8777948178

II. Lekcje uzupełniające proces nauczania	3. Lekcje ćwiczeń wdrażających i kształcących umiejętność - prowadzone równym frontem.	4. Lekcje ćwiczeń wdrażających i kształcących umiejętność - prowadzone w formie zajęć dowolnych -w grupach lub indywidualnie.
	5. Lekcje utrwalające i porządkujące wiadomości - w systemy dziedzin wiedzy (w przedmioty nauczania) - prowadzone równym frontem.	6. Lekcje utrwalające i porządkujące wiadomości w struktury systemu dziedzin wiedzy (w przedmioty nauczania) prowadzone w zespołach lub indywidualnie w formie zajęć dowolnych.

Źródło: Maćkowiak (1970, s. 1 57).

Widzimy, iż nauczanie łączne scala jak gdyby dwa nurty nauczania, przy czym nurtem pierwotnym jest nauczanie globalne, a wtórnym początki stopniowo i stale narastającego nauczania przedmiotowego. Już od końca okresu przygotowawczego oba nurty przebiegają równolegle, z początku z przewagą nauczania globalnego, stopniowo ustępującego miejsca nauczaniu przedmiotowemu. W klasach III i IV stosunek ten odwraca się na korzyść nauczania przedmiotowego.

Proces ten najlepiej ilustruje poniższy schemat:

Etapy nauczania

Klasa I (sześciolatków)		Klasa II (siedmiolatków)	Klasa III (ośmiolatków)	Klasa IV (dziewięciolatków)
A. Okres przygotowawczy -poznawanie global-ne.	B. Nauczanie kompleksowe i problemowo-kom-pleksowe wyznaczone przez rozwój obiektywnej rzeczywistości przyrodniczej i społecznej oraz przez zainteresowania uczniów. Podejmowanie zamierzeń.			C. Nauczanie całościowe kierowane potrzebami wychowawczymi.
	Początki przedmio towego nauczania.	1. Wyodrębnienie ćwiczenia z zakresu czytania, pisania i matematyki.	2. Wyodrębnienie niektórych przedmiotów - oraz uzupełnienie przedmiotów artystyczno-tech-nicznych przez specjalistów.	3. Nauczanie przedmiotowe prowadzone przez specjalistów.

Źródło: Maćkowiak (1970, s. 130).

Charakteryzując krótko nauczanie łączne Maćkowiaka, można za samym autorem powiedzieć, iż „(...) to nie tylko inny dobór i inny układ treści nauczania, albo inna metoda. Każde z tych stanowisk zawiera zaledwie część prawdy, bowiem nauczanie łączne to także inne formy nauczania, to konieczność uzupełnienia i rozluźnienia systemu klasowo-lekcyjnego, to w znacznej mierze pod innym kątem widzenia gromadzenie i dobieranie pomocy dydaktycznych, to inne wyposażenie izby lekcyjnej oraz inaczej przygotowany nauczyciel (...)" (Maćkowiak 1970, s. 184).

INTEGRACJA NAUCZANIA POCZĄTKOWEGO J. WALCZYNY

W latach sześćdziesiątych XX wieku, tzn. w okresie ożywionej dyskusji nad reformą szkoły, zabrali głos pracownicy Katedry Pedagogiki Ogólnej Uniwersytetu

27