A Z = (aixbi*ci) - (aoxboxc0).
Metoda różnicowania bazuje na metodzie łańcuchowego podstawiania, różnica występuje jedynie w etapie III, kiedy to za pomocą przekształconych wzorów obliczamy wpływ poszczególnych czynników na zjawisko wiodące:
A = (ai - ao) x b0 x co,
B = ai x (bi - b0) x Co,
C = ai x bi x (ci - co).
Nie ma znaczenia którą metodę wybierzemy do przeprowadzenia analizy, metodę podstawień łańcuchowych czy metodę różnicowania, gdyż wyniki w obu przypadkach powinny być takie same.
Metoda kolejnych podstawień mimo swej prostoty, napotyka w praktyce na szereg trudności związanych z:
określeniem wszystkich czynników, które wpływają na badane zjawisko i przedstawieniem ich za pomocą liczb,
uwzględnieniem równocześnie wpływu wszystkich czynników na dane zjawisko, ustaleniem kolejności wpływu poszczególnych czynników.
Ustalając kolejność wpływu czynników musimy przestrzegać poniższe zasady:
1. w pierwszej kolejności uwzględniamy czynniki ilościowe, a dopiero po ich wyczerpaniu -czynniki wartościowe (ceny, koszty itd.),
2. przy rozpatrywaniu czynników ilościowych - w pierwszej kolejności uwzględniamy czynniki pierwotne (np.liczba zatrudnionych), a następnie czynniki pochodne (np. średniej wydajności),
3. przy rozpatrywaniu czynników wartościowych (np. wyniku finansowego) - w pierwszej kolejności rozpatrujemy wpływ cen sprzedaży, a w następnej wpływ kosztów jednostkowych.
Inne metody analizy przyczynowej, mają tę wyższość nad metodą kolejnych podstawień, że uzyskane odchylenia cząstkowe są jednobrzmiące bez względu na dokonaną kolejność podstawienia czynników, sąjednak bardziej pracochłonne i mniej przejrzyste.
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie znasz kryteria podziału metod analizy ekonomicznej?
2. Jaka jest różnica między metodą porównań a metodą kolejnych podstawień?
3. Co może być bazą porównawczą w metodzie porównań?
4. Jaka jest różnica między odchyleniem względnym a bezwzględnym?
5. Czym różni się metoda podstawień łańcuchowych od metody różnicowania?
6. Jakie wady posiada metoda kolejnych podstawień?
7. Czy kolejność czynników wpływających na badane zjawisko w metodzie kolejnych podstawień jest dowolna?
..Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"