20
— przykrycie utworów jeziornych z florą eemską przez glinę morenową w profilu wiercenia studziennego w Rządzu.
Fakty te pozwalają zaliczyć wszystkie odsłonięte na rozpatrywanym terenie osady plejstoceńskie do utworów ostatniego zlodowacenia, a dolną ich granicę przeprowadzić poniżej szarych iłów warwowych i lokalnie je podścielającego trzeciego pokładu gliny morenowej. W skład lokalnego profilu stratygraficznego ostatniego zlodowacenia wchodzą zatem trzy pokłady glin morenowych i przedzielające je osady sedymentacji wodnolodowcowej o łącznej miąższości około 70 m.
Osady interglacjału eemskiego są na tym terenie wykształcone w facji zbiorników słodkowodnych, co potwierdza dotychczasowe poglądy w tym zakresie (A. Jentzsch 1901, R. Galon 1934, J. E. Mojski, E. Riihle 1965). Leżą one około 4—10 m n.p.m., tzn. mniej więcej na poziomie osadów morskich interglacjału eemskiego w okolicach Kwi-dzynia (A. Makowska 1969).
GŁÓWNE POZIOMY LITOLOGICZNO-STRATYGRAFICZNE
ZLODOWACENIA BAŁTYCKIEGO
W strukturze profilu stratygraficznego osadów ostatniego zlodowacenia na rozpatrywanym terenie stwierdzić można bardzo ważną prawidłowość. Polega ona na tym, że górne i dolne poziomy litologiczne tego profilu ulegają zmianom, natomiast poziomem stałym i ciągłym, ukazującym się powszechnie w zboczach dolinnych, jest wielka seria warstwowanych piasków drobnoziarnistych o miąższości od kilkunastu do dwudziestu kilku metrów, która wraz z podścielającymi ją soczewa-mi szarych iłów warwowych została wydzielona przez R. Galona (1934) pod nazwą II fluwioglacjału jako przewodni horyzont litologiczno-stra-tygraficzny plejstocenu dolnego Powiśla. Ze względu na to, że horyzont ten daje się stosunkowo łatwo korelować na znacznych przestrzeniach, stanowi on dobrą podstawę wyjściową dla interpretacji stratygraficznej osadów plejstoceńskich. Jego cechą charakterystyczną jest to, że wyrównuje on deniwelacje swego podłoża i tworzy względnie równą, nachyloną ku osi doliny Wisły powierzchnię kontaktu z nadległym, drugim pokładem gliny morenowej.
Powyżej II fluwioglacjału zalega drugi pokład morenowy, najczęściej dwudzielny, który w syntetycznym schemacie stratygraficznym R. Galona figuruje jako pierwsza dolna glina morenowa. Charakteryzuje się dużą zmiennością pod względem miąższości, wykształcenia fa-cialnego i położenia wysokościowego. Normalnie rozwinięty, dwuczłonowy profil tego pokładu ukazuje się w dolinie Wisły na odcinku od Świecia do Grudziądza na wysokości około 50—63 m n.p.m. Z bie-