27.11.2012
W miarę rodzenia się i rozwoju nowych koncepcji socjalnych, w tym zdrowia publicznego, utrwalało
się przekonanie o odpowiedzialności paostwa za rozwój i bezpieczeostwo wszystkich obywateli (także
bezpieczeostwo socjalne i zdrowotne).
Konstytucja RP art. 68
1. Każdy ma prawo do ochrony zdrowia
2. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy
dostęp do świadczeo opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i
zakres udzielania świadczeo określa ustawa.
3. Władze publiczne są zobowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom,
kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku.
Podział kompetencji w zakresie polityki społecznej.
Kompetencje rzÄ…du oraz jednostek samorzÄ…du terytorialnego:
1. Zadania ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego /Minister Pracy i Polityki
społecznej, Minister Zdrowia/
2. Zadania wojewody
3. Zadania samorządu województwa
4. Zadania własne powiatu
5. Zadania własne gminy o charakterze obowiązkowym
6. Zadania zlecone z zakresu administracji rzÄ…dowej realizowanych przez gminÄ™.
Ustawy kompetencyjne:
·ð Zakres dziaÅ‚ania i zadania gminy okreÅ›la ustawa z dnia 8.03.1990 o samorzÄ…dzie gminnym
·ð Zakres dziaÅ‚ania i zadania powiatu oraz województwa okreÅ›la ustawa z dnia 5.06.1998 o
samorządzie powiatowym oraz wojewódzkim.
Rola samorzÄ…du terytorialnego w kreowaniu polityki zdrowotnej
·ð Organizator systemu ochrony zdrowia  odpowiedzialny za dostosowanie infrastruktury, kadr
oraz oferty gwarantujÄ…cej bezpieczeostwo zdrowotne obywateli.
·ð WÅ‚aÅ›ciciel  organ rejestrowy dla samodzielnych publicznych zakÅ‚adów opieki zdrowotnej
SPZOZ, zobowiązujący do umożliwienia realizacji ich zadao statutowych oraz do cih kontroli
rzeczowo-finansowej.
·ð Podmiot finansujÄ…cy  przez przekazywanie dotacji celowych lub wykonywanie niektórych
zadao nieobjętych umowami z NFZ.
Można więc stwierdzid, że za kreowanie oraz realizację polityki paostwa odpowiedzialni są:
1. WÅ‚adza ustawodawcza /sejm i senat/
2. WÅ‚adza wykonawcza /prezydent/rzÄ…d i jego agendy, wojewodowie/
3. WÅ‚adze samorzÄ…dowe
4. Fundusze /kasy/ ubezpieczeo zdrowotnych
5. Korporacje zawodowe ochrony zdrowia
6. Społeczeostwo, obywatele /w tym organizacje pozarządowe/.
Podmioty realizujące ubezpieczenie społeczne w PL:
·ð ZUS
·ð Krus
·ð Nfz
·ð Ofe (II i III filar)
·ð Instytucje ubezpieczeo prywatnych (dobrowolnych, komercyjnych)
Ocena polskiego modelu:
1. Zbyt słabe zaangażowanie władz publicznych
2. Ciągle niska świadomośd społeczeostwa w zakresie samostanowienia o sobie
3. Brak pełnego monitoringu potrzeb  reagowanie
4. Brak działan wobec prognoz demograficznych, społecznych  kolejki oczekujących
5. Ciągle zbyt niska jakośd świadczeo.
Udział organizacji pozarządowych w zabezpieczeniu społecznym.
Podmioty na rynku świadczeo:
1. I sektor  publiczny. (administracja rzÄ…dowa i samorzÄ…dowa)
2. II sektor  prywatny (rynkowy, komercyjny, biznesowy)
3. III sektor  pozarzÄ…dowy
Optymalna konstrukcja rynku usług zakłada współdziałanie organizacji reprezentujących wszystkie 3
sektory instytucji.
W każdym paostwie jednak udziały poszczególnych sektorów są inne.
Organizacje pozarządowe sprawiają, że niektóre problemy społeczne stają się widoczne i głośne,
zmuszają władze do ich rozwiązywania lub chodby zajęcia stanowiska.
NGO (non governmental organizations) to samorzÄ…dne, samoorganizujÄ…ce siÄ™ i samofinansujÄ…ce
podmioty życia społecznego o działalności z natury ideowej.
Ideą tworzenia organizacji pozarządowych jest zaspokajanie ważnych potrzeb.
Organizacje pozarządowe to organizacje obywatelskie (założone przez obywateli lub ich organizacje),
działające z własnej inicjatywy na rzecz wybranego interesu publicznego. A z punktu widzenia ustawy
są to organizacje nie działające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki utworzone na
podstawie przepisów ustaw.
Charakterystyka organizacji pozarzÄ…dowych:
·ð Non-profit, czyli nienastawiona na zysk
·ð Oparte na dziaÅ‚alnoÅ›ci ochotniczej  voluntary
·ð Niezależne  independent
·ð TworzÄ… III sektor podmiotów na rynku usÅ‚ug (tzw. Organizacje obywatelskie)
Formy działania organizacji:
·ð Fundacje
·ð Stowarzyszenia i towarzystwa
·ð Przedstawicielstwa organizacji zagranicznych
·ð Grupy samopomocy
y
ródła finansowania organizacji III sektora:
·ð Darowizna
·ð Wymiana barterowa (wymiana bezgotówkowa, czyli towar bÄ…dz
usługa za towar)
·ð Umowa o współpracy z firmÄ…
·ð DxialalnoÅ›d statutowa odpÅ‚atna
·ð DziaÅ‚alnoÅ›d gospodarcza
·ð SkÅ‚adki czÅ‚onkowskie
·ð Zlecanie (powierzanie realizacji zadao publicznych)
·ð 1% od podatku
NGOs są podmiotami najbardziej wrażliwymi na potrzeby społeczne. Są organizacjami.
Międzynarodowa Deklaracja zasad zawiera przesłanie:  Ku witalnemu sektorowi pozarządowemu