W tiMurzc można spotkać jcscśe Inne lekcje ćwiczeniowe, Ich budowa rałeży w dużej mierze od przedmiotu nauczania. Przykłady takich lekcji podaje J. Półturcwki w pracy /W.itr.li dU MioriW/ Prezentuje tam lekcję ĆWlctenlota i przedmiotów zawodowych w ujęciu Michała Godlewskiego, r Języków obcych w opracowaniu J. $ylwtswwxo ow i języka polskiego według propozycji 2. Klcmcittiewica i M Jaworskiego.
Lekcje ćwiczeniowe mogą odbywać się na placach ćwiczeń, w pracowniach, laboratoriach. a także w normalnych klasach (salach).
Ukcje powtóneniowo-itmalijące powinny być realizowane po przerobieniu jakiejś części programu, stanowiącej względnie samodzielną całość, w celu jego podsumowania i powtórzenia lub w celu zintegrowania wiadomości i całego działu programowego, bądź okresu kształcenia (np. semestru), Na lekcjach tych utrwali się wiadomości najistotniejsze dla danej tematyki, uzupełnia się je o nowości, dokonuje się ich syntezy i odpowiedniego usystematyzowania oraz powiązania w spójną całość.
Lekcje powtórzeniowo-unwilające mogą mieć rożną budowę, Jednakże w każdej z nich można wyróżnić następujące części1 2:
- sprawdzenie pracy domowej;
- powtórzenie wiadomości według określonego planu;
- uzupełnienie odpowiedzi uczniów przez nauczyciela':
- analiza i ocena wiadomości lub umiejętności uczniów;
- zadanie pracy domowej,
Skuteczność lego typu lekcji zależy w dużym stopniu od dobrego przygotowania się do nich uczniów. Natomiast do nauczyciela należy zadbanie o to, aby powtórzyć i utrwalić calośc utenału przeznaczonego ni tę lekcję oraz aby zaangażować do czynnego udziału w tej lekcji jak największą liczbę uczniów.
Lekcje przeznaczone aa sprawdzenie i ocenę postępów uczrus &ą niezbędne w realizacji treści z każdego przedmiotu nauczania. Nic możni bowiem na każdej lekcji przeznaczyć tyle czasu, aby sprawdzić poziom przyswojenia wiadomości i umiejętności większej liczby uczniów. Lekcje tego typu me są jednak stosowane zbył często. Zazwyczaj mają miejsce pod koniec jakiegoś okresu nauczania (np. semestru) lub po zakończeniu jakiegoś działu programowego. W codziennej działalności dydaktycznej najczęściej sprawdzanie zajmuje tylko część lekcji i dokonywane jest w postaci kartkówek. Ich budowa jest podobna do lekcji powtóruniowoHitrwalijących, z tą jednak różnicą, u odpowiedzi uczniów są oceniane, Sprawdzenie postępów uczniów może się odbywać mc tylko przy pomocy kartkówek i zadawania pytań ustnych. Może być również prowadzone metodą:
- rozwiązywania zadaó (wykonywanie obliczeń);
- testów dydaktycznych (w tym z wykorzystaniem komputera);
- wykonywania określonego rodzaju prac (wytworów),
1J Mtof/jdi (jjMto,,op en ,i 223*227.
’w CMiZmi MW ofń/«y. pzws, Ww*ri m, t m
W
Każdej z tych metod odpowiada mcco mny wklnd czynności mczyoeli i ue» n,ów, co w jakimś stopniu różnicuje budowę (Agi poświęconych iprawdomu i w
nic postępów uczniów.
W nowszych pracach W. Okonia wymeniiae ląjeucże lefcjr
• pódąjącc;
• problemowe;
• operacyjne;
• ekspozycyjne3.
Interesującą klasyfikację lekcji, która premiowana jest t fałlopatii gogiewj opracowanej pod redakcją Wojciech Pomykało, prwddiwi! t teki. Wyimemane tam są następujące typy lekcji:7
• lekcji powtórzeniowa;
• lekcja wycieczkowa, która może służyć pomna nowych wiadomości, alt także ich sprawdzeniu, uzupełnieniu i utrwaleniu;
• lekcji Laboratoryjna, która może się odbywać w pracowni (Zaboratonum), iu działce szkolnej lub w warsztacie,
" ' S;3 '
1.1
Praca uczniów w czasie lekcji (meależnie od jej rodzaju) noże być różnie zorganizowana, Tradycyjnie ukształtowały się trzy formy lej pracy, a naiwne*:
• praca jednostkowa;
• praca zbiorowa;
• praca grupowa.
Praca jednostkowa polega na rym. u uczeń wykonuje swoje zadaniu szkolne niezależnie od kolegów, korzystając bezpośrednio fi pośrednio z pomocy nauczyciela. Ten rodzaj pracy uczniów występuje najczęściej ni lekcjach poświęconych opanowywaniu nowego materiału, ale także n miejsce na lekcjach sprowdza-jących. częściowo na lekcjach z nauczania języków obcych irp
Praca zbiorowi polega na zbiorowym wysiłku uczniów podejmowanym przy poznawaniu wiedzy z danego przedmiotu nauczania, kształtowaniu ich sprawności i postaw. Najlepszą okazję do takiej pracy stwarzają lekcje problemowe, realizowane w formie pracy zbiorowej. Największym mankamentem tak zorganizowanej pracy uczniów jest to, żc bardzo trudno jest wyzwolić jedaoezrśme aktyw* ność wszystkich uczniów w klasie. Natomiast aletąjest integrowanie klasy w mr-lą grupę społeczną.
Praca grupowa występuje najczęściej ru lekcjach problemowych lub lekcjach o charakterze praktycznym Uczniowie dzieleni są na kilkuosobowe pupy (zespoły), które mogą wykonywać równocześnie te san* luh Inne radanra. Jeśli wszystkie grupy wykonują to samo radon*, to po jego wykonaniu oanępąe
(tylahyii ogd/nilj;na Uroweh JSO-JSi
}K Sośa>cb.ćróqo.|r)fiB)UyiAi^ś^prfliirai<a«i» B
Dokładne omówienia tych lypfc tttji jgH i j S H |§P