Podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas działań ratowniczo -
gaśniczych.
Prowadzenie akcji ratowniczych przy jak najmniejszym nara\
eniu jej uczestników stanowi
najtrudniejszą dziedzinę bezpieczeństwa i higieny pracy w po\
arnictwie. Wieloletnie i
ró\
norodne doświadczenia wykazały, \
e istnieją jednak sposoby postępowania i metody
pracy, które pozwa1ają powa\
nie ograniczyć zagro\
enie i zapewnić zarazem prawidłowe
wykonanie zadań interwencyjnych.
Zachowanie się stra\
aka podczas alarmu.
Od momentu ogłoszenia alarmu do wyjazdu samochodu po\
arniczego ze stra\
nicy
(remizy), mogą się zdarzyć niebezpieczne wypadki spowodowane często
zaniedbaniem lub lekcewa\
eniem przepisów. Wielu niebezpieczeństw mo\
na uniknąć
stosując poni\
sze zasady:
" Teren wokół stra\
nicy, a szczególnie przy bramach wyjazdowych, wejściach powinien
być utwardzony, równy i niezatarasowany. W okresie zimowym odśnie\
ony i
posypany piaskiem.
" Wieczorem i w nocy stra\
ak, który pierwszy przybył na alarm do remizy, powinien
niezwłocznie włączyć oświetlenie zewnętrzne.
" Stra\
ak otwierający bramy wyjazdowe powinien je zabezpieczyć przed samoistnym
zamknięciem.
" Nie nale\
y w \
adnym wypadku ustawiać się przed lub za samochodem po\
arniczym
lub innym środkiem transportowym. Stra\
acy zgłaszający się alarmowo powinni
zajmować swoje pozycje wzdłu\
boków pojazdu po\
arniczego.
" Odzie\
ochronna oraz uzbrojenie osobiste (środki ochrony indywidualnej) powinny
znajdować się w ustalonych miejscach, np. na wieszakach, regałach lub uło\
one w
kabinie załogi.
" Pierwszą czynnością stra\
aka po przybyciu do stra\
nicy jest wło\
enie indywidualnych
środków ochrony.
" W gara\
u lub pomieszczeniu na sprzęt nale\
y bezwzględnie przestrzegać zakazu
u\
ywania ognia otwartego lub palenia tytoniu.
" Przed zajęciem miejsca w samochodzie po\
arniczym lub przystosowanym do tego
celu innym pojez
dzie, do obowiązków stra\
aków, pełniących poszczególne funkcje w
sekcji, nale\
y sprawdzenie komp1etności sprzętu i jego zabezpieczenie w czasie
transportu.
" Sprzęt, nieprzewidziany normatywami, nie mo\
e znajdować się w kabinie załogi.
Zajęcie miejsc w środkach transportu.
" W \
adnym wypadku nie mo\
na dopuścić do tego, aby w składzie sekcji znalez
li się
członkowie młodzie\
owych i kobiecych dru\
yn po\
arniczych lub osoby przypadkowe.
" W kabinie załogi nie mo\
e znajdować się więcej osób ni\
jest w niej miejsc stałych.
" W kabinie kierowcy mo\
e znajdować się wyłącznie kierowca i dowódca sekcji.
" Je\
eli warunki lokalowe stra\
nicy uniemo\
liwiają bezpieczne zajęcie miejsc w
pojazdach, czynność tę nale\
y wykonać poza budynkiem stra\
nicy, w miejscu
zapewniającym bezpieczeństwo.
" Zajęcie miejsc odbywa się w kolejności ustalonej regulaminem sekcji, w przypadku
jego nieopracowania stra\
acy zajmujący środkowe miejsca w kabinie wsiadają jako
pierwsi, a na końcu ci, którzy mają miejsca przy drzwiach.
" Dowódca pierwszej roty odpowiedzialny jest za właściwe zachowanie się stra\
aków w
kabinie załogi. Po stwierdzeniu normatywnej ilości stra\
aków w kabinie i
stwierdzeniu zamknięcia drzwi, melduje dowódcy gotowość do odjazdu.
" Jako ostatni zajmuje miejsce dowódca sekcji, który wydaje rozkaz Wyjazdu kierowcy,
po upewnieniu się, \
e wszystkie drzwi pojazdu są zamknięte i otrzyma potwierdzenie
dowódcy I roty o gotowości załogi do wyjazdu.
Zachowanie się stra\
aków w czasie jazdy do zdarzenia.
W czasie jazdy nie wolno:
" wskakiwać lub wyskakiwać z pojazdu
" stać na stopniach, błotnikach lub na dachu pojazdu (zbiorniku wody)
" otwierać drzwi kabiny
" wychylać się przez okna kabin
" palić tytoń
" rozmawiać z kierowcą
" wychylać się z luku do działka wodnego
" opuszczać kabinę załogi bez wyraz
nego rozkazu dowódcy sekcji.
Kierowca korzysta z uprawnień przysługujących pojazdom uprzywilejowanym z tym, \
e
szybkość pojazdu powinna gwarantować pełne bezpieczeństwo ludzi i sprzętu,
niedopuszczalnym jest ponaglanie kierowcy do zwiększenia prędkości jazdy, natomiast
zmniejszenie jej w razie lekcewa\
enia niebezpieczeństwa przez kierowcę jest obowiązkiem
dowódcy. W drodze powrotnej, z akcji, kierowcę obowiązują wszystkie przepisy wynikające
z "Prawa o ruchu drogowym".
Podstawowe zasady bezpiecznej pracy stra\
aków podczas akcji gaśniczej.
W czasie trwania akcji gaśniczej podstawowym zadaniem jest osiągnięcie celu taktycznego
przy maksymalnie zachowanym bezpieczeństwie stra\
aków.
" Stosować obuwie i sprzęt ochronny oraz wykorzystywać zasłony naturalne i sztuczne
w celu zmniejszenia oddziaływania wysokiej temperatury i płomieni
" Unikać prowadzenia linii wę\
owych w sposób utrudniający poruszanie się po drogach,
dojściach do stanowisk gaśniczych. Pionowo prowadzone linie wę\
owe nale\
y
zabezpieczyć w sposób uniemo\
liwiający ich przemieszczanie i zsuwanie się:
o wzdłu\
ulic i dróg wę\
e nale\
y układać na ich skraju (przy krawę\
nikach,
poboczu)
o na klatkach schodowych przy ścianie klatek lub pionowa w przestrzeni
pomiędzy biegami schodów
o linia wę\
owa uło\
ona w poprzek drogi, ulicy musi być zabezpieczona
mostkami przejazdowymi, a u\
ytkownicy drogi muszą, być ostrzegani o
powstałym zagro\
eniu (oznakowanie drogi, kierowanie ruchem)
o linię gaśniczą po drabinie nale\
y prowadzić w środku rozstawu bocznic
drabiny z jednoczesnym jej zabezpieczeniem przed zsunięciem i odcią\
eniem
rąk prądownika
o unikać wnoszenia odcinków wę\
y na wy\
sze kondygnacje, je\
eli istnieje
mo\
1iwość wciągnięcia linii wę\
owej przy u\
yciu linek
o budowa i prowadzenie linii wę\
owych winna odbywać się na ?sucho?
o połączenia odcinków wę\
y łącznikami z nasadami i armaturą wodno - pianową
nale\
y wykonać dokładnie w sposób uniemo\
liwiający ich rozłączenie
" Stojaki i klucze hydrantowe nale\
y oznakować ukośnymi biało - czerwonymi pasami.
W porze nocnej u\
ytkowane studzienki hydrantowe nale\
y dodatkowo oznakować
pulsującym pomarańczowym światłem
" Podstawowe zasady bezpiecznej pracy prądownika:
o nie wolno napełniać linii gaśniczej wodą bez wyraz
nego polecenia lub
sygnalizacji prądownika
o zabrania się gwałtownie zamykać i otwierać dopływ wady do linii wę\
owych
o zabronione jest gwałtowne zwiększanie ciśnienia wody w liniach wę\
owych
o podając środki gaśnicze nale\
y pamiętać o ich właściwościach
fizykochemicznych, zaletach i przeciwwskazaniach podczas gaszenia ró\
nych
materiałów palnych
o operując prądami wody nale\
y zwracać baczną uwagę na innych uczestników
akcji gaśniczej znajdujących się w ich zasięgu
o kierować prądy wody w ten sposób, aby nie dopuścić do zniszczenia lub
zawalenia osłabionych przez ogień elementów konstrukcji budynku.
" Wykonując zadania ratowniczo - gaśnicze na wysokości nale\
y stosować poni\
sze
zasady:
o prądownik powinien zabezpieczyć się za pomocą zatrzaśnika, a linię gaśniczą
przy u\
yciu podpinki
o na drabiny, podnośniki nie wolno wchodzić bez uzbrojenia osobistego
o gdy nie występuje bezpośrednie oddziaływanie temperatury, dymu drabinę
nale\
y opierać tak, aby co najmniej dwa szczeble wystawały ponad krawędz
,
np. dachu, parapetu okna
o podczas wykonywania zadań w złych warunkach atmosferycznych, w
miejscach oblodzonych, mokrych i stromych nale\
y stosować wszelkie
dostępne sposoby zabezpieczeń, których podstawowym elementem powinny
być szelki ratownicze
o wszystkie przedmioty i materiały uniemo\
liwiające wejście, np. przez okno do
pomieszczenia, nale\
y wsuwać do jego wnętrza, zachowując szczególną
ostro\
ność przy wybijaniu szyb.
" Ka\
da osoba pracująca w strefie zadymionej powinna być wyposa\
ona w sprawnie
działający sprzęt oświetleniowy
" Stra\
acy, wykonujący zadania w pomieszczeniach zadymionych piwnic, kanałów,
studni i innych o skomplikowanym układzie komunikacyjnym, powinni mieć
zapewnioną gwarancję niezwłocznej pomocy
" Przerwanie pracy i wyjście roty (patrolu) ze strefy gazów toksycznych, zadymienia
poza decyzją dowódcy mo\
e nastąpić w szczególności, w razie:
o wystąpienia złego samopoczucia uczestników akcji
o stwierdzenia uszkodzeń izolacyjnego sprzętu ochrony dróg oddechowych
o naruszenia rezerwy tlenu lub powietrza niezbędnego na czas powrotu
" Gdy sytuacja nie pozwala na zwłokę ze względu na konieczność ratowania ludzi albo
mo\
liwość gwałtownego rozprzestrzeniania się po\
aru, a stę\
anie dymów, gazów jest
nieznaczne, dopuszcza się wprowadzenie do pomieszczeń zadymionych osób
niezabezpieczonych izolacyjnym sprzętem ochrony dróg oddechowych. W
okolicznościach tych nale\
y:
o oddymić i przewietrzyć pomieszczenia
o posuwać się w pozycji schylonej ku podłodze, jeśli dym unosi się ku górze
" W przypadku, gdy nie udało się wyłączyć dopływu energii elektrycznej, nale\
y
przyjąć zasadę, \
e:
o ka\
de urządzenie i instalacja elektryczna, w tym ka\
dy przewód lub kabel
mogą znajdować się pod napięciem
o urządzeń elektrycznych, instalacji nie wolno dotykać, usuwać, zrywać. Mo\
e
to nastąpić z zachowaniem przepisów o postępowaniu z urządzeniami
elektrycznymi pod napięciem
Nale\
y pamiętać, \
e niedocenienie lub lekcewa\
enie z
ródeł zagro\
eń, braki w taktycznym i
operacyjnym wyszkoleniu, brawura obni\
ają efektywność działań i zmniejszają
bezpieczeństwo ludzi.