Kluge P.D., Kużdowicz D, Kużdowicz P., Materiały do zajęć z przedmiotu „Rachunkowość zarządcza" 4
(swoboda kształtowania) oraz samego controllingu (przy tym systemu informacyjnego wraz ze wspomaganiem komputerowym).
- Rachunkowość finansowa zajmuje się głównie tylko przetwarzaniem danych rzeczywistych (które potem muszą się zgadzać „co do grosza"). Ogólnie rzecz biorąc w rachunkowości słabo rozwinęły się aspekty analizy plan - wykonano (ograniczając się tylko do istotnych odchyleń). Dotyczy to również problematyki występowania błędów na etapie przetwarzania danych rzeczywistych (-> „legalne“ możliwości manipulacji w rachunkowości finansowej; błędy w księgowaniach automatycznych).4
1.4.1. Ewidencja i rozliczanie kosztów, pojęcia koszt, nakład i wydatek Koszt (niem. Kost):
Wyrażone w jednostkach pieniężnych celowe zużycie czynników produkcji niezbędne dla wytworzenia wyrobu (np. wydanie materiałów do produkcji).
Wydatek (niem. Auszahlung):
Każde zmniejszenie stanu środków pieniężnych, bez względu na cel ich poniesienia (np. wydatek na zakup materiałów do produkcji)
Nakłady (niem. Aufwand):
Ogół zewidencjonowanego zużycia czynników produkcji: pracy, kapitału i materiałów (zużycie ilościowe, wartościowe) w jednym okresie obrachunkowym (np. zużycie materiałów wyrażone w metrach, sztukach, kilogramach, zł w okresie miesiąca)
Zużycie czynników produkcji do których zalicza się między innymi pracę ludzką materiały, energię, usługi obce oraz rzeczowy majątek trwały mierzone jest za pomocą naturalnych jednostek pomiaru (kilogramów, sztuk, godzin pracy itd.).
Związek pomiędzy nakładem i kosztem5:
Nakład całkowity | ||
Nakład neutralny |
Nakład celowy | |
Koszt podstawowy |
Koszty dodatkowe | |
Koszty całkowite |
Rys. 1. Relacja nakład - koszt (opracowanie własne na podstawie H. J. Wamecke, Rachunek kosztów dla inżynierów, WNT, Warszawa 1993, s. 17-20)
Nakładem, który nie jest kosztem (nakład neutralnym), jest zużycie wartościowe, które nie jest bezpośrednio związane z produkcją wyrobów i świadczeniem usług przez przedsiębiorstwo (np. straty nadzwyczajne).
4 Por. skrypt ZCIE ..Podstawy controllingu ". rozdział 2.1.
5 Por. Serfling K., Controlling w przykładach. TNOiK, Torań 1999 oraz Wamecke H. J., Rachunek kosztów dla inżynierów, WNT, Warszawa 1993, s. 17-20.
© Zakład Controllingu i Informatyki Ekonomicznej, Uniwersytet Zielonogórski 2007