Polskie Wino - napój o stężeniu alkoholu od 9 % do 18 % obj., otrzymany w wyniku fermentacji alkoholowej z winogron lub moszczu gronowego. Nazwa zastrzeżona dla „win gronowych" wyprodukowanych w Polsce.
Wina owocowe - wyprodukowane z innych owoców niż winogrona, np.: z jabłek, porzeczek, agrestu, wiśni. Mogą wykazywać moc od 9-18% obj. Zasadnicza różnica pomiędzy winami gronowymi a owocowymi polega na rodzaju surowca, natomiast sposób uzyskania wina jest podobny, chociaż przy winach owocowych bardziej skomplikowany. Moszcz gronowy z dojrzałych winogron zawiera dostateczną ilość cukru do otrzymania wina o odpowiedniej mocy, zapewniającą mniejszą lub większą trwałość wina. Moszcz z innych owoców zawiera przeważnie zbyt mało cukru, a zbyt wiele kwasów i dlatego musi być we właściwy sposób doprawiony, tzn. dosłodzony i ewentualnie rozcieńczony wodą.
Miody pitne - są to napoje o stężeniu alkoholu od 9 % do 18 % obj., otrzymane w wyniku fermentacji alkoholowej wodnego roztworu miodu pszczelego (brzeczki miodowej), z ewentualnym dodatkiem ziół aromatycznych lub przypraw korzennych. Napoje winopochodne — są to napoje zawierające objętościowo od 4,5% do 15,0% alkoholu i zawierają minimum 50% obj. win gronowych, owocowych lub miodu pitnego.
Napoję winopodobne — są to napoje o stężeniu alkoholu od 9% do 15% obj., różniące się od win owocowych i miodów pitnych mniejszym udziałem soków lub miodu w nastawie, otrzymane w wyniku fermentacji alkoholowej nastawu na fermentowane napoje winiarskie inne niż Polskie Wino.
W zależności od zawartości cukru (cukry redukujące po inwersji g/l wina dzielimy na | ||
Wina gronowe |
Wina owocowe | |
Wytrawne |
do 10 |
do 15 |
Półwytrawne |
powyżej 10 - 30 |
powyżej 15 - 30 |
Półsłodkie |
powyżej 30 - 60 |
powyżej 30 - 60 |
Deserowe słodkie |
powyżej 60 |
powyżej 60 -100 |
Bardzo słodkie |
powyżej 100 |
Sposób produkcji wina jest nieco odmienny dla win białych, czerwonych i różowych. Przy produkcji win białych poddaje się fermentacji oddzielony od miazgi moszcz z winogron białych, natomiast przy produkcji win czerwonych fermentuje się nie moszcz, lecz miazgę winogron czarnych, przy czym w czasie fermentacji barwniki i garbniki zawarte w skórce winogron czarnych przechodzą do moszczu, co daje wina zabarwione na czerwono o odpowiedniej cierpkości. Wina różowe produkuje się w sposób pośredni, tzn. fermentuje się miazgę winogron czarnych tylko przez bardzo krótki czas, po czym oddziela się lekko zabarwiony moszcz i poddaje dalszej fermentacji już bez miazgi. Wino może zawierać dodatek barwników spożywczych, karmelu lub cukru palonego.
Wymagania normatywne dla win: ekstrakt bezcukrowy: białe i różowe - nie mniej niż 15 g/l czerwone -17-19 g/l
kwasowość ogólna wina (wyrażona jako kwas jabłkowy):
wina gronowe - 3,5-9,0 g/l
wina owocowe wytrawne i półwytrawne - 4-6 g/l
półsłodkie i deserowe-4-7 g/l
deserowe słodkie i bardzo słodkie - 5-9 g/l
Wady wina - są to braki obniżające jego wygląd lub smak, które dają się łatwo usunąć. Zwykle spowodowane są złą jakością surowca lub nieodpowiednim sposobem składowania moszczu.
brak klarowności (w winach trudno klarujących się: śliwkowe, gruszkowe, agrestowe),
opalescencja - lekka biało-mleczna, spowodowana jest dużą zawartością substancji pektynowych lub białek i garbników (usuwa się taniną, żelatyną),
czernienie wina - spowodowane nadmiarem żelaza i garbników przy niskiej zawartości kwasów, brunatnienie - na skutek kontaktu z powietrzem, zbyt niska moc - poniżej 8%,
nieodpowiednia kwasowość - zbyt wysoka, powyżej 12 g/l, zbyt niska, poniżej 9 g/l,
nadmierna goryczka (nadgniłe owoce) - w celu korekcji należy wino dobrze wysiarkować i skupażować.
Choroby wina są to zmiany wywołane działaniem i rozwojem szkodliwych drobnoustrojów, które powodują znaczne pogorszenie się wyglądu i trwałości oraz obniżenie właściwości zapachowo-smakowych.
tworzenie się kożucha - najczęściej spotykane, spowodowane zakażeniem przez drożdże - Mycoderma vini, Candida, Hansenula, Torulopsis, Pichia,
zaoctowanie - tzw. „sztych octowy" - wywołane przez drobnoustroje tlenowe z rodzaju Acetobacter,
fermentacja mlekowa - tzw. „sztych mlekowy", objawia się zapachem kiszonej kapusty lub zsiadłego mleka oraz utratą klarowności - Lactobacillus, Pediococus i Leuconostoc,
Prowadzący: dr Sławomir Wierzba