5851989046

Do badań wykorzystano aparat VeinViewer firmy Luminetx (obecnie Christie Medical Holdings, Memphis) udostępniony dzięki uprzejmości firmy HEMOSYSTEMS (Warszawa). VeinViewer oferuje następujące tryby pracy:

•    Universal - przeznaczony do wizualizacji dużych naczyń,

•    Fine Detail - przeznaczony do użytku pediatrycznego,

•    Hair - przeznaczony dla pacjentów z obfitym owłosieniem,

Obraz uzyskany podczas badania może być zapisany za pośrednictwem złącza USB2 w pamięci flash. Przed wykonaniem badania aparat kalibrowano przy użyciu dołączonej do niego płytki kalibracyjnej.

Badane zwierzęta

Badaniu poddano łącznie 38 zwierząt różnych gatunków i ras (Tab. 1). Procedura badania była całkowicie nieinwazyjna, dlatego też nie wymagała zgody komisji etycznej.

Gatunek	Masa ciała	Liczba zwierząt	Badana okolica
Pies	3 - 40kg	30	Podramię Podudzie Pachwina Brzuch Szyja
Kot	3-5kg	6	Podramię Podudzie
Legwan zielony	0.1 kg	2	Podramię Podudzie Brzuch

Tabela 1. Charakterystyka badanej grupy zwierząt.

Podczas badania zwierzęta były układane na stole lub trzymane przez właściciela. Osobniki niespokojne wykluczano z badania. Silnie owłosioną skórę ocenianej okolicy golono i odtłuszczano alkoholem. W przypadku słabego owłosienia lub jego braku nie stosowano żadnych zabiegów przygotowawczych. Głowicę aparatu ustawiano w taki sposób, aby jej oś optyczna tworzyła z powierzchnią badanej okolicy kąt prosty. Po uzyskaniu optymalnej widoczności rejestrowano obraz w postaci pliku *.*jpg. Wyniki przedstawiono w formie opisowej.

Wyniki

Najlepsze efekty wizualizacji uzyskano u psów w przypadku drobnych naczyń powierzchownych brzucha. Naczynia te były bardzo dobrze widoczne u 14 zwierząt z nieowłosioną skórą brzucha. Naczynia położone nieco głębiej nie były obrazowane nawet wówczas, gdy obserwowano je bezpośrednio i wyczuwano palpacyjnie. Obfite owłosienie (16 psów) całkowicie uniemożliwiało badanie. Zadowalające wyniki otrzymano w przypadku wizualizacji vena cephalica antebrachi na wygolonej skórze u psów średniej wielkości. Uzyskany obraz nie był jednak ostry. Widoczność w istotny sposób zaburzała obecność drobnych zadrapań, powstałych podczas golenia skóry oraz wynaczynień krwi po wykonywanych wcześniej nakłuciach żyły. Najwięcej wątpliwości budziło obrazowanie vena saphena. W przypadkach, gdy naczynia były dobrze wypełnione, uzyskiwano widoczny cień zlokalizowany wzdłuż ich przebiegu nawet na skórze owłosionej. Ogolenie skóry nie zmieniało w istotny sposób widoczności naczynia. Trudności interpretacyjne stwarzały także cienie rzucane przez ścięgna. Cienkie i słabo wypełnione żyły odstopowe uwidoczniano względnie dobrze u psów małych. Vena jugularis extema nie uwidoczniono u żadnego z badanych zwierząt. Podobnie trudności napotkano podczas badania kotów, przy czym zadowalające wyniki obrazowania uzyskano jedynie u dwóch zwierząt. U legwanów nie dało się uwidocznić żadnego naczynia. W trakcie badań stwierdzono również, że w projekcji obrazu na badany obszar występowało niewielkie, ale zauważalne opóźnienie, co utrudniało lokalizację naczynia u zwierzęcia niespokojnego.

Dyskusja

W praktyce weterynaryjnej, podobnie jak w pediatrii uzyskanie dostępu żylnego często nastręcza trudności. Możliwość precyzyjnej lokalizacji naczyń podskórnych znacznie ułatwiałaby wykonywanie podstawowych zabiegów zwłaszcza u zwierząt małych. Wizualizacja naczyń krwionośnych stanowiłaby także cenną pomoc w procesie dydaktycznym. Wyniki uzyskane w trakcie oceny aparatu VeinViever wskazują, że urządzenie po wprowadzeniu pewnych zmian mogłoby spełniać te oczekiwania. Analiza trudności towarzyszących obrazowaniu naczyń u psów i kotów pozwala wskazać trzy prawdopodobny przyczyn tych problemów.

Podstawową przeszkodą w uzyskaniu zadowalającego efektu wydaje się być niedostateczna penetracja promieniowania w głąb skóry. Przemawia za tym wyraźne obrazowanie plam krwi wynaczynionej na powierzchnię skóry, płytko położonych wynaczynień i biegnących powierzchownie drobnych naczyń powierzchownych brzucha. Z drugiej strony wiadomo, że głębokość wnikania promieniowania podczerwonego w skórę jest odwrotnie proporcjonalna do długości fali, zaś producent deklaruje wykorzystanie do oświetlania powierzchni skóry promieniowania o ^=760 nm, czyli możliwie najkrótszej. Wyjaśnienie tego problemu wymaga przeprowadzenia dalszych badań doświadczalnych. Teoretyczne rozstrzygnięcie tego problemu utrudnia mnogość teorii opisujących propagację promieniowania optycznego w tkankach. Różnice w prezentowanych w literaturze parametrów optycznych skóry są dość znaczne, co wynika ze stosowania różnych technik pomiarowych.

Inną potencjalną przyczyna trudności w uzyskaniu zadowalających obrazów może być niedostosowanie układu optycznego do geometrii badanej okolicy. Przemawia za tym fakt lepszego obrazowania naczyń brzucha niż naczyń kończyn. Powierzchnie na których obrazowane są naczynia krwionośne u ludzi są zbliżone do płaskich, co sprawia, że kąt padania promieniowania wysyłanego przez oświetlacz a powierzchnią skóry jest zbliżony do 90°, tym samym i fala odbita dociera do kamery z minimalnymi stratami.