113883

Praca jako przedmiot regulacji prawnej

Istotą odpowiedzi jest określenie terminu praca. Jest to określenie wieloznaczne, jednak z punktu widzenia teorii prawa pracy w grę wchodzą następujące elementy, składające się na prawne pojęcie pracy:

1)    zakres tego pojęcia wypełnia wyłącznie działalność ludzka. Tylko praca człowieka jako osoby fizycznej stanowi przedmiot regulacji norm p.p.,

2)    słowo praca rozumiane jest czynnościowo a nie rzeczowo (nie ma zatem znaczenia pewnego wytworu, dzieła, np. praca magisterska, doktorska). Chodzi o działalność polegającą na wykonywaniu czynności powtarzających się w czasie i przestrzeni (np. obsługa maszyn, prowadzenie pojazdu, wykonywanie czynności biurowych...),

3)    prawne pojęcie pracy nie może być utożsamiane z pracą w znaczeniu ekonomicznym, bo wg ekonomistów stanowi ją każdy wysiłek ludzki (fizyczny i umysłowy) zmierzający do pewnego celu gospodarczego. Praca w sensie prawnym podlega pod szersze pojęcie pracy w znaczeniu socjologicznym, tj. czynności stwarzającej dla zbiorowości ludzkiej pewne wartości mające doniosłość gospodarczą bądź niematerialną (pracą w tym znaczeniu jest także działalność dziennikarza, aktora, członka orkiestry symfonicznej, nauczyciela ...),

4)    regulacją prawa pracy objęta jest działalność podejmowana w celach zarobkowych. Praca niezarobkowa (społeczna, twórczość artystyczna dla przyjemności, sport amatorski ...) nie wchodzą w zakres ich regulacji,

5)    z punktu widzenia prawa pracy interesuje nas tylko praca zarobkowa człowieka posiadająca społeczną doniosłość, która wykonywana jest w warunkach tzw. podporządkowania (świadczona pod kierownictwem i na rzecz innego podmiotu organizującego proces pracy, zwanego pracodawcą). Praca zarobkowa wykonywana samodzielnie na własny rachunek nie jest objęta regulacją p.p.

Praca podporządkowana jest pracą wykonywaną osobiście przez pracownika. Do jej istotnych właściwości zalicza się jeszcze cechę zespołowości (wykonywaną w sposób skooperowany, zgodnie z podziałem pracy - warunek niekonieczny, np. pomoc domowa, opiekunka dziecka ...).

Pracą podporządkowaną nie jest: praca nakładcza, praca jednostronnie wyznaczona (nieodpłatna, dozorowana praca na cele publiczne), praca f-szy policji, straży pożarnej itd.

Przedmiotem naszego zainteresowania jest praca dobrowolnie podporządkowana, wykonywana osobiście, w celach zarobkowych, przez osobę fizyczną zwaną pracownikiem, na rzecz i pod kierownictwem drugiej strony zwanej pracodawcą, na warunkach dobrowolnie przyjętych przez pracow nika.