614373554

Maciej Szmit

również unikatowe informacje dotyczące zasad działania dedykowanego oprogramowania własnego autorstwa¹¹⁴. W ten sposób świadek oczywiście najbardziej „biegły" (w sensie potocznym) w kwestiach dotyczących programu własnego autorstwa nie może być biegłym (w sensie prawa), z uwagi na przytoczone wyżej zakazy. Pojawiają się tu co najmniej dwie sytuacje wysoce niekomfortowe:

1) dialog świadka z biegłym może pozostać zupełnie niezrozumiały dla organu procesowego i pozostałych uczestników postępowania;

2)    przekazanie biegłemu informacji dotyczących funkcjonowania konfiguracji, sposobu użytkowania) znanego świadkowi oprogramowania, czy systemu informatycznego może być długotrwałe i wymagać raczej demonstracji niż komunikacji werbalnej.

Wydaje się, że można dać tutaj następujące wskazówki postępowania:

S należy raczej dążyć do rejestracji zeznań świadka tego rodzaju w postaci nagrania, niż do ich tradycyjnego protokołowania, jest bowiem wysoce prawdopodobne, że protokolant będzie miał trudność ze zrozumieniem wypowiedzi świadka, a konieczność dyktowania ich do protokołu wybitnie zaburzy wypowiedz i utrudni przekazanie rzeczowych informacji;

S po uzyskaniu interesujących informacji od świadka, biegły może spróbować sformułować je w sposób możliwie zrozumiały dla osób nieposiadających wiadomości specjalnych i uzyskać od świadka potwierdzenie, że sformułowanie to jest prawidłowe (przy czym oczywiście należy pamiętać o obowiązujących zasadach zadawania

karz leczący chorego), powinna z reguły być słuchana w charakterze świadka, a funkcję biegłego należy powierzyć innej osobie, która z faktami istotnymi dla rozstrzygnięcia sprawy poprzednio się nie zetknęła^,/. Por. np. G. Kopczyński: Konfrontacja biegti/ch w polskim procesie karnym, Wolters Kluwer business, Warszawa 2008, s. 101 i nast.

¹¹⁴ Sytuacja taka ma miejsce szczególnie w przypadku nietypowych programów, pisanych na zamówienie („pod klucz") przez któregoś z uczestników postępowania, które to programy świadek pisał i wdrażał, zapoznając się przy okazji z okolicznościami istotnymi później w sprawie sądowej.

52