Zaimki osobowe w języku japońskim są najczęściej pomijane. Zaimek w osobie pierwszej najczęściej się pomija,
zaimka w osobie drugiej nie używa się, ponieważ nie jest uważany za uprzejmy w relacjach innych niż bardzo bliskie.
Zamiast zaimków w osobie drugiej i zaimków w osobie trzeciej najczęściej stosuje się nazwiska, tytuły i funkcje osób.
Japońskie zaimki nie są zaimkami w takim sensie, jak zaimki w językach indoeuropejskich, w których pełnią
wyłącznie funkcję gramatyczną. Zaimki japońskie są słowami mającymi swoje dodatkowe znaczenia. Znaczenia
japońskich zaimków zmieniają się z wieku na wiek, przesuwają się, niektóre wychodzą z użycia, stają się bardziej lub
mniej formalne, niektóre z formalnych niegdyś form stały się obecnie obraz
liwe. Zasady używania określonych
zaimków w określonych sytuacjach i wobec określonych osób podlegają wciąż zmianom w japońskim języku. Wpływ
na to ma też zetknięcie z językiem angielskim, pod wpływem którego w japońskim języku wydzielono kilka zaimków
najbardziej "neutralnych".
Dla osób uczących się języka japońskiego bardzo często podaje się uproszczoną wersję zaimków, ponieważ i tak
Japończycy patrzą z politowaniem tolerancją na wysiłki obcokrajowca próbującego powiedzieć coś po japońsku.
Mimo tego, że podręczniki podają słowo "anata" jako odpowiednik zaimka "ty", to jednak nie powinno się go używać.
ja:
watakushi - używane przez kobiety i mężczyzn, forma bardzo grzeczna, formalna, używana tylko wobec wyjątkowych
i ważnych osobistości, np. wobec premiera.
watashi- forma naturalna dla kobiet, używana także przez mężczyzn (wtedy jako grzeczne), i przez dzieci.
boku- forma używana przez mężczyzn, najczęściej młodych, mniej formalna, męska; jeśli kobieta używa formy boku,
oznacza to, że chce podkreślić swoją niezależność (np. jako feministka) i męskie cechy.
atashi- forma kobieca, używana przez kobiety, gdy chcą podkreślić swoją kobiecość; mężczyzna, który używa formy
atashi być może chce dać do zrozumienia, że jest gejem.
ore- forma używana tylko i wyłącznie przez mężczyzn, w sytuacjach bardzo bliskich, np. w rozmowie męża z żoną, w
innych wypadkach traktowane jako podkreślające wyższość, męskość i nieuprzejme.
ty:
anata- forma używana w relacjach bardzo bliskich, raczej przez kobietę wobec mężczyzny, męża lub kochanka,
oznacza wtedy "skarbie", "kochanie"; w relacjach nieosobistych anata traktowane jest jako nieuprzejme.
kimi- forma używana w relacjach bardzo bliskich, raczej przez mężczyznę wobec kobiety, czesto wobec młodych
kobiet, w małżeństwie, lub chłopak do swojej dziewczyny.
omae- forma oznaczająca bardzo dużą zażyłość w relacji bardzo bliskiej, używana przez mężczyzn wobec mężczyzn i
kobiet, w innych przypadkach nieuprzejme, oznaczające wrogość.
Istnieje również kilka zaimków "ty" uważanych za nieuprzejme lub wulgarne, które używane mogą być tylko przez
mężczyzn, ale raczej bardzo rzadko w prawdziwym życiu, ewentualnie pojawiać się mogą w mangach i filmach.
on:
kare- rozumiane także jako "mój chłopak".
ona:
kanojo - rozumiane także jako "moja dziewczyna".
Zamiast tych zaimków w osobie 3. lepiej użyć określenia: ano hito lub ano kata, co oznacza "ta osoba".
Polski RM
maji Hiragana Kanji
ja (bardzo formalny) watakushi
Ź0_0O0W0 �y
ja (formalny) watashi
Ź0_0W0 �y
ja (nieformalny, dla kobiet, poufale) atashi
B0_0W0
ja (nieformalny, dla mężczyzn,
boku
|0O0 �P
poufale)
ja (bardzo nieformalny, dla
ore
J0Ś0 śO
mężczyzn)
ty (formalny) anata
B0j0_0 �Śąe
ty (nieformalny) anta
B0�0_0
ty (nieformalny) kimi
M00 T
ty (bardzo nieformalny) omae J0~0H0 J0MR
ty (bardzo nieformalny) temae
f0~0H0 KbMR
ty (bardzo nieformalny) kisama
M0U0~0 �Ś�i
on/ona (formalny) ano hito
B0n0r0h0 B0n0�N
on/ona (uprzejmie) ano kata
B0n0K0_0 B0n0ąe
on (poufale) kare
K0Ś0 |_
ona (poufale) kanojo
K0n0X0�0 |_sY
my (bardzo formalnie) ware-ware
Ź0Ś0Ź0Ś0 b0
my watashi-tachi
Ź0_0W0_0a0 �yT�
my (modestywnie) watashi-domo
Ź0_0W0i0�0 �yqQ
my (dla mężczyzn) boku-tachi
|0O0_0a0 �PT�
my (dla mężczyzn) bokura
|0O0�0 �PI{
my (dla kobiet) atashi-tachi
B0_0W0_0a0 B0_0W0T�
wy anata-tachi
B0j0_0_0a0 �ŚąeT�
wy (uprzejmie) anata-gata
B0j0_0L0_0 �Śąeąe
wy kimi-tachi
M00_0a0 TT�
wy kimira
M00�0 TI{
oni ano hito-tachi
B0n0r0h0_0a0 B0n0�NT�
oni ano kata-gata
B0n0K0_0L0_0 B0n0ąe0
oni (poufale) karera
K0Ś0�0 |_I{
one (kobiety) kanojo-tachi
K0n0X0�0_0a0 |_sYT�