6878602096

Hyc. 33. Przekrój geologiczny przez zachodnie zbocze doliny Mątawy w okolicy Świętego

1 — deluwia, 2 — piaski drobnoziarniste. 3 — bruk morenowy na erozyjnej powierzchni szarych iłów warwowych, 4 — piaski drobno- i średnioziarniste z domieszką żwirów, 5 — piasek drobnoziarnisty z przewarstwieniami zbitych piasków mułkowych i piasków średnioziarnistych, 6 — zaburzone grawitacyjnie osady piaszczysto-żwirowe (ryc. 34 — 2-21), 7 — niewarstwowane piaski drobno- i średnioziarniste z ziarnami żwirów, 8 — glina morenowa (pierwszy poziom glacjalny), 9 — glina morenowa i brązowo-żółte iły warwowe (drugi poziom glacjalny), 10 — piaski drobnoziarniste, ll — szare iły warwowe

Geological section through western slope of Mątawa valley near Święte

l — slope loam, 2 — fine-grained sands, 3 — pavement on the erosional surface of grey varved clays; 4 — fine and medium-grained sands with admixture of gravels, 5 — fine-grained sand with intercalations of compact silty sands and medium-grained sands, 6 — collapsed sand-gravel deposits (fig. 34 — 2-11), 7 — unstratified fine and medium-grained sands with gravel grains, 8 — till (first glacial-drift horizon), 9 — till and brown-yellow varved clays (second glacial--drift horizon), 20 — fine-grained sands 11 — grey varved clays przez nadległą pokrywę utworów deluwialnych. Spągu piasków fluwio-glacjalnych nie osiągnięto do głębokości 3,5 m. Seria utworów deluwialnych składa się z piasków gliniastych i mułkowatych, wśród których spotyka się dość często głazy i zwietrzałe głaziki pochodzące z przyległego zbocza, zbudowanego z gliny morenowej (ryc. 33).

Przy krawędzi struktura budującego terasę materiału zmienia się. Pojawiają się warstwowane piaski drobno- i średnioziarniste ze żwirami (ryc. 34 — 2-11), zapadające ku wschodowi pod kątem 38° (większym niż naturalny kąt zsypu tych osadów), zgodnie z nachyleniem stoku terasy kemowej. Miejscami występują drobne uskoki o amplitudach 3—5 cm, które w większości przypadków zapadają również ku wschodowi.

Genezę terasy naświetlają fakty geologiczne i morfologiczne. Jak obrazuje to przekrój geologiczny (ryc. 33), osady budujące omawianą terasę różnią się litologicznie od osadów, które na tej samej wysokości występują w obrębie wysoczyzny morenowej. Wyklucza to możliwość interpretacji tej formy jako terasy erozyjnej (rzecznej), a tym samym napór aktywnego lądolodu jako przyczynę deformacji budującego ją materiału.