Podstawowym celem w surdopedagogice jest przyswojenie i rozwijanie języka przez dziecko oraz wszechstronny rozwój za pośrednictwem języka.
B. Hoffmann (1987) uważa, iż nabywanie pojęć językowych u dzieci niesły-szących, a także wiedzy o przyrodzie, społeczeństwie, o samym sobie i świecie kultury, dokonuje się w procesie rozwoju umysłowego, moralnego, estetycznego, społecznego w toku wychowania i nauczania. Wszechstronny rozwój osobowości niesłyszącego wychowanka jest możliwy jedynie w toku oddziaływań rewalidacyjnych uwzględniających uspołecznienie, kompensację i korekturę surdopeda-gogiczną.
Rozwój psychiczny dziecka niesłyszącego, podobnie jak dziecka słyszącego, ma charakter indywidualny, jednak uwarunkowany jest różnymi doświadczeniami rewalidacyjnymi. Dopiero holistyczne spojrzenie na dziecko z wadą słuchu pozwala dostrzec je jako jednostkę z indywidualnymi cechami i potrzebami. Stąd za naczelny cel kształcenia dziecka niesłyszącego w nauczaniu zintegrowanym uznałyśmy „wspomaganie go w osiąganiu możliwie najwyższego stopnia rozwoju osobowego korzystnego dla niego i dla środowiska społecznego, w którym żyje".
Cele szczegółowe wynikające z celu zasadniczego są następujące:
• wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia w sferze fizycznej oraz intelektualnej, psychicznej i emocjonalnej,
• dbałość o harmonijny rozwój dziecka,
• rozwijanie umiejętności komunikowania się z uwzględnieniem alternatywnych sposobów porozumiewania się (oralnych, manualnych) w zależności od indywidualnych możliwości,
• kształtowanie pozytywnej motywacji do podejmowania zadań i stwarzania możliwości odnoszenia sukcesu,
• nabywanie wiedzy o sobie i otaczającej rzeczywistości poprzez działalność w różnych jej obszarach,
• zdobywanie umiejętności uczestnictwa w życiu i pracy rodziny, klasy, szkoły, grupy,
• wdrażanie do posługiwania się językiem polskim w zakresie mówienia, pisania, czytania, rachowania,
• przygotowanie do korzystania z różnych źródeł wiedzy,
• kształcenie umiejętności obserwacji i formułowania wniosków,
• wdrażanie do dbałości o zdrowie własne i innych,
• kształcenie umiejętności posługiwania się językiem matematycznym, technicznym, plastycznym,
• rozbudzanie zainteresowań przyrodą.
W efekcie wymienione cele zmierzają do ukazania dziecku scalonego obrazu świata, a nie jego pojedynczych elementów.
Po zakończeniu pierwszego etapu edukacji uczeń powinien posiadać podstawową wiedzę o najbliższym środowisku i korzystać z różnych źródeł informacji (np. film, czasopisma, telewizja, plakat itp.). Powinien także panować nad swoimi emocjami.
Tak wyznaczone cele w trzyletniej edukacji zintegrowanej pomogą nauczycielowi w przygotowaniu ucznia niesłyszącego do dalszej systematycznej nauki w wyższych klasach szkoły podstawowej.
121