410 Kronika
Kongo istnieje?”, zwrócił uwagę na potrzebę historyczno-systcmowego ujmowania kultur i ich rozwoju, czyli konieczność kontekstualizowania kategorii rozwoju.
Kolejna, dwuczęściowa sekcja „Problemy rozwoju w Ameryce Łacińskiej” przeniosła uczestników konferencji na inny obszar globu. Wystąpienia w jej ramach dotyczyły trzech głównych kwestii. Pierwsza poruszała zagadnienie programów rozwojowych kierowanych do krajów tego regionu. Marika Kosicl pokazała, jak istotną rolę w tworzonych aktualnie przez Unię Europejską projektach, adresowanych do krajów regionu Karaibów, Pacyfiku, Ameryki Łacińskiej oraz Afryki, odgrywają unijne doświadczenia zdobyte w trakcie realizacji wcześniejszych kluczowych projektów: Wewnętrznej Polityki Spójności oraz Polityki Sąsiedztwa. Aleksander Posem-Zieliń-ski przedstawił zakres oraz sposoby aplikowania różnego rodzaju pomocy (tej stricte materialnej oraz tej nakierowanej na zachowanie własnego dziedzictwa kulturowo--religijnego) przez agendy UE na obszarze Ameryki Łacińskiej. Istotną częścią jego wystąpienia była również analiza słabych punktów, jakie ujawniły się w trakcie realizacji programów- pomocowych, a które po części wynikały z ignorancji darczyńców wobec obcej kultury. Dzięki referatowi Magdaleny Śniadecki ej-Kotarskiej można było zapoznać się z problematyką projektów rozwojowych realizowanych wśród kobiet indiańskich w Boliwii. Drugi motyw przewodni dotyczył recepcji tychże programów rozwojowych przez ludzi, do których są one adresowane oraz wpływu, jaki mają na nią tubylcze obrazy świata. Mariusz Kairski przybliżył tubylczą wizję „dobrego życia” Indian E‘ńepa z Wenezueli, która leży u podstaw ich sposobu odbioru programów rozwojowych. Kontynuując ten wątek, Tarzycjusz Buliński pokazał, jak bardzo wątpliwe jest przypisywanie potencjału rozwojowego szkole państwowej działającej wśród Indian E'ńepa. Zestawiając oficjalne cele programu edukacji dwu-kulturowej z praktyką tubylczą, zaprezentował szkołę jako instytucję zindianizowaną i wykorzystywaną przez Indian do osiągania swoich własnych celów. Z kolei Magdalena Krysińska-Kałużna ukazała, jak dyskurs rozwoju i programów rozwojowych zostaje zawłaszczony i wykorzystany przez przedstawicieli kultury dominującej w Peru, i jakie przynosi to konsekwencje dla grup zdominowanych. Wreszcie trzeci wątek dotykał kwestii wpływu problematyki rozwojowej na koncepcje i praktyki badawcze dyscyplin naukowych. Bogumiła Lisocka-Jaegermann nakreśliła proces zmiany w praktyce terenowej geografów, którzy pod wpływem indywidualnych doświadczeń pozagabinetowych uwrażliwili się na żywy kontekst kulturowy Dlatego też antropologia oraz tak zwana polityka miejsca stały się istotnym elementem „nowej” geografii kultury. Referat Łukasza Kaczmarka, zamykający sesję, przeniósł jej uczestników w krainę odległą zarówno w czasie, jak i przestrzeni, omawiając badania terenowe Józefa Obrębskiego przeprowadzone na wyspach Fidżi i Jamajce w połowie XX wieku. Osnową antropologicznej analizy zaprezentowanej przez autora stało się porównanie dwóch modeli rozwoju obu tych byłych kolonii brytyjskich.
Drugi dzień konferencji wypełniły obrady w dwóch sekcjach i końcowa sesja plenarna. W ramach sekcji „Teoretyczne i praktyczne problemy rozwoju” podjęto między innymi zagadnienie relacji na linii płeć kulturowa rozwój. Monika Bobako przedstaw iła ujęcia teoretyczne, w których kategoria genc/er stanowi narzędzie analizy skutków procesów modernizacji. Ambiwalentny wymiar tychże skutków, według