują elementy pracy umysłowej, ponieważ każda świadomie wykonywana czynność jest sterowana przez ośrodkowy układ nerwowy. Każda praca umysłowa zawiera pewne czynności mięśniowe, np. przy czytaniu pracują mięśnie oczu (ruch gałki), rąk i stawu barkowego (przewracanie kartek).
Nauka o pracy wyróżnia:
• pracę bezpośrednio produkcyjną, w której człowiek oddziałuje za pomocą narzędzi na przedmiot pracy w celu nadania mu wyższych wartości użytkowych;
• pracę pośrednio produkcyjną, polegającą na stworzeniu warunków umożliwiających, usprawniających lub ułatwiających przebieg działań bezpośrednio produkcyjnych.
Ergonomię można podzielić na:
• koncepcyjną,
• korekcyjną.
Ergonomia koncepcyjna współuczestniczy w projektowaniu maszyn i urządzeń, dążąc do zapewnienia największej wydajności obiektów technicznych, przy możliwie najmniejszym obciążeniu organizmu człowieka.
Ergonomia korekcyjna zajmuje się analiząjuż istniejących stanowisk pracy z punktu widzenia ich dostosowania do psychofizycznych możliwości pracowników oraz formułowaniem zaleceń mających na celu polepszenie warunków pracy, zmniejszenie istniejących obciążeń oraz poprawę wydajności i jakości pracy.
Układ nerwowy człowieka
Układ nerwowy człowieka scala i koordynuje pracę wszystkich narządów i tkanek oraz steruje czynnościami i zachowaniem się całego organizmu, który, dzięki mózgowiu, tworzy jedną harmonijnie funkcjonującą całość.
Ze względu na wykonywane funkcje rozróżnia się w układzie nerwowym dwie części:
• układ nerwowy somatyczny,
• układ nerwowy autonomiczny (wegetatywny).
Układ nerwowy somatyczny utrzymuje łączność organizmu ze światem zewnętrznym, odbiera bodźce i reaguje na nie oraz zarządza czynnościami narządów, których działalność odbywa się świadomie, tzn. zależy od woli człowieka.
Układ nerwowy autonomiczny kieruje przejawami życiowymi organizmu, przemianą materii oraz czynnościami narządów, które funkcjonują bez świadomości człowieka.
Układ nerwowy jest zbudowany z ok. 30 mld komórek nerwowych, zwanych neuronami. Komórki nerwowe w zależności od czynności dzielimy na czuciowe i ruchowe. Mają one wypustki, które przekazują podniety z różnych części ciała i świata zewnętrznego do komórek nerwowych oraz w kierunku przeciwnym. Wypustki przewodzące impulsy do neuronu nazywamy dendrytami, a te, którymi sygnały opuszczają komórkę, nazywamy aksonami lub neurytami.
Komórki nerwowe są ze sobą połączone w ten sposób, że akson jednej komórki styka się z dendrytami lub ciałem drugiej komórki, tworząc w tym miejscu połączenie zwane synapsą. W synapsie zachodzą reakcje chemiczne i następuje przekazywanie bodźców z jednego neuronu do drugiego. Aksony, których długości dochodzą do jednego metra, spełniają w organizmie ludzkim funkcję przewodu elektrycznego, którym rozchodzą się impulsy bioelektryczne.
Nerw składa się z włókien stanowiących wypustki osiowe neuronów (aksony), których średnica zawiera się w przedziale od 1 do 20 pm. Nerwy łączą wszystkie części ciała ludzkiego z ośrodkami nerwowymi w mózgu i rdzeniu kręgowym. Te, które przewodzą impulsy z receptorów rozmieszczonych w całym organizmie do ośrodkowego układu nerwowego, nazywają się czuciowymi (dośrodkowe, sensoryczne), a te, które przewodzą impulsy z ośrodkowego układu nerwowego do mięśni (efektorów), nazywają się ruchowymi (odśrodkowe, motoryczne).
7