5194416036

Rozdział 2.

NEGATYWNE NASTĘPSTWA REALIZACJI RYZYKA JAKO PRZEDMIOT UBEZPIECZENIA

W tym rozdziale odpowiemy na następujące pytania:

•    Czym różni się ryzyko od niepewności?

•    W jaki sposób można mierzyć ryzyko?

•    Czym jest hazard moralny, fizyczny i duchowy?

•    Na czym polega ubezpieczeniowa metoda zarządzania ryzykiem?

2.1. Istota ryzyka

Zanim wyjaśnimy, czym są ubezpieczenia gospodarcze, na jakich zasadach funkcjonują, przed jakimi rodzajami ryzyka mogą uchronić towary i usługi w łańcuchu dostaw, a także samych pracowników i menedżerów firmy logistycznej, musimy dokładniej zrozumieć pojęcie ryzyka.

Ryzyko stanowi pojęcie fundamentalne dla ubezpieczeń. Jest to jeden z terminów bardzo często i w różnych znaczeniach stosowanych w mowie potocznej i na gruncie różnych dyscyplin naukowych (m.in. teorii finansów, nauk o ubezpieczeniach, bankowości, nauki o polityce społecznej). Dlatego istotne jest sprecyzowanie tego terminu, co stanowić może punkt wyjścia do wyjaśnienia, z jakimi rodzajem ryzyka mamy do czynienia w ubezpieczeniach, jakiego rodzaju ryzyko i w jakim zakresie może stanowić przedmiot ochrony ubezpieczeniowej.

W potocznym rozumieniu ryzyko kojarzy się z zagrożeniem. Zagrożenie to może wynikać z działania tak zwanej siły wyższej, niezależnej od woli człowieka i dokonywanych przez niego wyborów (np. katastrofy naturalne czy klęski żywiołowe - takie, jak np. trzęsienie ziemi i związane z nim olbrzymie, niszczycielskie fale tsunami w Japonii w marcu 2011 r.), ale także stanowić wynik świadomej działalności człowieka (terroryzm, przestępczość zorganizowana) lub niezamierzone konsekwencje błędnych decyzji (np. wybudowania budynku na terenie podmokłym, co spowodowało po pewnym czasie jego zawalenie). Jednak pojęcia ryzyko i zagrożenie nie są tożsame.

Prawdopodobnie termin ryzyko wywodzi się od słowa riza, które w jednym z dialektów starogreckich oznaczało podwodną rafę. Zderzenie z podwodną, niewidzialną rafą zwykle oznacza utratę majątku wielkiej wartości (statku, przewożonego ładunku), ale także zagrożenia życia dla załogi czy pasażerów. Rafa podwodna jako to symbol ryzyka, ponieważ