Układ rodzajowy kosztów pozwala na uzyskanie informacji o rodzaju poniesionych kosztów.
Konta układu rodzajowego są kontami niebilansowymi (nie wykazują salda). Saldo w zależności od metody ewidencji zostaje bezpośrednio przeksięgowane na konto "Koszty działalności" lub "Wynik finansowy".
Układ rodzajowy kosztów jest powszechnie stosowany, zatem sumując koszty rodzajowe wszystkich jednostek, uzyskujemy informacje w skali makro (istotne dla planowania gospodarki narodowej).
II. Podział kosztów w/g ich struktury wewnętrznej
1. Koszty proste - składają się z jednego rodzaju kosztu, który nie może być rozłożony na elementy prostsze (np. amortyzacja, wynagrodzenia).
2. Koszty - złożone - obejmują kilka rodzajów kosztów prostych (np. koszty remontu środka trwałego).
III. Podział kosztów w/g sfery działalności
1. Koszty zakupu (koszty przewozu, załadunku, wyładunku, opakowania i inne).
2. Koszty produkcji (koszty wynagrodzeń, zużytych materiałów, energii, paliwa i inne).
3. Koszty sprzedaży (koszty transportu, utrzymania służb zbytu, reklamy i inne).
IV. Podział kosztów w/g rodzajów działalności
1. Koszty działalności podstawowej (statutowej, operacyjnej).
2. Koszty działalności pomocniczej.
3. Koszty pozostałej działalności (ubocznej).
4. Koszty działalności finansowej (kapitałowej) - związanej z działalnością na rynku papierów wartościowych.
V. Podział kosztów w/g stopnia zależności kosztów od wielkości produkcji
1. Koszty stałe - nie reagują na zmiany wielkości produkcji (np. koszty ogrzewania, oświetlenia budynku, wynagrodzenie zasadnicze).
2. Koszty zmienne - reagują na zmiany wielkości produkcji (rozmiary działalności), np. zużycie surowców, zużycie materiałów, wynagrodzenie akordowe:
a) koszty proporcjonalne - rosną proporcjonalnie do wzrostu produkcji
b) koszty progresywne - rosną w większym stopniu niż produkcja
c) koszty degresywne - rosną wolniej od wzrostu produkcji
VI. Podział kosztów w/g sposobu ich odniesienia na przedmiot kalkulacji
1. Koszty bezpośrednie - na podstawie pomiarów lub dokumentacji źródłowej można je przypisać w sposób jednoznaczny, jako koszt danego wyrobu, np. materiały bezpośrednie, płace bezpośrednie,