6878601731

Międzynarodowe seminarium wykład o wców bibliotekoznawstwa w szkołach wyższych

O międzynarodowym charakterze seminarium (Moskwa, 3-5 grudnia 2001 r.) zdecydował udział czterech naukowców niemieckich i niżej podpisanego. Obrady podzielono na trzy części. Pierwszą z nich nazwano „Nowe tematy i kursy w cyklu dyscyplin bibliotekoznawczych”. Teoretyczne ramy rozważań wyznaczył referat Władimira W. Skwor-cowa, który podjął próbę sformułowania nowej koncepcji biblioteki, która z jednej strony gromadzi i organizuje dostęp do coraz szerszego zakresu dokumentów papierowych i wirtualnych, z drugiej zaś rozszerza zakres usług, zaspokajając coraz bardziej zróżnicowane potrzeby użytkowników. Autor nie dążył do odpowiedzi na stawiane przez siebie pytania, wskazywał jednak drogi dochodzenia do nich, w nadziei, że każdy profesjonalista będzie stale sobie próbował szukać odpowiedzi i stawiać nowe pytania.

Inni autorzy referatów i komunikatów poruszali kwestie szczegółowe, dotyczące treści przedmiotów składających się na program kształcenia bibliotekarzy, w części dla polskiego czytelnika nowych: so-cjonika (!) biblioteczna, biblioteczna profesjologia i etyka zawodowa bibliotekarza (w ramach przedmiotu usługi biblioteczne), biblioteka elektroniczna, techniki komputerowe w bibliotekarstwie, biblioteka w systemie społecznego programowania oraz budownictwo biblioteczne.

Hasłem obrad drugiego dnia były „Nowe specjalizacje na Wydziale Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej MGUKI”, a są to: informacyjne zabezpieczenie działalności prawnej (odpowiada to w przybliżeniu polskiemu terminowi „informacja prawna”) oraz informacyjne zabezpieczenie działalności marketingowej, co tylko w części stanowi odpowiednik naszej informacji biznesowej. Natomiast po przerwie na kawę (po rosyjsku „kofe brejk”!), a następnie po obiedzie przedmiotem obrad było kształcenie bibliotekarzy w Europie. Ciekawy był zwłaszcza referat Olgi P. Miezencewej (dziekana wydziału) o standardach w kształceniu bibliotekarzy w krajach Europy (z perspektywy Rosji dodawanie „zachodniej” nie ma sensu). Wygłoszony przez nią komunikat o pracach nad standardami w tej dziedzinie w Rosji świadczy, że Rosja nie chce pozostać w tym zakresie w tyle. A już na pewno jest przed Polską, gdzie dysponujemy tylko (wyraźnie wymagającym już rewizji) minimum programowym kształcenia bibliotekarzy w szkołach wyższych, a o standardzie dla specjalizacji bibliotekarskich nie wiadomo nawet, czy się myśli.

Równie interesujące było wystąpienie dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej w Monastyrze (RFN), który przedstawił nową koncepcję kształcenia bibliotekarzy, opracowaną przez Komisję Kształcenia Bibliotekarzy Niemieckiego Związku Bibliotek. Polega ona przede wszystkim na zapewnieniu nieistniejącej do tej pory (po likwidacji Katedry Bibliotekoznawstwa na uniwersytecie w Kolonii) możliwości uzyskiwania przez słuchaczy studiów bibliotekarskich stopnia magistra. Inni autorzy niemieccy, a było ich czterech, w tym wykładający w MGUKI w roku akademickim 2001/2 Gunnter Kratz, przedstawili programy i systemy kształcenia w poszczególnych ośrodkach.

System kształcenia bibliotekarzy w Polsce zarysowała - w nader przyjaznych barwach - autorka pracy doktorskiej (w polskiej terminologii, habilitacyjnej) na ten temat Natalia lu. Demientiewa. Podkreśliła znaczną ilość ośrodków kształcenia oraz względne zróżnicowanie programów i specjalizacji.

Autor relacji nie będąc pewnym, czy jego wystąpienie uwzględnione zostanie w programie konferencji (nie było to przedmiotem wcześniejszych ustaleńX mając zaś pewność wystąpienia N. Demien-tiewej, przygotował obmyślany jeszcze podczas deszczowych wakacji w Ciechocinku artykuł o siedmiu grzechach głównych kształcenia bibliotekarzy w polskich szkołach wyższych (opublikowany w poprzednim numerze „Bibliotekarza”). Autor spodziewał się polemik, gdyż podjął kontrowersyjny temat. Tymczasem usłyszał, że mówił o grzechach kształcenia bibliotekarzy w... Rosji.

Trzeciego dnia obradowano pod hasłem „Opinie na temat koncepcji kształcenia bibliotekarzy na poziomie szkoły wyższej - nowy standard wyższego kształcenia”. Punktem wyjścia był wspomniany wcześniej referat O. P. Miezencewej, który uzupełniony został doniesieniami o pracach nad standardami państwowymi (GOS) dla specjalizacji w dziedzinie ochrony zbiorów bibliotecznych, socjologii bibliotekarstwa oraz psychologii bibliotekarstwa. Autor sprawozdania zabrał głos w dyskusji podkreślając, że ochrona i konserwacja zbiorów to swoista specialite de la maison IBilN Uniwersytetu Śląskiego, gdzie kształci się specjalistów nie tylko na podstawie studiowania tekstów, ale i na dobrze wyposażonym warsztacie technicznym. Projekty standardów nie wzbudziły dyskusji, lecz dość liczne pytania, stawiane głównie przez przedstawicieli po-zamoskiewskich ośrodków kształcenia bibliotekarzy, przypuszczalnie w znikomym stopniu uczestniczącym w pracach nad standardami. Przy rosyjskich odległościach oraz standardzie życia jest to zrozumiałe.

Udział w tej konferencji okazał się użyteczny, gdyż pozwolił poznać system kształcenia bibliotekarzy w Rosji, poznać problemy z nim związane i zawrzeć nowe, przyjazne i zwiastujące owocną przyszłą współpracę, znajomości.

Stefan Kub ów

23