6218157414

Krużganki arkadowe wokół dziedzińca zamku królewskiego na Wawelu

b) dekoracyjne -

W zależności od rodzajów podpór noszą nazwy:

a)    filarowych

b)    kolumnowych

c)    kolumnowo-filarowych itp..

Występuje pojedynczo, najczęściej jednak w rzędzie, tworząc podstawowy element wielu budowli lub ich części : partii międzynawowych w kościołach, krużganków arkadowych, loggii itp..

ŚLEPA ARKADA (BLENDA ARKADOWA) - ma otwór zamknięty ścianą przylegającego muru.

ATRIUM - a) w starożytnym domu rzymskim centralne, reprezentacyjne pomieszczenie w którym koncentrowało się życie rodzinne - prostokątne, oświetlone przez otwór w dachu (compluvium), pod którym znajdował się basen na wodę deszczową (impluvium)

b) w architekturze wczesnochrześcijańskiej dziedziniec otoczony ze wszystkich stron kolumnadą, poprzedzający właściwy kościół, pełnił rolę narteksu, po środku atrium znajdował się zbiornik wody do ablucji.

ATTYKA - nadbudowa nad gzymsem koronującym budowli i często zdobiona plastycznie niska ścianka zasłaniająca dach.

W starożytności pojawiała się przede wszystkim na rzymskich bramach i łukach triumfalnych.

Francuskie budownictwo barokowe wykształciło piętra attykowe tj. niskie, ale posiadające okna górne kondygnacje budowli.

Przykład attyki: Kamienica Orsettich (XVI w.) w Jarosławiu (woj. Podkarpackie)

BAZYLIKA - termin wieloznaczny

1)    w starożytnym Rzymie to podłużny budynek jedno- lub wielonawowy, pełniący funkcje hali targowo-sądowniczęj, stojący na głównym rynku (forum). Nazwa pochodzi z języka greckiego (od basiieus = król).

2)    w okresie wczesnochrześcijańskim to świątynia, zwykle trój- lub pięcionawowa, o nawie głównej wyższej od pozostałych i zamkniętej drewnianą więźbą (brak sklepienia)

3)    w kościele rzymskokatolickim honorowy tytuł nadawany kościołowi. Wyróżnia się bazyliki mniejsze (o szczególnych walorach zabytkowych lub liturgicznych) i bazyliki większe (kościoły papieskie z tronem

i ołtarzem zarezerwowanym wyłącznie dla papieża)

Słownik terminów - historia sztuki 4