7581048013

Z punktu widzenia księgowego różnice dzieli się na:

-    podlegające kompensacie,

-    odnoszone w koszty:

■    w granicach norm - w koszty działalności podstawowej,

■    ponad normę niezawinione - w koszty pozostałej działalności operacyjnej,

■    spowodowane trudnościami w ustaleniu zużycia (pozorne) - w koszty działalności podstawowej,

-    odnoszone w pozostałe przychody operacyjne - nadwyżki,

-    obciążające osoby materialnie odpowiedzialne, odnoszone w straty lub zyski nadzwyczajne.

Księgowe ujęcie różnic inwentaryzacyjnych polega na doprowadzeniu w ewidencji stanów wykazywanych na kontach do wysokości ustalonej według inwentaryzacji, tzn. zaewidencjonowanie różnic na konta: „Rozliczenie niedoborów i szkód” i „Rozliczenie nadwyżek”, a następnie ich rozliczenie w korespondencji z odpowiednimi kontami.

Niedobory i nadwyżki można kompensować jeżeli spełnione są warunki:

-    dotyczą podobnych składników majątkowych (asortymentu),

-    zostały ujawnione w toku tego samego spisu z natury,

-    dotyczą tej samej osoby materialnie odpowiedzialnej,

-    zostały ujawnione w tym samym polu spisowym.

Kompensaty dokonuje się według zasady najmniejszej ilości i najniższej ceny niedoboru lub nadwyżki.

Wartość niedoborów i nadwyżek wycenia się w zależności od składnika jakiego dotyczą:

-    rzeczowe środki obrotowe - według cen ewidencyjnych z uwzględnieniem odchyleń,

-    środki pieniężne i papiery wartościowe - według wartości nominalnej,

-    składniki majątku trwałego - według wartości początkowej pomniejszonej o umorzenie,

-    szkody - w wysokości różnicy między wartością jaką składnik posiadał a wartością po pogorszeni u j akości.

Ewidencję ujawnienia i rozliczenia niedoborów i nadwyżek obrazują poniższe schematy.

7 Pozostałe koszty 2 Rozliczenie 2 Rozliczenie 7 Pozostałe przychody operacyjne niedoborów i szkód nadwyżek operacyjne
	* 2.	1.	* 3.

Rys. 4.1 Schemat ewidencji kompensaty niedoboru i nadwyżki. Źródło: opracowanie własne.

Objaśnienia do schematu:

1.    Pk kompensata niedoborów i nadwyżek

2.    Pk rozliczenie nieskompensowanego niedoboru

3.    Pk rozliczenie nieskompensowanej nadwyżki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

8