Współczesne organizacje do jednego z najważniejszych czynników, z jakimi muszą sobie poradzić, obok globalizacji, informatyzacji, różnorodności kulturowej, orientacji na klienta czy zmiany popytu na rynku pracy, zaliczają także tworzenie kapitału ludzkiego. Wynika to ze zmian gospodarczych, jakie zaszły w ostatnim czasie na świecie. Ciągłe transformacje doprowadziły do tego, że potencjał kompetencyjny pracowników oraz wiedza organizacyjna stały się głównym sposobem uzyskania przewagi konkurencyjnej organizacji1. Okazało się, że najważniejszych zasobem organizacji są pracownicy, gdyż to oni decydują o przewadze przedsiębiorstwa. To ich nietypowe i rzadkie umiejętności wpływają na większą efektywność organizacji2. Im rzadsze i trudniejsze do powielenia są posiadane przez nich kwalifikacje tym stanowią cenniejszy dla organizacji zasób. W związku z tym pojawiła się konieczność zarządzanie zasobami ludzkimi w kontekście strategii, struktury i kultury, na poziomie3:
— operacyjnym, co oznacza zarządzanie w zakresie efektywnego prowadzenia bieżących działań, takich jak: zatrudnianie, rekrutacja, ocenianie, wynagradzanie i szkolenie;
— strategicznym, kreowanie potencjału pracowniczego, który będzie realizował strategię organizacji.
Z biegiem czasu się także dodatkowy problem, w postaci zwiększenia efektywności pracy na różnych płaszczyznach organizacji. Aby to osiągnąć konieczne stało się posiadanie wykwalifikowanych pracowników. Organizacja znajduje się w najbardziej komfortowej sytuacji jeśli zatrudnia osoby, które posiadają już pewne kompetencje, a później musi jedynie wyposażyć pracownika w kolejne. Co wprost prowadzi do oparcia systemu zatrudniania, wynagradzanie i premiowania pracowników na podstawie posiadanych kompetencji4. Zmiany zachodzące w strukturach organizacyjnych spowodowały, ze coraz większą grupę zaczęli stanowić pracownicy wiedzy. Charakteryzują się wysokim poziomem wiedzy teoretycznej, niewynikającej bezpośrednio z doświadczenia praktycznego5. Co z kolei zaowocowało kolejnym
M. Juchnowicz, Kapitał ludzki organizacji wiedzy, (w:) M. Juchnowicz (red.), Elastyczne zarządzanie kapitałem ludzkim w organizacji wiedzy, Difin, Warszawa 2007, s. 13.
^amże, s. 37.
W. Chojnacki, A. Balasiewicz, Człowiek w nowoczesnej organizacji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2005, s. 29.
A. Pocztowski, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007, s. 20.
Tamże, s. 40.